درباره نحوه مشارکت دولتها آنچه جلب توجه کرد، استقبال پاریس از نشست مذکور بود.
جدا از فرانسه که با حضور امانوئل مکرون در بالاترین سطح در کنفرانس حضور پیدا کرد، چهار عضو دائم دیگر شورای امنیت سازمان ملل (روسیه، آمریکا، انگلستان و چین) در سطح سفیر به این نشست رفتند.
عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر، ملک عبدالله دوم شاه اردن، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر و محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی نیز ریاست هیئت اعزامی دولتشان را بر عهده داشتند. این در حالی است که انتظار میرفت سه کشور تأثیرگذار منطقه یعنی ایران، ترکیه و عربستان سعودی در سطح سران در این اجلاس حضور یابند اما در نهایت آنها وزیران خارجه خود را به بغداد فرستادند.
سوریه نیز به اجلاس دعوت نشد که این موضوع با انتقادات بسیاری روبهرو شد. یک منبع عراقی مخالفت مکرون را علت عدم دعوت از «بشار اسد» برای شرکت در اجلاس عنوان کرده بود. بنابراین برخی با توجه به حضور پاریس در کنفرانس و از سوی دیگر عدم حضور سوریه در نشستی که در ابتدا قرار بود با محوریت همسایگان عراق باشد، معتقدند نشست مذکور اقدامی توصیهشده توسط اتاقهای فکر غربی بوده است!
ابهام در اهداف نشست بغداد
نکته دیگر درباره نشست بغداد ابهامات موجود درباره اهداف آن است. اگرچه تا پیش از این، مقامات عراقی کاهش تنش منطقهای و بهطور کلی اهداف سیاسی را اولویت این نشست عنوان میکردند، اما در روزهای اخیر تغییر موضع داده و بیشتر رویکرد اقتصادی را محور «اجلاس همکاری و مشارکت بغداد» عنوان کردهاند که همین موضوع از نوعی سردرگمی حکایت دارد. گفته میشود قرار است در این نشست موضوعات امنیتی، مرزها، آب، تجارت، سرمایهگذاری، حمل و نقل و موضوعات سیاسی مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد. پیش از این کارشناسان اعلام خوشبینی کرده بودند این نشست که در آن درباره جنگ یمن، اوضاع لبنان و بحران آب منطقهای نیز بحث خواهد شد، میتواند گامی مهم برای نزدیکی عربستان و ایران باشد و درنتیجه میتوان انتظار داشت مذاکرات مستقیم بین مقامات دو طرف در حاشیه اجلاس برگزار شود؛ هرچند انتظار دستیابی به موفقیت را نمیتوان داشت. این افراد معتقدند چشمانداز درگیریهای منطقه ای، به همراه درک جدید کشورهای عربی از قابل اعتماد نبودن آمریکا، عربستان و امارات متحده عربی را به این سمت سوق داده است که دست کم به دنبال یک کاهش تنش محدود، تاکتیکی و دوجانبه با تهران باشند.
آمریکا پاسخگوی ترور سردار سلیمانی باشد
در نهایت باوجود انتقادات به برگزاری اجلاس بغداد، به نظر میرسد در صورت مطرح شدن مطالبه خروج اشغالگران آمریکایی از خاورمیانه، منطقهای که البته در نتیجه سیاستهای غلط واشنگتن دچار بیثباتی شده، نشست مذکور می تواند یک دستاورد مثبت تلقی شود. وزیر امور خارجه کشورمان که در ابتدای ورودش به عراق با حضور در محل شهادت سردار شهید قاسم سلیمانی به مقام شامخ این شهید بزرگوار ادای احترام کرد هم با اشاره به این موضوع گفته است: واشنگتن باید پاسخگو باشد، حتی اگر دولت قبلی آمریکا مرتکب چنین جنایتی شده، دولت آمریکا نمیتواند از این اقدام تروریستی فرار کند و باید پاسخگو باشد و عاملان و آمران این اقدام و حمله تروریستی به سزای اعمالشان برسند و به عدالت سپرده شوند.
نظر شما