به گزارش گروه فرهنگ و هنر قدس آنلاین، با نزدیک شدن به ایام انتخابات و وعدههای نامزدهای ریاست جمهوری، هنرمندان هم مانند سایر اقشار جامعه منتظر انتخاب گزینه نهایی و سیاستهای فرد منتخب در حوزه خودشان یعنی فرهنگ و هنر هستند. حوزهای که مدتهاست با مشکلات بیشماری دست و پنجه نرم میکند و قریب به اتفاق اهالی فرهنگ و هنر معتقدند به دلیل عدم حمایت مسئولان و متولیان امر عرصه فرهنگ دچار ضعفها و مشکلات جدی شده است. شاید بتوان گفت موسیقی یکی از اصلیترین حوزههای فرهنگ و هنر است که به دلیل ویژگی و خاصیتی که دارد دستخوش نگاههای سلیقهای و سیاستهای متناقض و چندپاره شده است.
به همین بهانه با محمد گلریز از خوانندگان پیشکسوت موسیقی سنتی و پاپ به گفتوگو نشستیم. او یکی از خوانندگان دوران دفاع مقدس است که صدایش به عنوان میراث شفاهی ایران در سازمان میراث فرهنگی ثبت شده است. با او پیرامون معضلات پیش روی دنیای موسیقی و مطالباتش به عنوان یک هنرمند ایرانی از دولت آینده صحبت کردیم که در ادامه دغدغهها و خواستههای این هنرمند را میخوانید.
فرهنگ برای دولتمردان مهم نیست
گلریز سخنان خود را با گلایهای از مسئولان آغاز میکند و با بیان این که هر دولتی که تشکیل میشود داعیه حمایت از فرهنگ دارد اما هیچ کدام از این دولتها آن طور که باید و شاید به فرهنگ فاخر ما نپرداختهاند، میگوید: البته در اوایل دهه شصت و هفتاد توجهاتی میشد که آن هم به دلیل اقتضائات زمانی و نیاز به هنر بود اما سوال اینجاست که چرا بعد از آن دوران مقوله فرهنگ و هنر به محاق رفت و درجه اهمیت آن میان مدیران و دولتمردان کاسته شد.
وی ادامه میدهد: به نظرم در وهله اول باید به اهمیت فرهنگ در کشور پرداخته شود تا بتوان پاسخ این سوال را داد. مسئله فرهنگ در هر جامعهای اولین و مهمترین مولفهای است که برای رسیدن به اهداف یک سرزمین مورد توجه قرار میگیرد. چنانکه مقام معظم رهبری به دولتمردان گفتند هرکس میآید باید پیش از هر چیز در این شرایط به وضعیت معیشت مردم توجه کند و مسائل اقتصادی در اولویت باشد، اما در عین حال در پیام نوروزیشان اشاره کردند که مسئله فرهنگ و توجه به آن بسیار مهم و بزرگ است. همچنین اگر به فرمایشات حضرت امام(ره) هم مراجعه کنید میبینید تا چه حد درباره فرهنگ ایثار، فداکاری و ... سخن گفتهاند و تقریباً همه میدانند و بر این مهم اذعان دارند که مسئله اصلی هر مملکتی «فرهنگ» است.
وقتی دشمن از جبهههای جنگ نتیجه نگرفت از راه فرهنگ ورود کرد
به گفته گلریز، هنر قسمتی از همین فرهنگ اصیل و فاخر است که میتوان با نگاهی خردمندانه بهترین بهره را از آن برد، اما دشمنان ما از راههای متفاوتی وارد شدند و زمانی که میدانهای جنگ را امتحان کردند و به نتیجه نرسیدند، از مسیر فرهنگ وارد شدند و هجمههای فرهنگی بسیاری را به ما تحمیل کردند.
این خواننده پیشکسوت با تاکید بر اهمیت موسیقی به عنوان یکی از هنرهایی که به شدت مردم را تحت تاثیر قرار میدهد، میافزاید: حال باید از مسئولان سوال کنیم موسیقی اصیل و فاخر ما چقدر در جامعه انعکاس داشته و مردم را جذب خودش کرده است. این در حالی است که موسیقیهایی که در ذهن تاریخی ما ماندگار شدهاند کم نبودند و همیشه در دوران خودشان بهترین تاثیرات را داشتند.
وی فقدان تبلیغات مناسب را یکی از ضعفهای اصلی این حوزه میداند و ادامه میدهد: علاوه بر این وقتی تولید نداشته باشیم همه چیز کم کم فراموش میشود. در حال حاضر مرکز موسیقی صدا و سیما به دفترموسیقی تبدیل شده است. خاطرم هست سالهای گذشته روزی ۱۰ تا ۱۵ قطعه در همان مرکز ساخته میشد و من به تنهایی روزی سه قطعه موسیقی میخواندم و ضبط میکردیم. آن سالها بهترین شاعران، سازندگان و تنظیمکنندگان دور هم جمع میشدند و به معنای واقعی کلمه انقلابی کار میکردیم تا جایی که هنوز آثاری که آن زمان تولید شده بر سر زبانها و در یادهاست.
گلریز تاکید میکند: حالا یک عواملی به عمد یا غیرعمد سبب بهم خوردن این نظم شده است. وقتی دفتری که کارش تولید موسیقی است دیگر بودجه ندارد باید چه کند؟ این مسئله در حوزه مداحیها هم اثر گذاشته است. سالانه و در ایام مناسبتی مانند ماه محرم و رمضان چند اثر تولید میشود؟ در حالی که همه در هیئتهای مختلف هرچه بخواهند میخوانند اما سالهای گذشته ما برای تاسوعا و عاشورا برنامه ریزی و آثار جدید تولید و ضبط میکردیم.
خدا میداند مافیای موسیقی به کجا وصل است
وی با ابزار تاسف از این که موسیقی فاخر تا حدودی از بین رفته و موسیقیهای سطحی جای آنها را گرفته، میگوید: اتفاقاً این نکته مهمی است که وقتی آن را بررسی میکنیم به لایههای دلالی و مافیای موسیقی میرسیم. یک سری دلالان و واسطههای موسیقی هستند که مافیای عجیب و غریبی دارند و پولهای میلیاردی خرج میکنند که همه هدفمند است. تمام این پولها به جیب دلالان میرود و همه به یک کجا وصل هستند که خدا میداند کجاست و مانند رشتهای به هم متصل عمل میکنند. ضمن اینکه برخی از کسانی که کارگردانان اصلی این اتفاق هستند ممکن است از کشورهای معاند باشند که اهداف سیاسی هم پشت این کار دارند و هدفشان این است ما را دچار انحراف فرهنگی کنند.
این خواننده انقلابی با انتقاد از عملکرد ارشاد یادآور میشود: وزارت ارشاد هم برخوردی ندارد. اتفاقاً من در یکی از برنامهها مستقیماً از وزیر وقت ارشاد سوال کردم چرا موسیقی ارزشی تا این حد مهجور مانده و دیگر یادی از امام(ره) و شهیدان انقلاب نیست، اما کسی به من جوابی نداد! متاسفانه به قدری آثار سطحی در عرصه موسیقی سطحی زیاد شده که بسیاری از فعالان این فضا انگیزهشان را از دست دادند و خیلیها میترسند از شهید مطهری و دیگران حرفی بزنند و اثری بسازند و به همین دلیل بسیاری از آهنگسازان ما خانه نشین شدهاند.
موسیقی مانند یک چاقوی دولبه است
وی عنوان میکند: موسیقی مانند یک چاقوی دولبه است و باید بدانیم چطور میتوان از آن استفاده بهینه کرد. چطور میشود قطعهای که درباره شهید مطهری ساخته شده اینقدر تاثیرگذار شود، چرا نباید برای شهیدانی همچون تهرانی مقدم، همدانی، باکری و ... اثر ساخته شود، من برای این عزیزان موسیقی ساختم اما آیا از تلویزیون پخش میشود؟ خیر!
گلریز در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به دو اتفاق مهمی که در زندگی شخصیاش رخ داده، میگوید: اتفاق نخست ساخت سرود شهید مطهری بود که همراه با مرحوم راغب، سبزواری و ... خدمت امام(ره) رسیدیم و ایشان ما را مورد لطف خودشان قرار دادند و شاهد بودیم که این تایید و تکریم چقدر در زندگی ما اثرگذار بود و چه آثار ماندگاری در آن دوران ساخته شد. یک اتفاق دیگر هم این بود که دو سال قبل خدمت مقام معظم رهبری رسیدیم و قرار بود برای آقای مشفق که آن زمان در قید حیات بودند مراسم بزرگداشتی برگزار کنند و از من هم خواستند خدمت حضرت آقا بروم. آقای مشفق شعری خواندند و مقام معظم رهبری رو به من کردند و گفتند این شعر را شما بخوان! من هم خوشحال از این اتفاق مقدمات کار و شرایط ضبط اثر را با همراهی آقای شاه آبادی که آن زمان معاون هنری بودند فراهم کردیم و اثر ماندگار «صبح سماع ملکوت» در قالب موسیقی فاخر ایرانی ساخته شد.
وی در تکمیل گفتههای خود ادامه میدهد: دوسال پیش در تبریز داور یک جشنواره موسیقی بودم و در گفتوگویی با رییس مرکز موسیقی تالار وحدت همین مسائل را مطرح کردم و پیشنهاد دادم طی برنامهای از این اثر رونمایی کنند. ایشان بسیار استقبال کردند اما از آن زمان دیگر هیچ خبری نشده است! امروز متوجه شدهام حمایت از این جنس کارها جزو خط مشی مدیران نیست و باز هم میبینیم که پای دلالان با اهداف دیگری در میان است.
این خواننده پیشکسوت با بیان این که کار مهم و مثبتی در حوزه موسیقی در این دولت ندیده و باید مشخص شود که عملکرد حوزه موسیقی در این چند سال اخیر چه بوده، میگوید: وزارت ارشاد، صدا و سیما و حوزه هنری باید در صف نخست باشند اما در طول این هشت سال به موسیقی اصیل و ارزشی آنطور که باید و شاید پرداخته نشده است.
هزینه کنید و آدم آگاه سر کار بگذارید
گلریز با اشاره به مطالبات خود از دولت سیزدهم به عنوان یک هنرمند عرصه موسیقی میگوید: برای اصلاح وضع موجود باید تولید و هزینه کرد و آدم آگاه را سرکار گذاشت. مسئولین ما باید به این باور برسند که موسیقی میتواند مسیر بخشی از فرهنگ ما را تعیین و راه درست را به جوانان القا کند. از دولت آینده خواهش میکنم به وضعیت فرهنگ و موسیقی رسیدگی کند. متاسفانه در بسیاری موارد ما فقط با وعده و شعار روبروییم. من اصلاً نمیبینم کاندیداها درباره فرهنگ صحبتی کنند و ظاهراً فرهنگ جزو برنامههایشان نیست در حالی که فرهنگ و هنر در صدر موضوعات مهم جامعه است.
بیشتر بخوانید
نظر شما