قدس آنلاین: سید احمد موسوی مبلغ، رئیس خبرگزاری اطلس و کارشناس مسائل سیاسی افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگار قدس آنلاین در ارتباط با وضعیت روند خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان تا به امروز توضیح داد: تقریبا می توان گفت کشورهای خارجی ومشخصا آمریکا بخش عمده ای از نیروهای خود را از افغانستان خارج کرده و عملاً نیروهای نظامی آمریکا حضور چندانی در افغانستان ندارند که البته به این معنا نیست که آمریکا اساساً حضور خود در افغانستان را کنار گذاشته است، بلکه نوع حضور تغییر کرده و از وضعیت نظامی به وضعیت امنیتی و اطلاعاتی تبدیل شده است.

سید احمد موسوی مبلغ افزود: هنوز هم هزاران نفر از نیروهای آمریکایی در قالب مستشار، دیپلمات و نیروهای آموزش دهنده در افغانستان حضور دارند، ولی دیگر به آن شکل نیروی رزمی و جنگنده‌ای که در طراحی عملیات جنگی کمک حال دولت و ارتش افغانستان باشد، وجود ندارد و خروج آمریکایی ها از افغانستان زودتر از موعد مقرر انجام شده است.

رئیس خبرگزاری اطلس افغانستان در ارتباط با وضعیت مناطق تحت سیطره دولت و طالبان گفت: آنچه که ما در صحنه میدان شاهد هستیم، نشان می دهد که تقریبا ۲۵ درصد مناطق در کنترل دولت و حدود ۳۵ درصد مناطق تحت کنترل طالبان قرار دارد و در مابقی مناطق جنگ در جریان است، یعنی نه تسلط دولت قطعی است نه تسلط طالبان و هر دو مدعی هستند این مناطق در اختیار آنهاست ولی واقعیت این است که هیچ یک از طرفین بر آنجا تسلط ندارند و از میان شهرستان ها نیمی در اختیار طالبان و نیمی در اختیار دولت است و تا این لحظه هیچ یک از مراکز استان‌ها در اختیار طالبان نیست البته در روزهای گذشته ورودی را به شهرهای لشکرگاه در استان هلمند و شهر هرات در استان هرات داشته اند اما هنوز موفق به تسلط بر آنها نشده‌اند. از لحاظ جمعیتی نیز حدود ۶۰ درصد جمعیت افغانستان در مناطق تحت کنترل دولت حضور دارند و ۴۰ درصد جمعیت در مناطق تحت کنترل طالبان هستند.

وی در ارتباط با دلیل سرعت پیشروی طالبان در هفته‌های آغازین و وضعیت کنونی پیشروی‌های آن تصریح کرد: چندعامل در پیشروی‌های سریع طالبان تأثیر داشته است؛ اول آنکه استراتژی دولت در دو سه ماه اخیر تغییر کرده و با توجه به اینکه خروج نیروهای آمریکایی قطعی شده بود و دولت احساس کرد که توان حضور در همه موقعیت‌ها را ندارد بنابراین تصمیم گرفت تا نیروها و امکانات خود را از مناطق کم اهمیت‌تر خارج کرده و بر مناطق مهمتر متمرکز شود. در نتیجه بخشی از مناطق توسط خود دولت افغانستان تخلیه شده بود و طبیعی است که طالبان در مناطق تخلیه شده امکان حضور پیدا کند.

موسوی مبلغ اضافه کرد: بخشی از مناطق هم بواسطه لابی‌گری که برخی افراد و جریان‌ها برای طالبان انجام دادند و نیز تطمیع مقامات محلی و در واقع از طریق معامله گری در اختیار آنها قرار گرفت و آنجا مقاومتی صورت نگرفت. سومین عامل این بود که در بخشی از مناطق نیروهای امنیتی به دلیل آنکه از پشتیبانی‌های دولت ناامید بودند و فکر می‌کردند که اگر در مقابل طالبان مقاومت کنند، بدون پشتیبانی توان ادامه جنگ را نداشته باشند، ترجیح آنها این بود که قبل درگیری مناطق را تخلیه کنند و در اختیار طالبان قرار دهند.

این کارشناس افغانستانی ادامه داد: این سه دلیل باعث شده بوده که طی دو سه ماه گذشته طالبان پیشروی‌های زیادی داشته باشد که البته این پیشروی‌ها عملاً از سه هفته پیش تاکنون با چالش مواجه شده و طالبان دیگر پیشروی چندانی ندارد زیرا اکنون هسته‌های مردمی مقاومت در برابر طالبان شکل گرفته و این هسته‌های مردمی علی رغم همه کاستی‌های دولت، تمام قد مقابل طالبان ایستاده‌اند و مانع از پیشروی طالبان شده‌اند، به عنوان مثال در استان سرپل در شمال افغانستان طالبان تلفات سنگینی دادند و از پیشروی بازماندند و حتی برخی از مناطق در سمنگان، غزنی و هرات نیز از کنترل آنها خارج شد. بنابراین در مناطقی که هسته‌های کاملاً مردمی مقاومت شکل گرفت مانع از پیشروی طالبان شدند و اکنون شاهد جوشش این هسته‌های مقاومتی در مناطق مختلف هستیم.

وی با توجه به توضیحات مربوط به هسته‌های مردمی، طالبان را فاقد پایگاه مردمی عمیق در جامعه افغانستان توصیف کرد و گفت: ما طالبان را یک گروه سیاسی دارای خاستگاه عمیق مردمی نمی‌دانیم، اینطور نیست که طالبان در بین بخش گسترده‌ای از مردم افغانستان دارای یک پایگاه مردمی تأثیرگذار باشند، درست است که در بخشی از مناطق پشتون نشین طرفدارانی هم دارند، اما عموم مردم افغانستان به طالبان به دیده دشمن نگاه می کنند و طی ۲۵ سال گذشته هم عملکرد طالبان باعث شده مردم به آنها خوشبین نباشند. افکار عمومی به شدت علیه طالبان است و آنها این پیشروی ها را براساس داشتن پایگاه مردمی محقق نکرده است، بلکه آنها به دلیل اینکه یک سازمان استخباراتی هستند و توسط برخی طرف های خارجی حمایت لجستیکی و اطلاعاتی می‌شوند، توانسته‌اند این پیشروی‌ها را داشته باشند.

موسوی مبلغ در مورد ادعاهای طالبان مبنی بر تغییر رویه تفکر رادیکالی و مبرا دانستن خود از افکار باصطلاح داعشی تأکید کرد: طالبان امروز هوشیار شده است؛ هوشیار از این جهت که علی رغم آنکه در میدان عمل شاهد تغییری در رفتار و عملکرد آنها نیستیم، اما در حوزه ایجاد موج رسانه‌ای به نفع خود بسیار هوشمندانه عمل می‌کند. هم در طی بیست سال گذشته و هم براساس تجربه زیستی خودمان، شاهد بوده‌ایم که طالبان در خود رفتاری ایجاد نکرده است و تجربه یکی دوماه گذشته نیز نشان داد که آنها تغییری نکرده و همان ذهنیت سابق خود در مورد اقلیت‌ها و مخالفان خود را حفظ کرده‌اند و فقط علی الحساب آنچه را در ارتباط با رعایت حقوق همه مردم و حقوق زنان و تطبیق شریعت اسلامی می‌گویند بیشتر در حد یک شعار بوده است.

رئیس خبرگزاری اطلس افغانستان در پایان گفت: بنابراین تصور من این است که طالبان هیچ تغییری نکرده است. این هم در عملکرد چند هفته اخیر آنها مشهود است هم در عدم تمایلشان به شفاف سازی در مورد مدل حکومتی خود در آینده. آنها فقط می‌گویند ما خواهان حکومت اسلامی در افغانستان هستیم اما توضیح نمی دهند که چه نوع حکومتی است تازه توضیح می‌دهند که منظور ما امارت اسلامی است، حال آنکه مردم افغانستان خواهان حکومت امارتی نیستند. آنچه که از طالبان فهیمده می شود، این است که آنها به دنبال قبضه تمام قدرت هستند و منظورشان از مشارکت بقیه این است که ما تمام قدرت را در اختیار داشته باشیم و اگر برای باقی کنشگران سیاسی سهمی قائل شدیم، باید تحت لوا و مدیریت و برنامه‌های ما کار کنند که این مطلوب نیست.

انتهای پیام/