با صدور فرمان تاریخی بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران در سال١٣٥٨، نهم اردیبهشت‌ هرسال روز شوراها نام‌ گرفته است. به همین مناسبت پیش از هر کلامی، این روز را به‌ تمامی وکلا و خادمان مردم در شوراهای اسلامی شهر و روستاهای خطه خراسان تبریک گفته و موفقیت روزافزون برایشان آرزو می‌کنیم.

بی‌تردید موفقیت شوراها به‌عنوان مولود انقلاب اسلامی و نماد مردم‌سالاری دینی، موجب توسعه پایدار و متوازن در کشور شده و توسعه عدالت و رفاه اجتماعی، شکوفایی اقتصاد محلی، رونق تولید، کاهش محرومیت‌ها، ارتقای سطح خدمات و بهبود زندگی شهروندان و روستانشینان را به دنبال خواهد داشت.

درعین‌حال با توجه به تجربه بیش از دو دهه فعالیت شوراهای اسلامی شهر و روستا و بررسی کلی عملکرد و کارنامه این نهاد مردمی دست‌کم در خراسان، این واقعیت آشکار می‌شود که شوراها درحالی‌که براساس فلسفه وجودی‌شان، زمینه‌ساز تحقق حاکمیت مردم و تجلی اراده عمومی باید باشند، در دوره‌های مختلف و در بیشتر موارد، تسهیلگر اقدام‌های سلیقه‌ای معدود افرادی بوده‌اند که گاه حتی ذره‌ای به منافع عمومی توجه نداشته‌اند و نیز با نگاهی کلی‌تر می‌توان گفت به‌جای شورای شهر بیشتر نقش شورای شهرداری را ایفا کرده‌اند.

براساس اهداف قانون‌گذار، تلاش برای جلب مشارکت مردم به‌منظور انجام خدمات اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، فرهنگی، آموزشی و رفاهی و همچنین بررسی و شناخت کمبودها و نیازها و رفع نارسایی‌های حوزه شهری و روستایی، نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورا توسط شهرداری و همکاری با دیگر نهادها، سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی از مهم‌ترین وظایف شوراهاست.

حال‌آنکه در این سال‌ها کمتر برنامه‌ای را شاهد بوده‌ایم که از سوی شوراهای شهر و روستا در راستای جلب مشارکت عمومی برای عمران و آبادانی منطقه به اجرا درآمده باشد؛ هرچند در سخنرانی‌های بسیاری از اعضای شوراهای اسلامی آمار و اعداد و ارقام مختلفی در این زمینه ارائه‌ شده که مثلاً با اجرای فلان برنامه و یا مصوبه شورا در این راستا اقدام کرده و به موفقیت‌هایی هم دست‌ یافته‌اند اما به‌عنوان نمونه در همین مشهد مقدس به‌وضوح می‌توان ناکامی طرح و برنامه‌های اینچنینی را مشاهده کرد.

طرح پرطمطراق «شهر هوشمند» نیز مثال آشکار این مدعاست؛ درحالی‌که جلب مشارکت شهروندان، هدف اصلی و نهایی آن بوده است و انتظار این بود برنامه «شهر هوشمند» زمینه دسترسی آسان شهروندان به اطلاعات زیرساخت‌ها و تأسیسات شهر و همچنین امکان تبادل‌نظر شهروندان با کارشناسان و ارائه پیشنهاد و راه‌حل برای رفع مشکلات احتمالی را در بستر مجازی فراهم می‌کرد؛ به باور نگارنده اما این طرح در محدوده صدور کارت هوشمند! «من کارت» باقی ‌مانده و طرح‌های دیگر همچون ارائه خدمات مکانیزه در مناطق شهرداری نیز با هیچ وصله‌ای به برنامه شهر هوشمند نمی‌چسبد و در خوشبینانه‌ترین حالت تنها می‌توان عنوان تکریم ارباب‌رجوع را به آن نسبت داد.

باوجوداین، نمی‌توان و نباید از تلاش و پیگیری‌های برخی نمایندگان مردم مشهد و خراسان در شوراهای اسلامی شهر و روستا چشم‌پوشی کرد چراکه به دنبال همین تلاش‌ها امروز شاهد تحولات مطلوبی در نقاط مختلف شهری و روستایی این خطه هستیم که سطح آسایش و رفاه عمومی را تا حد زیادی بهبود بخشیده است. بی‌تردید اگر جامعه بزرگ شوراهای اسلامی خراسان تمرکز و انرژی بیشتری روی جلب مشارکت و همکاری مردم در پیشبرد اهداف توسعه‌ای مدیریت شهری و روستایی می‌گذاشتند و نقش و جایگاه منطقی برای آنان قائل می‌شدند، اوضاع بسیار بهتری ازآنچه هست را شاهد می‌بودیم.