سندی که چندی پیش توسط تولیت این آستان ابلاغ و برنامه‌ریزی‌ها و اقدام‌های لازم برای تحقق اهداف آن در بخش‌های زیرمجموعه آغاز شده تا بتواند در تحقق شعار سال ۱۴۰۰ و پاسخ به مطالبه رهبر معظم انقلاب برای پشتیبانی و مانع‌زدایی از تولید اثرگذار باشد.درباره موضوعات مربوط به وقف در سند سیاست‌های کلان آستان قدس رضوی و برنامه‌ریزی انجام شده برای تحقق آن، با
حجت‌الاسلام والمسلمین «دکتر عبدالرضا اصغری» مدیر توسعه وقف و مشارکت‌های اجتماعی بنیاد بهره‌وری موقوفات گفت‌وگو کرده‌ایم.
اصل ۲۷
در سند سیاست‌های کلان آستان قدس رضوی به طور مشخص برای ترویج سنت حسنه وقف و توسعه موقوفات، به چه مواردی اشاره شده است؟
همان طور که می‌دانیم نهاد وقف یک نهاد الهی، پویا و ماندگار است. تولیت آستان قدس رضوی هم تأکید دارد که موقوفات و نهاد وقف به طور گسترده در این نهاد مقدس توسعه یابد. بر همین اساس در سند سیاست‌های کلان آستان، اصل ۲۷ به طور مشخص مربوط به توسعه موقوفات است. این اصل شامل هفت سیاست است که عبارت‌اند از: «تسهیل فرایند جذب موقوفات در چارچوب ضوابط»، «اولویت جذب موقوفات منفعتی در مسیر مأموریت‌های آستان قدس رضوی»، «توسعه و نهادینه‌سازی فرهنگ وقف با ایجاد سازوکار و تعاریف جدید در حوزه وقف و گفتمان‌سازی آن»، «طراحی و اجرای نظام جذب منابع وقف با تأکید بر استمرار ارتباط با گروه‌های خاص و فعال‌سازی ظرفیت واقفان و خیران داخل و خارج از ایران»، «تکریم واقفان، شفاف‌سازی و پاسخگویی به افکار عمومی در خصوص نحوه و کیفیت اجرای نیات واقفان»، «تسهیل فرایندها و ترویج فرهنگ وقف جمعی و مشارکتی با استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌های گروهی و فناوری‌های نوین»، «معرفی الگوهای جدید وقف در مسائل مستحدثه و آینده‌نگری» و در نهایت «تقویت و تکمیل زنجیره موقوفات و دارایی‌های حاصل از آن».
۴ اقدام مهم
در بحث سرمایه‌گذاری‌ها و تأسیس کسب و کارهای جدید برای رشد، توسعه و افزایش سودآوری تاکنون چه اقدام‌هایی انجام شده است؟
تا امروز چهار اقدام مهم انجام شده که نخستین اقدام؛ تهیه پیش‌نویس «سند راهبردی توسعه وقف و مشارکت‌های اجتماعی» است. در تدوین این پیش‌نویس، اسناد بالادستی آستان قدس و سند سیاست‌های کلان ملاک عمل قرار گرفته و علاوه بر آن از دیدگاه‌های صاحبنظران حوزه وقف و متخصصان و مسئولان این حوزه نیز استفاده شده است. در ضمن موضوعات متعددی مانند آسیب‌شناسی مشکلات واقفان، بررسی نظام وقف در جهان اسلام و کشورهای غربی، وضعیت موجود موقوفات آستان قدس رضوی، راهبردهای توسعه وقف و... مورد توجه قرار گرفته است.
اقدام بعدی ما در این زمینه، تدوین نظام راهبری موقوفات بوده که در حال بررسی است. همچنین به عنوان اقدام سوم، شناسایی موانع کندکننده فرایند توسعه وقف و مشارکت‌های اجتماعی در دستور کار قرار گرفت. در گام چهارم هم آیین‌نامه تکریم واقفان و ناذران آستان قدس رضوی تدوین شده است.
فکر می‌کنید چه اقدام‌های دیگری می‌تواند در قالب وقف و مشارکت‌های اجتماعی برای تحقق شعار سال۱۴۰۰ انجام شود؟
ما باید ابتدا موانعی که موجب کند شدن فرایند پذیرش وقف یا کم شدن اقبال و توجه به وقف می‌شود را شناسایی و سپس راهکار عبور از این موانع را به طور دقیق و با رویکرد علمی پیدا کنیم. از جمله مانع‌زدایی‌هایی که می‌توان برای توسعه وقف انجام داد، رفع شبهات در حوزه حراست، حفاظت و بهره‌برداری از اراضی و زمین‌های موقوفه است.
در این راستا باید سعی شود از تمامی اراضی موقوفه به نحو شایسته در مسیر تولید، ایجاد اشتغال، درآمدزایی و به طور خاص اجرای دقیق نیات واقفان استفاده شود. اقدام‌های دیگری هم می‌توان در راستای مانع‌زدایی انجام داد مانند هدایت واقفان به انجام وقف در حوزه‌های جدید و مورد نیاز امروز جامعه از جمله سلامت، علم و فناوری، محرومیت‌زدایی و اشتغال. ساده‌سازی فرایند پذیرش وقف هم می‌تواند سبب جذب علاقه‌مندان به مشارکت در وقف برای بارگاه منور امام هشتم(ع) شود. همچنین اجرایی کردن وقف جمعی یا مشارکتی در راستای تأمین منابع مالی پروژه‌های عظیم عام‌المنفعه آستان قدس رضوی در حرم مطهر و خارج از حرم نیز تأثیرگذار خواهد بود.
در همین زمینه به زودی پروژه‌های مهمی که به منابع مالی موقوفاتی نیاز دارند، به عموم مردم معرفی و اوراق وقفی آن‌ها منتشر می‌شود تا علاقه‌مندان به وقف بتوانند با خرید این اوراق در تأمین منابع مالی پروژه‌های تولیدمحور مشارکت کنند.
نظر شما