سفر اخیر گروهی از خبرنگاران ایرانی به عراق و دیدارشان با نخستوزیر این کشور، یکی از رویدادهای مهمی است که از دید اغلب رسانههای داخلی دور ماند، در حالی که از اهمیت ویژهای برخوردار است.
در این دیدار که در منطقه سبز بغداد تدارک دیده شده بود، مصطفی الکاظمی تلاش کرده است با تأکید بر نقش مصالحهگر خود، برنامه عراق را برای ایجاد ثبات و همگرایی در منطقه پررنگ جلوه دهد؛ زیرا او در ماههای گذشته در شکلدهی به مذاکرات خاموش تهران و ریاض نقش بسزایی داشته است و خود را محور بازسازی این روابط میداند. وی در بخشی از سخنانش گفته است: «عراق درصدد نزدیک کردن دیدگاه بین همه مخالفان در منطقه است و میکوشد تا میدان دیدار برای ایجاد فرصتهای ثباتساز در منطقه باشد. تأکید میکنم که امیدواریم روابط
ایرانی ـ عربی و بهطور خاص ایرانی ـ سعودی و حتی با کشورهای دیگر منطقه در سطحی باشد که مشترکات همیشه مبنای کار قرار گیرند. عراق میکوشد همه این شرایط را در صورتی که از او خواسته شود، برای نزدیک کردن دیدگاهها بین مخالفان منطقه، فراهم کند».
الکاظمی به دنبال آن است که باقیمانده دولتش زمینهساز یک رویداد راهبردی میان تهران و بغداد باشد، به همین دلیل مسئله راهآهن ایران-عراق را در دستور کار خود قرار داده تا از اینطریق موقعیت خود را در آینده سیاسی عراق دوام و قوام ببخشد.
وی با علم به اینکه سخنانش در جمع خبرنگاران ایرانی بر تحلیل مقامات تهران مؤثر است، بر موضوع خروج آمریکا از عراق تأکید کرده و میتوان فهمید که آقای نخستوزیر خود را شاهکلید اخراج آمریکا از سرزمینش میداند وبهظاهر میخواهد به تهدید اجنبیها در خاک عراق پایان دهد. او میخواهد از موضوعیت اخراج آمریکا به عنوان فرصتی برای تقویت روابط بغداد-تهران استفاده کند.
موضع الکاظمی درباره حشدالشعبی همواره محل بحث بوده است و اقدامهای نادرست او همیشه افکار عمومی رانسبت به سیاستهایش بدبین کرده، به همین دلیل در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرانی در اینباره گفته است: «به طرفهای خارجی اجازه نمیدهیم نظرشان درباره حشد الشعبی را به ما دیکته کنند».
وی ادامه داده است: بدون شک، حشدالشعبی یک سازمان قانونی عراقی است و بخشی از سامانه امنیتی و نظام امنیت ملی عراق بهشمار میرود. برای حمایت از حشدالشعبی و ارتقای توانمندیها و تواناییهای پدافندیاش تلاش میکنیم. حشد الشعبی همانند ارتش و سازمان مبارزه با تروریسم نقش بزرگی در جنگ علیه داعش ایفا کرده، بنابراین هرگز به طرفهای خارجی اجازه نمیدهیم نظرشان را درباره سازمان حشد الشعبی به ما دیکته کنند».
البته تناقضهای الکاظمی را نباید نادیده گرفت؛ زیرا در روزهای منتهی به همین دیدار، اخبار متعددی مبنی بر بازداشت یکی از فرماندهان مقاومت مردمی عراق افکار عمومی را جریحهدار کرد و این خود محل بحث است. الکاظمی همچنین در این دیدار از اهتمام عراق به توافقنامه با چین گفته و تأکید کرده است به دنبال فراهم کردن پول از طریق درآمدهای نفتی است. اما نکته مغفول این است که چرا ایشان از فشارهای آمریکا و غرب برای جلوگیری از شرقگرایی عربی چیزی نمیگوید؟ چیزی که ملموس است احتمال تکرار انفعال و فرسایش در سیاستهای کلان عراق است.
نخستوزیر عراق از تلاش ها برای حل بحران مالی و ارزی عراق و مبارزه با آنها نیز یاد میکند و معتقد است نخستوزیری او برای اصلاح شرایط و برگزاری انتخابات در ۱۰ اکتبر است.
در جمعبندی کلی از سخنان نخستوزیر عراق در دیدار با خبرنگاران ایرانی میتوان به این نکته اشاره کرد که او به دنبال آرام کردن شرایط عراق و پرهیز از هرگونه سخنی است که موجب ضعف روابط خارجی با ایران و همسایگان و یا کنشگرهای داخل این سرزمین است. در عمق کلام الکاظمی میتوان فهمید که تأکید او نیاز عراق به یک حرکت اصلاحی مداوم است. با اینکه او تصریح کرده به صحنه نمیآید و تنها هدف او برگزاری انتخابات پارلمانی است، ولی گمانهزنیها و تحلیلها به ما میگوید ممکن است نخستوزیر امنیتی عراق از میلیشیای رسانهای و لابیهایش استفاده کند و به صورت نرم حضورش را تبدیل به مطالبه عمومی و ابزاری برای فشار بر دیگر رقیبان کند. اما اگر چنین احتمالی رخ نداد، میتوان گفت او میخواهد در عراق شخصیتی فراجناحی باشد تا در نحوه بازی کردن مؤثرتر جلوه کند.
نظر شما