حضرت رضا(ع) در این باره می‌فرمایند: «اگر مردم زیبایی‌های سخنان ما را می‌شناختند، بی‌شک از ما پیروی می‌کردند». بیان زیبایی‌های معارف اسلامی نیازمند زبان هنرمندانه و عالمانه است. سریال «امام علی(ع) » به کارگردانی داوود میرباقری، نخستین سریال مهم تاریخی مذهبی صدا و سیما بود که در ابعادی بزرگ کلید خورد به طوری که در سال ۱۳۷۳ با حضور ۱۵۰ بازیگر اصلی و بیش از ۵ هزار هنرور از نیروهای ارتش مقابل دوربین رفتند. پس از آن سریال «ولایت عشق» به کارگردانی مهدی فخیم‌زاده در سال ۱۳۷۹ روی آنتن شبکه یک سیما رفت که موضوع سریال دربارهٔ زندگی حضرت علی بن موسی الرضا(ع) و دسیسه‌های مأمون عباسی و شهادت حضرت بود. پس از آن سریال «مریم مقدس» به کارگردانی شهریار بحرانی و «یوسف پیامبر» ساخته زنده‌یاد فرج‌الله سلحشور در دهه ۸۰ از تلویزیون پخش شد. شاید بتوان دهه ۸۰ را دهه پرکار تلویزیون در زمینه تولید سریال‌های تاریخی و مذهبی دانست. سریال «جابر بن حیان» ساخته جواد افشار نیز به دوره‌ای از زندگانی امام صادق(ع) از منظر یکی از یارانش می‌پرداخت و سریال فاخر «مختارنامه» که تولید آن ۶ سال زمان برد و مانند دیگر ساخته‌های میرباقری جزو آثار ماندگار تلویزیون شد، محصول همین دهه است.

در دهه ۹۰، کم‌توجهی به تولید سریال‌های مذهبی نمود بیشتری داشت و مدیران به بازپخش چندین باره سریال‌های دهه‌های ۷۰ و ۸۰ بسنده کردند اما سال گذشته اخبار امیدوارکننده‌ای از روی ریل افتادن قطار تولیداتی با این مضمون شنیده شد. جواد افشار که در چند سال اخیر به خاطر ساخت سریال‌های معمایی امنیتی شناخته می‌شود، تولید سریالی با محوریت زندگی حضرت معصومه(س) را کلید زد که کار نگارش فیلم‌نامه آن زمستان پارسال به پایان رسیده است.

 به آرزوی قلبی‌ام رسیدم

آنچه درباره روند تولید سریال حضرت معصومه(س) واضح است اینکه سازندگان آن در سکوت خبری مشغول فعالیت هستند. خبر جدیدی درباره جزئیات دقیق‌تر از سریال منتشر نشده و عوامل آن هم تمایلی به گفت‌وگو در این باره ندارند. جواد افشار که این روزها احتمالاً مشغول تولید سریال است، پیشتر درباره ساخت سریال «حضرت معصومه(س) » گفته بود: سال‌هاست که پیگیر این ماجرا بودم و از بدو ورودم به این عرصه به فکر ساخت چنین سریالی بودم. او سال گذشته اعلام کرده بود نسخه نهایی فیلم‌نامه پس از چندین بار بازنویسی به زودی تمام می‌شود و اوایل سال ۱۴۰۰ وارد تولید می‌شویم.

او سال گذشته در برنامه تلویزیونی «همسایه» شبکه یک در جوار حرم مطهر حضرت معصومه(س) اظهار امیدواری کرده بود که پس از ساخت این سریال، جهانی از آشنایی نسبت به حضرت معصومه(س) را داریم که برای مردم پوشیده است. به باور افشار، مردم ما به خصوص دختران ایرانی و شیعه این حق را دارند که این بانوی گرانقدر اسلام را بشناسند و بدانند در چه جایگاهی هستند. وقتی موسی بن جعفر(ع) خودش را فدایی دخترش می‌داند باید بدانیم ایشان چه جایگاهی دارند زیرا ایشان مسیر اهل بیت(ع) را در تاریخ از پلی عبور می‌دهند.

این فیلمساز که سال‌ها در فکر ساخت سریال حضرت معصومه(س) بوده، گفته است: سال ۸۸ سفر حج رفتم و در آنجا یکی از خواسته‌هایم از خدا ساخت این سریال بود. از سریال «گاندو» به بعد هر کاری پیشنهاد شد را کنار زدم و از خود حضرت معصومه(س) خواستم این فرصت را فراهم کنند.

او ساخت این سریال را سند افتخاری در کارنامه کاری‌اش دانسته و اضافه کرده است: ساخت این سریال از همان روزهای اول ورود به کار سینما و تلویزیون، جزو آرزوهای قلبی من بود. ۱۲ سال است که با عشق و علاقه قلبی و در کنار برخی دوستان از جمله حمید رسول‌پور روی این موضوع مطالعه و تحقیق دارم و توفیق یافتم تا ساخت این مجموعه تلویزیونی به من پیشنهاد شود.

 تولید در سکوت خبری

سریال «حضرت معصومه(س) » از سریال‌های الف ویژه سیمافیلم است که تولید آن در دهه کرامت سال گذشته در جلسه مجمع نمایندگان استان قم با حضور رئیس سازمان صدا و سیما، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس، رئیس مرکز سیمافیلم، مدیر شبکه ۳ سیما، جواد افشار (نویسنده و کارگردان) و مجتبی امینی (تهیه‌کننده) به تصویب رسید. فیلم‌نامه این مجموعه تلویزیونی که بناست در ۳۰ قسمت ساخته شود توسط افشار و حمید رسول‌پور نگارش شده است. پس از دیداری که بهمن سال گذشته عوامل تولید سریال با تولیت حرم حضرت معصومه(س) داشتند هنوز خبر جدیدی درباره روند تولید این مجموعه تلویزیونی منتشر نشده و فهرست بازیگران آن و دیگر عوامل تولید مشخص نیست. البته حساسیت‌هایی هم نسبت به تولید سریال‌هایی از این دست وجود دارد.

آیت‌الله سیدمحمد سعیدی، تولیت حرم حضرت معصومه(س) در آن دیدار گفته بود: وجود مراجع بزرگوار و خاستگاه انقلاب اسلامی بودن به حساسیت‌های قم می‌افزاید و ارتباط سریال حضرت معصومه(س) با قم نیز به حساسیت این سریال می‌افزاید.

او با بیان اینکه تأثیر کارهای هنری و فیلم‌ها گاهی از سخنرانی‌ها و منابر هم بیشتر است، از سازندگان خواسته بود که پیام سریال حضرت معصومه(س) با شخصیت حضرت گره‌ زده شود. وی تأکید کرده بود که بازیگران سریال حضرت معصومه(س) باید نسبت به جایگاه نقش‌ها توجه ویژه داشته باشند. این بانوی شاخص جایگاهی دارد که با معرفی آن می‌توان به تبیین جایگاه زن در اسلام پرداخت و رسانه ملی به طور خاص از ظرفیت بسیار بالایی برای این کار برخوردار است.

حجت‌الاسلام مهدی احمدی، معاون فرهنگی حرم مطهر کریمه اهل ‌بیت(ع) نیز اعلام کرده بود این سریال با تلاش‌های آیت‌الله احمد عابدی از استادان سطوح عالی حوزه علمیه قم به عنوان مشاور دینی سریال مورد بررسی قرار گرفته است و چهره حضرت معصومه(س) در آن نمایش داده نمی‌شود.

باید منتظر ماند و دید که سرانجام تلاش عوامل تولید سریال حضرت معصومه(س) که ترجیح داده‌اند به صورت چراغ خاموش و در سکوت خبری، پیش‌تولید اثر را کلید بزنند، چه زمانی به ثمر می‌نشیند و نتیجه کار به اثری ماندگار در تلویزیون منتج می‌شود؟