وی حال با ۶۱ سال سن و کوله‌باری از تجربه پا پیش گذاشته و وارد گود انتخابات ریاست جمهوری شده است.
وقتی از ایشان برای مصاحبه زمان می‌خواهم با روی گشاده استقبال کرد. پیش از هر چیز از سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه در مورد اخبار منتشر شده درباره رد صلاحیت‌ها و اینکه از وی هم در این میان نام برده می‌شود پرسیدم که این موضوع را کاملاً جعلی و شیطنت رسانه‌ای می‌خواند و ضمن اینکه خود را واجد شرایط برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری می‌داند می‌گوید: در بند «د» ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری بحث همترازی استانداران با سفیران ذکر شده است. اما در نهایت همه ما باید تابع قانون باشیم و من هم بر اساس چارچوبی که شورای محترم نگهبان تعیین می‌کند عمل خواهم کرد. در ادامه گفت‌وگوی ما با این نامزد سیزدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری را می‌خوانید.
مهم‌ترین ابرچالش کشور را چه می‌دانید و برای حل آن چه خواهید کرد؟
مهم‌ترین ابرچالش کشور از نظر من کسری بودجه بزرگی است که دولت اکنون با آن مواجه است. وقتی درآمدهای نفتی و مالیاتیِ پیش‌بینی شده محقق نمی‌شود دولت برای تأمین هزینه‌ها به چاپ اسکناس روی می‌آورد. چاپ پول آن هم بدون پشتوانه، افزایش نقدینگی، کاهش ارزش پول ملی و تورم را به دنبال دارد که در نهایت همه این عوامل به کاهش قدرت خرید و سخت‌تر شدن شرایط زندگی مردم منجر خواهد شد. بنابراین برای اینکه ما بخواهیم وضعیت سخت اقتصادی و معیشتی که ملت با آن مواجه هستند را سر و سامان دهیم و برای آن راه حل پیدا کنیم باید سعی کنیم کسری بودجه را از راه درست آن برطرف کنیم. راه درست آن هم این است که ما دولت را کوچک کرده و با مشوق‌هایی بخش خصوصی را تقویت کنیم. در نهایت با کوچک شدن بخش دولتی و افزایش درآمد مالیاتی سعی کنیم وابستگی به اقتصاد نفتی را از بین ببریم و اقتصاد سالمی را شکل دهیم.
نخستین اقدام دولت شما در حوزه فرهنگی چه خواهد بود؟
مهم‌ترین اقدام دولتم در این زمینه ترویج چارچوب‌های اخلاقی، نظم و پایبندی به قانون است که از طریق تولیدات فرهنگی و با به کارگیری خلاقیت هنرمندان کشورمان محقق خواهد شد. کشوری که می‌خواهد رشد کند و به درجات عالیه برسد باید فرهنگ پایبندی به قانون و احترام را در ملتش نهادینه کند و به تدریج این فرهنگ‌سازی مطلوب در بین مردم شکل خواهد گرفت.
برای فضای مجازی چه برنامه یا ایده مشخصی دارید؟
باید بپذیریم که با پیشرفت فناوری‌های روز دنیا محدود کردن و مقابله با فضای مجازی دیگر روش درستی نبوده و اصلاً عملی نیست. از سوی دیگر هر چند در مورد موضوعات اخلاقی نگرانی‌هایی وجود دارد اما راه حل، استفاده از روش‌های سخت و قهرآمیز نیست بلکه ما باید فرهنگ‌سازی کنیم و به مردم آموزش دهیم تا بتوانند به شیوه درست فضای مجازی خود را مدیریت کنند. یادمان باشد در ابتدای انقلاب تصوری در بین مسئولان وجود داشت که حتی استفاده از ویدئو را ممنوع می‌دانست؛ یعنی یک فناوری که می‌توانست مفید باشد و با فرهنگ‌سازی از آن عبور کنیم به مسئله حساس تبدیل شد. امروز به نظرم تمرکز بر فرهنگ‌سازی بهترین راه است.
با فرض عدم حصول توافق هسته‌ای در وین، برای بازپس‌گیری حق ملت ایران در اجرای برجام و همچنین رفع تحریم‌های ظالمانه چه اقدام یا چه اقدام‌هایی در نظر دارید؟
ما باید تلاش خود را به کار گیریم تا در چارچوبی که منافع ملت را تأمین می‌کند به مذاکرات ادامه دهیم. اگر هم به این نتیجه برسیم که طرف مقابل دنبال وقت‌کشی است و مایل نیست به صورت واقعی تحریم‌ها را بردارد ما هم باید مسیر تقویت اقتصاد داخلی و برطرف کردن نقاط آسیب‌پذیر و تکیه بر توان داخلی را در دستور کار قرار دهیم و با تقویت دیپلماسی اقتصادی زمینه افزایش صادرات کشور را فراهم کنیم.
اولویت دولت خود را از بین گزینه‌های «مذاکره برای رفع تحریم»، «دور زدن تحریم‌ها» و «خنثی‌سازی تحریم‌ها» کدام مورد قرار خواهید داد و برای اجرایی شدن آن چه می‌کنید؟
هر سه مورد باید مد نظر باشد. حتماً اگر در کوتاه‌مدت بحث دور زدن تحریم‌ها پیگیری شود آثار فشارهایی که بر مردم و اقتصاد کشور می‌آید کاهش می‌یابد.
با تقویت بنیه داخلی و افزایش تولیدات و حمایتی که در این زمینه صورت می‌گیرد و همچنین با تقویت همکاری‌ها با دیگر کشورها و به کارگیری دیپلماسی اقتصادی بحث خنثی‌سازی تحریم‌ها به عنوان یک اصل و اولویت در دستور کار ما باید قرار گیرد. همزمان با این دو رویه تمام تلاش خود را برای لغو تحریم‌ها هم باید به کار بگیریم و در اسرع وقت بتوانیم فشارها را کاهش دهیم و زمینه را برای رشد سریع‌تر اقتصاد کشورمان فراهم کنیم.
آیا برنامه‌ای برای اصلاح نظام بانکی دارید؟ اگر دارید چیست؟
نظام بانکی ما دچار مشکلات ساختاری بسیار جدی است و برای اینکه این نظام اصلاح شود حتماً باید یک نظام موازی با آن طراحی کنیم. در این نظام موازی چارچوب‌های ایده‌آل را دنبال می‌کنیم. در این روش سرمایه‌های دولت و بخش خصوصی در راستای حمایت از تولید و حمایت از ایجاد اشتغال و سرمایه‌گذاری به شکل صحیح و مدیریت شده به کار گرفته می‌شود و به تدریج با تقویت این نظام موازی سعی می‌کنیم اصلاحات را در نظام بانکی انجام دهیم. البته این روش به برنامه‌ریزی چندساله نیاز دارد. تلاش ما باید نزدیکی نظام بانکی موازی طراحی شده و نظام بانکی سنتی باشد که به تدریج نظام بانکی را به وضع مناسب و مورد نظر بازگردانیم.
در موضوع پرداخت یارانه‌های نقدی، چه سیاستی را در پیش خواهید گرفت و منابع احتمالی آن را از کجا تأمین خواهید کرد؟
سیستم یارانه‌های نقدی در شرایط فعلی کارایی خود را از دست داده است. اینکه بخواهیم ۴۵ هزار تومان به مردم که تحت فشار اقتصادی هستند بدهیم دیگر معنایی ندارد و جوابگوی هزینه‌های سنگین ملت نیست. با طراحی که مد نظر داریم یارانه به صورت عادلانه روی کارت ملی افراد پرداخت خواهد شد و قدرت یارانه خرید ایرانی‌ها می‌تواند به ماهانه ۶۰۰ هزار تومان افزایش یابد. البته حتماً ترجیح این است که این یارانه به صورت نقدی پرداخت نشود بلکه با مشوق‌هایی که برای مردم گذاشته می‌شود به آن‌ها حق انتخاب داده شود. به طور نمونه چنانچه بخواهند کالاهای تولید شده کشورمان را خریداری کنند به ازای هر نفر ماهانه تا ۷۰۰ هزار تومان این یارانه‌ها قابل افزایش است. در واقع یک خانواده پنج نفره می‌تواند با صرفه‌جویی در مصرف سوخت ماهانه تا سقف ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان کالای تولید داخل خریداری کند.
برای مقابله با پدیده خلق پول و هدایت نقدینگی چه اقدام‌های مشخصی را انجام خواهید داد؟
برای این منظور باید سعی کنیم با کاهش هزینه‌ها از یک طرف و تقویت بخش خصوصی و افزایش درآمد مالیاتی از طرف دیگر نسبت به رفع مشکل کسری بودجه اقدام کنیم. اگر دولت مشکل کسری بودجه را از بین ببرد نیازی به خلق پول و افزایش نقدینگی بدون پشتوانه در جامعه نخواهد داشت. همچنین برای جلوگیری از افزایش نقدینگی باید پولی که در دست مردم و در بازار سرگردان است به سمت تولید هدایت شود.
بورس اگر شرایط مناسب خود را پیدا کند یکی از راهکارهای بسیار مناسب برای جذب سرمایه‌های مازاد مردم است، ولی نه بورسی که اکنون در آن هستیم که با روش‌های غلطِ دولت، کمر مردم را شکسته و آن‌ها را با خسارت‌های جدی روبه‌رو کرده است. بورسی که ارزش‌گذاری سهام کارخانجات و شرکت‌های آن واقعی انجام شود و با حمایت دولت از سرمایه‌های مردم حفظ شده باشد می‌تواند محل مناسبی برای جذب نقدینگی باشد. از سوی دیگر ایجاد مشوق‌هایی برای بخش خصوصی در راستای سرمایه‌گذاری در حوزه‌های تولیدی می‌تواند منجر به هدایت نقدینگی موجود در جامعه، کاهش تورم، افزایش تولید و رشد اقتصادی مطلوب و سالم شود.
در دولت شما نیروهایی به جز جریان سیاسی متبوع خودتان، حضور دارند و در چه سطحی؟
در دولتی که بنده و تیم ما تحت عنوان «وحدت ملی» تشکیل خواهیم داد، همان گونه که از نام آن هم مشخص است از همه نیروهای متخصص، سالم و هر کسی که اعتقاد به سازندگی در کشور دارد و عاشق ایران است استفاده خواهیم کرد. البته بخش قابل توجهی از مدیرانی که تصمیم داریم در دولت بعدی به کار گیریم از بانک اطلاعاتی و از همکارانی است که در ائتلاف وحدت ملی حضور فعال دارند، متخصصانی که در کارگروه‌های تخصصی مشغول فعالیت هستند. با این وجود، این مسئله مانع نخواهد شد که خارج از ائتلاف هم نیروهای خوب، متخصص، باانگیزه و سالمی که عاشق ایران باشد را نادیده بگیریم و برای اجرای برنامه‌ها از همه دلسوزان کشور بهره‌مند خواهیم شد.
آیا وزیر زن انتخاب خواهید کرد؟
در انتخاب اعضای کابینه و وزیران نگاه ما جنسیتی نیست بلکه بر اساس شایستگی‌ها خواهد بود. بر این اساس در شرایط مساوی هر کسی که شایستگی بیشتری داشته باشد می‌تواند به کابینه راه پیدا کند. با توجه به اینکه خانم‌ها نیمی از جامعه را تشکیل داده و توانمندی‌ها و تخصص بالایی دارند پیش‌بینی می‌شود حداقل چهار تا پنج نفر از خانم‌هایی که در بخش‌های مختلف مدیریتی شایستگی بالایی دارند بتوانند در کابینه وحدت ملی نقش‌آفرینی کنند.
در زمینه ساخت مسکن چه برنامه‌ای دارید و منابع آن را از کجا تأمین خواهید کرد؟
ما در یک برنامه مدون برای تأمین مسکن مورد نیاز جامعه این پیش‌بینی را داریم که سالانه بین یک میلیون و ۲۰۰ تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار مسکن جدید زیر ۶۰ متر در کشور ساخته شود. ما اکنون ۳ میلیون کمبود مسکن انباشته شده داریم و ۲ میلیون مسکن در بخش بافت فرسوده نیاز به بازسازی دارند. از سوی دیگر سالانه بین ۵۵۰ تا ۶۵۰ هزار ازدواج صورت می‌گیرد که تقاضای مسکن را بالا می‌برد. ما باید بتوانیم در یک برنامه هشت ساله حدود ۱۰ میلیون مسکن جدید بسازیم که اولویت با جوانان و خانواده‌های قشر متوسط و ضعیف است که فاقد خانه و مستأجرند. در این طرح بخش عظیمی از مسکنی که در برنامه سالانه خود قرار داده‌ایم واحدهای ۶۰ متری دوخوابه با کیفیت خوب خواهد بود. به همه این واحدها تسهیلات ۲۰ ساله با بهره ۶ درصد پرداخت خواهد شد که نیازی به سرمایه اولیه از سوی مردم نخواهد داشت. اقساط ماهانه هر واحد ۲ میلیون است که حتماً از اجاره آپارتمان‌های مشابه آن کمتر خواهد بود. در یک بخش دیگر تعداد قابل ملاحظه‌ای آپارتمان‌های نوساز ۴۵ متری خواهیم داشت که برای افرادی است که جمعیت آن‌ها کم است و فعلاً ساخت یک سرپناه که متعلق به خودشان باشد در اولویت آن‌هاست. این خانه‌ها هم با اقساط ۲۰ ساله، بهره ۶ درصد و اقساط ماهانه ۵/۱ میلیون تومانی خواهد بود که ان‌شاءالله بتواند کمک جدی به رفع نیاز باشد.
مجلس در رأس امور است یا رئیس‌جمهور؟
همه قوا در رأس امور هستند. یعنی اکنون کشور در وضعیتی قرار دارد که با یک هماهنگی، همفکری، انسجام و وحدت ملی بین قوای مختلف باید منافع ملی را به شکل مطلوب آن تأمین و سعی کنیم این رقابت‌های تخریبی بین قوای سه‌گانه تبدیل به همکاری سازنده در راستای هم‌افزایی و تحقق برنامه‌های مورد نظر در دولت وحدت ملی باشد. برنامه‌هایی که بتواند پروژه‌های بزرگ را در سطح وسیع با قدرت و سرعت به پیش ببرد و در صحنه زندگی مردم اثرگذار باشد.
اموال و دارایی‌های خود را به مردم و به مراجع ذی‌ربط اعلام خواهید کرد؟
بله حتماً این کار را خواهم کرد. اموال و دارایی ما به مراجع ذی‌ربط اعلام خواهد شد. محل زندگی و خودرویی هم که از آن استفاده می‌کنیم و دیگر موارد لازم به مراجع ذی‌ربط اعلام خواهد شد.
مدیران شما پیرند یا جوان؟ تکراری هستند یا جدید؟ و اینکه متوسط سنی وزیران شما چند سال خواهد بود؟
مدیران دولت مد نظر ما غالباً جوانانی خواهند بود که هم نیروی خلاقیت در آن‌ها زنده است و هم از تجربه کافی برای پیش بردن کار برخوردارند. البته حتماً تلاش خواهد شد از نیروهای تکراری که امتحان خود را پس داده‌اند استفاده نکنیم و زمینه را برای ورود مدیران جدید، جوان و متخصص فراهم کنیم و با اتکا به نیروهای جوان، باتجربه و خلاق تغییر بزرگی را در جهت تغییر ساختارها و رشد کشور فراهم کنیم. متوسط سنی اعضای کابینه مد نظر ما هم بین ۴۵ تا ۵۵ سال خواهد بود و تلاش می‌شود از نیروی جوان همراه با باتجربه به بهترین شکل استفاده شود.
اسامی همه یا بعضی از وزیران خودتان را اعلام می‌کنید؟
این موضوع را زمانی می‌توان اعلام کرد که در جمع اعضای شورای راهبردی ائتلاف وحدت ملی و اعضای شورای مرکزی و سیاست‌گذاری همه نامزدهای این مسئولیت‌ها را مورد ارزیابی قرار داده باشیم و با یک تصمیم جمعی اعلام شود. در حال حاضر در هر بخش تخصصی افراد مختلفی در نظر گرفته شده‌اند اما اعلام اسامی نهایی بستگی به نظر جمع در ائتلاف وحدت ملی دارد.
شیوه تعامل شما با آمریکا، اروپا، کشورهای اسلامی، کشورهای همسایه و آمریکای لاتین چگونه خواهد بود؟
دولتی که قرار باشد توسط همکاران ما شکل بگیرد توسعه روابط خارجی با همه کشورها را در اولویت قرار خواهد داد. امروز تعامل با همسایگان بسیار مهم است و نمی‌توان از آن غفلت کرد. همچنین تعامل با قدرت‌های بزرگ و کشورهای اروپایی هم مد نظر خواهد بود. بر این اساس باید برنامه‌ها در سه سطح کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت دیده شود تا حداکثر منافع ملی ما تأمین شود. این به معنای آن است که در کنار قراردادهای بلندمدت با چین، روسیه، هند، کره جنوبی، ژاپن، ترکیه و پاکستان حتماً روابط راهبردی با حداکثر تأمین منافع ملی با کشورهای مهم اروپایی، آمریکای جنوبی و آفریقا هم در طراحی ما دیده شود. ضمن اینکه اگر ایالات متحده هم از اقدام‌های خصمانه دست بردارد و از موضع برابر روبه‌روی ما بنشیند، از چنین گفت‌وگویی استقبال خواهیم کرد. در نهایت اینکه دیپلماسی وسیع همکاری دوجانبه و ورود به حوزه همکاری‌های چندجانبه و منطقه‌ای با اولویت دیپلماسی اقتصادی محور دیپلماسی دولت وحدت ملی خواهد بود.
برنامه شما برای تقویت و ارتقای توان دفاعی کشور چیست؟
این نکته را نباید از نظر دور داشت برای اینکه ما به نقطه اقتدار مطلوب برسیم باید در کنار اقتدار اقتصادی، اقتدار دفاعی ما هم کاملاً تأمین شود. یعنی مجموعه‌ای از مؤلفه‌هایی که می‌تواند از امنیت، اقتصاد و مردم ما دفاع کند در طراحی دولت وحدت ملی اولویت خواهد داشت.
اگر نکته، برنامه یا موضع خاصی برای طرح دارید بفرمایید.
با توجه به شرایط سخت مردم، وضعیت اقتصادی بد کشور و غفلتی که از توان داخلی و تولید در کشور صورت گرفت باید یک رویکرد ملی و دید فراجناحی برای رفع این مشکلات مد نظر قرار گیرد. برنامه دولت بنده اقدام‌های جسورانه برای حمایت سریع از اقشار متوسط و ضعیف جامعه در راستای توانمندسازی آن‌هاست؛ ایجاد اشتغال، رفع مشکل مسکن، حمایت از تولید به ویژه در حوزه کشاورزی، اتحادیه و اصناف و توجه به موضع صادرات از طریق رفع موانع و مشوق‌های قابل توجه با محوریت و اولویت دیپلماسی اقتصادی برای حمایت از تولیدکنندگان و صادرکنندگان ما در بازارهای جهانی باید مد نظر قرار گیرد. من تضمین می‌کنم که اگر این برنامه‌ها طبق چارچوب طراحی شده اجرا شود ما در یک دوره هشت ساله وضعیت بسیار مطلوب‌تری خواهیم داشت. در طرح نهایی یک دولت چابک و فعال با حضور نخبگان و متخصصان جوان خواهیم داشت و در کنار آن یک بخش خصوصی کاملاً توانا و مقتدر که با انگیزه‌هایی که دارد می‌تواند راه پیشرفت را به سرعت باز کند و درآمد مالیاتی دولت را افزایش دهد و کمک کند که وابستگی بودجه به درآمد نفتی به صفر برسد. من به مردم اعتماد دارم، به بخش خصوصی اعتماد دارم، به به‌کارگیری مدیران خلاق و متخصص اعتقاد دارم و معتقدم با حمایت مردم می‌توان همه انحصارها را شکست و چشم‌انداز مثبتی به ویژه برای جوانان ترسیم کرد.
نظر شما