خطیب‌زاده در پاسخ به این کنجکاوی اهالی رسانه، درباره آینده بررسی پرونده برجام گفت: مذاکرات وین برای رسیدن به یک متن جدید نیست بلکه برای اطمینان از اجرای برجام به شکل «نعل به نعل» توسط آمریکاست و بنابراین آنچه در وین در قالب ۶ دور گفت‌وگو روی داد، اطمینان از این مسیر است. وی با بیان اینکه علت به نتیجه نرسیدن مذاکرات هم در پافشاری واشنگتن بر سیاست‌های شکست‌خورده دوران ترامپ است، گفت: هنوز تغییری در رفتار آمریکایی‌ها ندیده‌ایم و آن‌ها با همان رفتارها به دنبال نتایج بهتر خودشان هستند!

هراس از نزدیکی ایران به روسیه و چین

اظهارات خطیب‌زاده از روند منطقی، بدون تعجیل و حساب‌شده تصمیم‌گیران ایران درباره بازگشت احتمالی به هرگونه مذاکره بر سر موضوع هسته‌ای حکایت از دست برتر جمهوری اسلامی در مواجهه با طرف غرب دارد. نباید از یاد برد وزیر جدید امور خارجه ایران در نشست بررسی صلاحیت وزیران کابینه، در بیان برنامه‌های کاری آتی خود به‌صراحت اعلام کرد دستگاه دیپلماسی در دوره جدید در عین اینکه از میز مذاکره ترسی نخواهد داشت، مسائل کشور را به برجام گره نخواهد زد. این یعنی برجام دیگر در اولویت نیست. همین موضوع غرب را به‌شدت نگران کرده است. این موضوع درکنار درک چرخش احتمالی بیشتر تهران به سوی چین و روسیه، سبب شد جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا چند روز پیش در تماس تلفنی با امیرعبداللهیان خواستار از سرگرفته‌شدن هر چه سریع‌تر مذاکرات وین شود. بورل همچنین نسبت به گام‌های هسته‌ای ایران نیز ابراز نگرانی کرده و خواستار توقف آن شده بود.

آمریکا چاره‌ای جز بازگشت به برجام ندارد

اظهارات طرف اروپایی در حالی است که رئیس‌جمهور ایالات متحده نیز در دیدار اخیر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی هشدار داده بود اگر دیپلماسی در مواجهه با ایران به شکست انجامد، واشنگتن گزینه‌های دیگر خود را روی میز خواهد گذاشت. با این‌حال به نظر می‌رسد این سراسیمگی و اظهارات تند تنها برای مصرف داخلی و دلخوشی صهیونیست‌ها مطرح شده و واشنگتن گزینه دیگری جز بازگشت به برجام و عمل به تعهدات خود یا ادامه راه شکست خورده فشار حداکثری ترامپ ندارد. واضح است با توجه به اینکه رویکرد آمریکا در غرب آسیا در نتیجه پیروزی محور مقاومت و افول هژمونی آمریکا در منطقه، به کاهش حضور نظامی تغییر کرده، برای کاخ سفید منفعتی وجود ندارد که بخواهد علیه ایران دست به ماجراجویی بزند. البته به این نکته نیز باید اشاره کرد که آمریکا پس از تجربه لشکرکشی به عراق وافغانستان و شکست فاجعه‌بار در این دو جنگ، دیگر انگیزه‌ای برای ورود به نبرد طولانی که نتیجه آن بدتر از شکست در افغانستان و عراق خواهد بود، ندارد. ادامه  مسیر شکست‌خورده ترامپ نیز نمی‌تواند برای آمریکا فایده‌ای در بر داشته باشد؛ چرا که ایران در این مدت هم توانسته است برنامه هسته‌ای خود را پیش ببرد و هم اینکه در حوزه اقتصادی با اتکا به داخل و توسعه روابط اقتصادی بلندمدت با چین و روسیه و تنوع بخشیدن به همکاران اقتصادی خود در مسیر بی‌اثر کردن تحریم‌ها گام بردارد.

در کنار همه این موارد نباید از یاد برد گام‌های هسته‌ای تازه ایران و افزایش غنی‌سازی اورانیوم تا غنای ۶۰ درصد که با هدف استفاده در مصارف پزشکی انجام می‌شود نیز به‌شدت طرف غربی را در منگنه قرار داده است. پس اگر در آینده شاهد رو کردن امتیازات کوچک و صوری از سوی آن‌ها برای متقاعد ساختن تهران در جهت بازگشت به توافق هسته‌ای باشیم، نباید چندان تعجب کرد.

اما سیاست ایران درباره بازگشت به مذاکرات هسته‌ای مشخص است؛ لغو همه تحریم‌های ضدایرانی و امکان راستی‌آزمایی آن. اکنون این مسئله روشن است که با استقرار دولت جدید و با توجه به سیاست‌های اعلام‌شده از سوی تیم رئیسی، تهران در هرگونه مذاکره پیش رو دست برتر را خواهد داشت به شرط آنکه، از گره زدن موضوعات داخلی به رابطه با غرب به‌جد اجتناب کند.