مرتضی شیرزور در تشریح زوایای مختلف ماجرای نگهداری سلاح و صدور پروانه شکار به قدس گفت: همان‌طور که از نام سلاح شکاری مشخص و نمایان است، این سلاح صرفاً باید برای استفاده در زمینه شکار حیوانات مورد استفاده قرار بگیرد، در این حوزه هم دو نوع سلاح شامل گلوله‌زنی و ساچمه‌زنی در اختیار افراد قرار می‌گیرد.

انواع شکار و مجوز حمل سلاح

وی تصریح کرد: این نوع سلاح‌ها در زمان‌ها و شرایط خاصی باید مورد استفاده قرار گیرند. اسلحه‌هایی که برای شکارهای بزرگ به کار گرفته می‌شوند از نوع گلوله‌زنی و سلاح‌هایی که برای شکار پرندگان آبزی و خشکی‌زی مورد استفاده افراد دارای مجوز شکار(شکارچی‌ها) قرار می‌گیرند، ساچمه‌زنی نام دارد.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مشهد ادامه داد: افرادی که این نوع سلاح‌ها را در اختیار دارند حق هیچ‌گونه استفاده برخلاف چارچوب تعریف شده را ندارند و در صورت مشاهده موارد تخلف و عبور از خط قرمزها با خاطیان برخورد خواهد شد.

این مقام‌مسئول در اداره حفاظت محیط زیست مشهد در رابطه با موضوع جواز حمل سلاح و دیگر موارد آن که در ذهن مردم ابهاماتی به وجود می‌آورد، بیان کرد: شاید برای شهروندان این پرسش پیش بیاید که جوازهای حمل سلاح‌هایی که صادر می‌شود چیست و شرایط استفاده‌ از آن چگونه است. همچنین افرادی که دارای مجوز حمل سلاح هستند می‌توانند هر موقع که اراده کنند به شکارگاه‌ها مراجعه کرده و اقدام به شکار کنند.

مرتضی شیرزور بیان کرد: باید برای روشن شدن تمامی زوایای کار از کمی عقب‌تر شروع کنیم. افرادی که قصد خرید اسلحه دارند ابتدا باید تأیید صلاحیت آن‌ها از نهادهای متولی اخذ شود. اگر فردی صلاحیت نگهداری سلاحی را داشته باشد برای او برگه یا همان مجوز نگهداری سلاح صادر خواهد شد و این مجوز هم برای مدت مشخصی که اداره مربوط به سلاح و مهمات مشخص می‌کند، اعتبار دارد.

این برگه‌ها (مجوز حمل) صرفاً به معنی نگهداری سلاح در محدوده مشخص است و فرد حق انتقال اسلحه از شعاع اعلام‌شده را ندارد و پیش از آن هم فرد آدرس محل سکونت و نگهداری سلاح را اعلام کرده است. امکان دارد فردی دو منزل مسکونی داشته باشد که مجوز صادره برای انتقال اسلحه بین دو محدوده صادر خواهد شد، اما قرار بر این نیست که مالک سلاح بتواند اسلحه را به هر جایی که دوست داشته باشد، منتقل کند. معمولاً مجوزهای نگهداری سلاح توسط سپاه و ارتش صادر می‌شود.

سلاح عشایری و شکاری چه تفاوتی دارند

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مشهد گفت: زمانی که کارت حمل سلاح توسط این دو نهاد و برای فردی صادر می‌شود به این معنی است که مالک اسلحه گواهی‌نامه حمل آن را اخذ کرده است.

ماجرا دقیقاً مشابه رانندگی با خودرو است، یعنی اگر کسی گواهی‌نامه عادی دارد، برای مسافرکشی و یا حمل بار نمی‌تواند از آن  استفاده کند و  باید مجوزهای دیگری هم دریافت کند. مجوزهای حمل سلاح  صادر شده به هیچ عنوان برای شکار اعتبار ندارند و فقط مجوز شکار توسط سازمان حفاظت محیط زیست و در مقاطع زمانی خاص صادر می‌شود.

پس از صدور مجوز حمل سلاح، دفترچه‌ شناسایی شکارچی هم به فرد متقاضی تحویل و در آن پروانه‌های شکاری که تا به امروز دریافت کرده است، ثبت می‌شود. اعتبار این دفترچه‌ها برای سلاح گلوله‌زنی سه سال و ساچمه‌زنی پنج  سال است.

همچنین دو نوع مجوز حمل سلاح وجود دارد، نوع اول مجوز حمل سلاح شکاری و نوع دوم مجوز حمل سلاح عشایری است. همان‌طور که از اسم سلاح شکاری مشخص است این سلاح صرفاً برای شکار مورد استفاده قرار می‌گیرد و مجوز حمل سلاح عشایری برای امنیت گله‌داران و افرادی که در مناطق مرزی حضور دارند، صادر می‌شود.

برای سلاح‌های عشایری تحت هیچ شرایطی مجوز شکار صادر نمی‌شود، بنابراین اگر کسی مورد شناسایی قرار بگیرد که پروانه حمل سلاح عشایری دارد و مجوز شکار ارائه نماید، مسلماً مجوز جعلی و یا برای صدور آن تبانی صورت گرفته است.

بعضی سلاح‌ها در ایران مانند سلاح‌های ورزشی وجود دارند که با گاز شارژ و قدرت نفوذ بالایی دارند، از این اسلحه‌ها به هیچ عنوان نمی‌توان برای شکار استفاده کرد. مجوز استفاده از این اسلحه‌ها توسط اداره کل ورزش و جوانان صادر می‌شود.

شیرزور گفت: حمل سلاح فقط برای افرادی مجاز است که مجوز حمل آن را اخذ کرده باشند. این‌گونه نمی‌شود که پروانه نگهداری سلاحی به نام فردی باشد اما اسلحه را دیگری حمل کند.

سازمان حفاظت محیط زیست کشور صدور برخی مجوزهای شکار را به استان‌ها واگذار کرده  و از همین رو در زمینه شکار کل و بز، قوچ و میش و خانواده گوزن‌ها، پروانه‌ها به صورت خاص صادر می‌شود زیرا متقاضیان این نوع شکار بیشتر و تعداد مجوزها هم محدود است. در صورت فراهم بودن مراحل صدور پروانه شکار، قرعه‌کشی انجام و مجوز شکار حیوانات بزرگ‌جثه تحویل افراد می‌شود. اما برای شکار پرندگان در صورتی که محدودیت وجود نداشته باشد این مجوزها به استان‌ها و یا شهرستان‌ها تنفیذ خواهد شد. مجوزهای صادره در این زمینه چند نوع دارد که شامل شکار پرنده‌های آبزی، کنارآبزی و خشکی‌زی است.

در کدام مناطق شکار صورت می‌گیرد؟

مرتضی شیرزور بیان کرد: با توجه به شرایط خاصی که در رابطه با بیماری‌های قابل انتقال از پرندگان به انسان در کل کشور و یا سراسر دنیا وجود دارد، این احتمال می‌رود حتی یک روز پس از صدور مجوز شکار، نسبت به ابطال آن اقدام شود. باید دقت کرد پروانه شکار متناسب با سلاحی که در اختیار فرد می‌باشد و مجوز حمل آن را دارند، صادر می‌شود.

 امکان دارد در برخی مواقع افرادی دست به تخلفاتی بزنند، این تخلفات در سیستم حقوقی محیط زیست ثبت خواهد شد و مشاهده این موارد در سراسر کشور برای همکاران ما قابل دسترسی خواهد بود. با توجه به تخلف صورت گرفته و متناسب با آن شکارچی مذکور برای مدت معینی از شکار منع خواهد شد و امکان دارد دیگر برای او پروانه شکار صادر نشود. حتی امکان دارد فردی جواز حمل سلاحش معتبر باشد اما با توجه به تخلفی که مرتکب شده، پروانه شکار برای او صادر نشود.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مشهد بیان کرد: پروانه‌های صادره دارای مدت مشخصی است و معمولاً زمان آغاز شکار پیش از دوره زادآوری حیوانات و پرندگان است. همچنین برای شکار چهار منطقه تحت حفاظت محیط زیست در مشهد وجود دارد که در دو منطقه ممنوعیت مطلق شکار وجود دارد و در این مناطق تحت هیچ شرایطی پروانه شکار صادر نمی‌شود و برای دو منطقه دیگر هم  پروانه شکار به صورت ویژه صادر می‌شود.

پروانه‌های شکار به دو صورت انتفاعی و غیرانتفاعی صادر می‌شود یعنی در برخی مواقع سازمان برای شکار حیوانات و پرندگان به تعداد معین مجوز شکار صادر و از افراد متقاضی هزینه صدور پروانه دریافت خواهد کرد یا پروانه صادرشده رایگان است. معمولاً پروانه‌های رایگان شکار برای حیواناتی مانند خوک و خرگوش است که به باغ‌ها و زراعت آسیب وارد می‌کنند.

نحوه نظارت روی شکارچیان در هنگام شلیک

شیرزور در پاسخ به این نکته آیا هنگام حضور شکارچی در مناطق، نظارتی روی نحوه رفتار این افراد وجود دارد، بیان کرد: افرادی که به صورت قانونی در مناطق حضور پیدا می‌کنند، پروانه آن‌ها سه روز اعتبار دارد، این افراد اجازه شکار بیشتر از یک حیوان را نخواهند داشت. این حیوان هم‌ سن و سالی مشخص دارد و  معمولاً حیوانات درشت‌جثه که برای شکار انتخاب می‌شوند باید بیش از هشت سال سن داشته باشند. از سوی دیگر اجازه شکار حیوان ماده داده نمی‌شود. برای نظارت بر رفتار شکارچیان هم همراه آن‌ها یک نفر از همکاران ما حضور دارد. در مقابل شکارچی می‌تواند یک همراه با خود به منطقه بیاورد، اما او اجازه آوردن سلاح دیگر و شلیک نخواهد داشت. مناطقی که برای شکار در آن پروانه صادر می‌شود، گونه‌های مشخصی دارد و اگر فردی با پروانه شکار در سبزوار در حوالی مشهد دیده شود، اجازه شکار نخواهد داشت و با وی برخورد خواهد شد.

سلاح‌های مجاز و خرید و فروش قانونی آن

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مشهد در واکنش به این نکته که آیا هر سلاحی را می‌توان خرید و برای آن مجوز دریافت کرد، افزود: سلاح‌های مجازی که در مراکز فروش رسمی و شناخته‌شده قرار دارند بدون‌شک دارای مدارک و مشخصات هویتی هستند. از سوی دیگر امکان دارد با دستور قضایی فردی اجبار به فروش سلاح شود  آن هم به واسطه تخلفی که در گذشته از شکارچی سرزده است. همچنین هستند افرادی که به واسطه تخلفات سرزده از آن‌ها برای ردگم‌کنی سلاح را به فروش می‌گذارند، اما تخلف آن‌ها لو رفته و سلاح آن‌ها باید مورد اعمال قانون قرار بگیرد. بنابراین پیش از خرید و فروش سلاح باید به نهادهای صادرکننده مجوز حمل سلاح مراجعه و در این رابطه استعلام گرفته شود و پس از آن خرید سلاح صورت بگیرد.