تاکنون بیش از ۴۶ میلیون دُز واکسن کرونا وارد کشور شده که بیش از دو سوم از این میزان در زمان دولت سیزدهم وارد شده و طی یک ماه و نیم آینده نیز حدود ۵۰ میلیون دُز دیگر وارد کشور خواهد شد که تنها همین میزان معادل ۳برابر کل واکسنی است که در هفت ماه آخر دولت دوازدهم وارد شده است. ماجرای واردات واکسن کرونا از ابعاد مختلف شایسته بازخوانی و نکاتی درباره آن قابل ذکر است:

۱. ساخت واکسنِ یکی از مرموزترین بیماری‌هایی که بشر تا کنون با آن مواجه شده آن هم تحت شدیدترین تحریم علمی و تحریم مواد اولیه افتخاری بود که تنها به دست جوانان ایرانی ممکن می‌شد. چه بسا اگر دولت سابق، در حمایت‌های اولیه تعلل نمی‌کرد، حجم و سرعت تولید واکسن‌های ایرانی بسیار بیشتر از شرایط کنونی بود. این نشان می‌دهد که اگر در همه کورگره‌های داخلی به جوانان این مرز و بوم اعتماد شود، مشکل لاینحلی باقی نمی‌ماند.

۲. رژیم آمریکا باوجود ادعاهای بشردوستانه خود، مبادلات مالی برای واکسن را نیز مشمول تحریم‌ها قرار داد و حتی اجازه نداد واکسن‌های خارجی با تهاتر دارایی‌های بلوکه شده ایران وارد کشور شود. اما درنهایت آمریکا در این جنگ نابرابر شکست خورد و مجبور به عقب‌نشینی شد و واردات واکسن از اواخر سال گذشته آغاز شد. به نظر شما چه عاملی سبب شد آمریکا کوتاه بیاید؟ درست حدس زدید! کارایی واکسن ایرانی برکت تأیید شد و ایران را در درازمدت از واردات واکسن بی‌نیاز کرد و همین عامل موجب شد آمریکا به دلیل هزینه اقتصادی و سیاسی بالایی که ادامه تحریم واکسن داشت، عقب‌نشینی کند. در واقع رفع تحریم واکسن تنها زمانی اتفاق افتاد که این تحریم خنثی شد! این تجربه در رفع تحریم‌ها باید در دولت سیزدهم نصب العین دولتمردان باشد.

۳. واردات واکسن در هفته‌های اخیر در حالی است که مقامات دولتِ قبل از جمله رئیس‌جمهور، سخنگوی دولت و رئیس بانک مرکزی بارها واردات واکسن را به حل شدن مشکل تحریم گره زدند و حتی در چند نوبت مسئله FATF را هم پیش کشیده بودند. حال که ده‌ها میلیون واکسن وارد کشور شده، سؤال بخش زیادی از مردم - حتی افرادی که منتقد دولت فعلی بوده یا اساساً در انتخابات شرکت نکردند - این است که چه اتفاقی در حوزه تحریم‌ها یا مبادلات مالی ایران و سایر کشورها رخ داده که واردات واکسن در این حجم عملیاتی شده و موجب رشد سرعت واکسیناسیون است. به نظر می‌رسد آنچه در دولت جدید شاهد آن بودیم افزایش مراودات سیاسی با دوستان شرقی ایران و تحرک و پویایی مجموعه دولت و به‌ویژه وزارت خارجه در یافتن مسیرهای جدیدی برای واردات واکسن باشد. تبدیل وزارت خارجۀ «برجام و ارتباط با چند دولت مستکبر اروپایی» به وزارت خارجه به معنای دقیق کلمه، سبب گشایش‌هایی در ماجرای واکسن شد. این تجربه باید در حوزه دیپلماسی اقتصادی نیز ادامه یابد.