صرفه‌ اقتصادی استخراج ارزهای دیجیتال همچون بیت‌کوین به دلیل تعرفه‌های بسیار ناچیز حامل‌های انرژی در ایران موجب شده تا کشورمان جزو رکوردداران تولید آن باشد. اما اخیرا پیاده‌سازی ساختار جدید احرازهویت از سوی صرافی‌های خارجی همچون بایننس با هدف شفافیت بیشتر و مسدودسازی اقدام‌های مشکوک زنگ هشدار را به صدا در آورده است. صرافی بایننس به تازگی اعلام کرده«سیستم CipherTrace Travel را با هدف کنترل انطباق با قوانین و مقررات شبکه مقابله با جرایم مالی(FinCen) و گروه ویژه اقدام مالی(FATF) پیاده‌سازی کرده است. بدین‌ترتیب ایران به دلیل پیروی FATF از سیاست‌های اقتصادی آمریکا تاکنون به این کارگروه مالی ملحق نشده است؛ بنابراین با مشخص شدن هویت  کاربران ایرانی، بلوکه‌شدن سرمایه‌های ایرانی توسط صرافی‌های بین‌المللی قطعاً از جمله محدودیت‌های مطابق سیاست‌های FATF و اوفک خواهد بود. در نتیجه همین مسئله زنگ خطری برای کاربران ایرانی است که میلیون‌ها دارایی خود را وارد این بازی خطرناک نکرده یا حداقل با هوشیاری و ابزارهای شناختی کافی قدم در این مسیر بگذارند.

تحریم ۷۲هزار آدرس ایرانی از سوی اداره اوفک

احمد جانجان، پژوهشگر مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با قدس، اظهار کرد: در دنیا موضوع جدیدی ذیل بلاک‌چین تعریف ‌شده است. برخی کشورها و نهادهای مالی بین‌المللی همچون FinCEN که نهادی برای اعمال جریمه مالی است، براساس سازوکارهای جدید اقدام به شناسایی تهدیدات و فرصت‌ها می‌کنند و می‌گویند ذیل بلاک‌چین مسئله جدیدی مطرح ‌شده که ممکن است در آینده برای دلار مشکل‌ساز باشد. سیاست‌هایی که دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (اتحادیه اوفک) و FinCEN در نظر می‌گیرند، قطعاً در راستای تقویت ارز مالی و جهان‌شمول شدن دلار است و دوست ندارند هژمونی دلار از بین برود.

احمد جانجان افزود: بنابراین این نهادها دست‌به‌دست هم می‌دهند و قوانین و شرایطی را تدوین و پیاده‌سازی می‌کنند که در نتیجه‌ آن تهدید به وجود آمده را کمرنگ کرده یا از بین می‌برند. بدین‌ترتیب  شاهد هستید ذیل FATF، به سخت‌تر کردن قوانین و مقررات مبارزه با پولشویی و به‌روزرسانی‌هایی دست زدند. همچنین به تازگی اداره اوفک ۷۲هزار آدرس IP منحصربه‌فرد ایرانی را در فهرست تحریم‌ها قرار داده که به بیش از ۵/۴میلیون کد مرتبط با آدرس بیت‌کوین ارتباط  داشته است.

اعمال تحریم‌ها در پی ورود و کنترل فرایند تبدیل دلار

این پژوهشگر مسائل اقتصادی گفت: صرافی‌ها قرار است فعالیت بین‌المللی داشته باشند، اما زمانی که نهاد مالی کشوری اقدام مالی علیه کشور دیگری مانند ایران انجام می‌دهد، در طبیعی‌ترین حالت ممکن است اتفاقی مشابه ماجرای شرکت‌هایی همچون رنو و پژو در ایران رخ بدهد. در نتیجه در چنین شرایطی صرافی مجبور به قطع همکاری با کاربران ایران است تا خودش مورد تحریم قرار نگیرد؛ بنابراین اینجاست که مسئله احرازهویتی مطرح می‌شود؛ اما اینکه تا چه حد در عرصه احرازهویت موفق شوند، باید نتایج آن را در آینده مشاهده کرد؛ زیرا موضوعی که از ابتدا درباره کریپتو کارنسی‌ها یا حتی شبکه‌های ذیل بلاک‌چین مطرح شد، به دلیل همان آزادی تراکنش بوده است.

وی تصریح کرد: من تصورم این است که حساب فعالان ارزهای دیجیتال و مشتریان صرافی‌ها دارای روش و سازوکار مشخص‌تری می‌شود زیرا در نهایت بخشی از پول‌ها قابل‌ پیگیری است. به ‌هر حال نهادهای مذکور می‌توانند در مکان‌هایی که پروسه تبدیل دلار صورت می‌گیرد، ورود کرده و کنترل‌ها یا اعمال مجازات و تحریم‌ها را داشته باشند. در دنیا در دهه ۹۰میلادی ماجرای «بابل دات‌کام» یا «حباب‌دات‌کام» رخ داد که بر اثر آن فناوری‌های جدید در بازار سهام‌های جهانی به‌ویژه سهام آمریکا بسیار به چشم آمدند و مردم و شرکت‌ها به خرید سهام شرکت‌های فناوری‌محور اقدام کردند. در پی این موضوع اتفاقی که افتاد این بود آش چنان شور شد که حباب شرکت‌های اینترنتی و تجارت الکترونیکی ترکید، زیرا فناوری‌های جدید ذیل اینترنت یا شرکت‌های اینترنتی چندین برابر قیمت‌گذاری شدند.

تا حد امکان وارد این بازارها نشوید!

این تحلیلگر اقتصادی ادامه داد: در آن زمان اعتقاد بر این بود که آینده از آن اینترنت است. گرچه حدسشان درباره تصاحب جهان توسط اینترنت صحیح بود، اما آن زمان شرکت‌ها با قیمت‌های گزاف و چند برابر خریداری شد. این در حالی است که همان آینده‌ای که اکنون در آن قرار داریم، بسیاری از شرکت‌ها با هم ادغام شده و شرکت جدید و کامل‌تری تشکیل شد. بدین‌ترتیب اتفاق مهمی که به وجود آمد، همان شبکه بلاک‌چین است. جانجان بیان کرد: زمانی که نسبت به سرمایه‌گذاری در حوزه بیت‌کوین و آلت‌کوین هشدار می‌دادیم، به دلیل تحمیل ضرر و زیان‌ها و نیز مسدود شدن سرمایه یا منابع دلاری توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا علیه ایران است. بسیاری از مردم به دلیل بورس و شرایط  نابسامان بازارسرمایه، پول‌های هنگفتی را از دست دادند و در نتیجه آن دست به دامان بازار بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال شدند، اما نمی‌دانستند این حوزه حواشی فراوان و جنبه تحریمی نیز دارد. نسبت به صرافی بایننس نیز انتقادهای جدی مطرح است و وقتی مورد تحریم قرار بگیرد به راحتی می‌تواند سرمایه ایرانی‌ها را در اختیار بگیرد؛ زیرا سرمایه‌ تبدیل‌ شده به دلار به‌راحتی در اختیار آن قرار می‌گیرد؛ بنابراین در چنین شرایطی توصیه می‌کنیم مردم در صورت نداشتن اطلاعات و آگاهی کافی تا حد امکان وارد این بازارها نشوند.