پس از پنج، ۶ ماهی که از انتشار شایعاتی در مورد انجام گفت و گوهای پنهانی میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان به میزبانی عراق به گوش میرسید، سرانجام شاهسعودی در جریان سخنرانی خود در سازمان ملل متحد این موضوع را تأیید کرد. «سلمان بن عبدالعزیز» اگرچه همچنان و طبق عادت معلوم نگرانی کشورش را از توسعه برنامه هستهای کشورمان اعلام کرد، ولی در ادامه ایران را همسایه عربستان خواند و اظهار امیدواری کرد گفتوگو میان دو طرف به اعتمادسازی منجر شود. هرچند پیشتر برخی مقامات وزارت خارجه ایران و عربستان به انجام مذاکره میان دو کشور اشاره کرده بودند، ولی بسیاری از تحلیگران معتقد هستند اشاره صریح شاه سعودی به این موضوع، سیگنالی مثبت به تهران قلمداد شده و از آمادگی ریاض برای جدیت در ادامه این مسیر حکایت دارد.
اما در مورد این تغییر لحن پادشاه عربستان باید گفت اگرچه امروز ۶ سال از ورود ریاض به جنگ یمن که به معنی واقعی کلمه به باتلاقی برای حکام سعودی تبدیل شد، میگذرد با وجود این، واقعیت این است که ریاض از همان ابتدا به اشتباه فاحش خود در آغاز تجاوز به همسایه جنوبی پی برده بود. آل سعود فهمید که اشتباه کرده بهویژه که همان ایام در سوریه هم نخستین نشانه های شکست محور تکفیری تحت حمایت عربستان آشکار شده بود.
این در حالی بود که همزمان مشکلات اقتصادی که ناشی از کاهش ناگهانی قیمت نفت بود هم سربار ریاض شد. پس سعودی مدتهاست پی برده که در ماجراجویی های منطقه ای و خصومتجویی با جمهوری اسلامی به بی راهه رفته است. ریاض با مدیریت محمد بن سلمان، شاهزاده جوان و جاه طلب سعودی، در چند سال اخیر ۱۴ اقدام مهم را علیه ما عملیاتی کرد. از جمله اینکه به ترامپ وعده دادند اگر جمهوری اسلامی را تحریم نفتی کند، کمبود نفت ایران در بازار را جبران خواهند کرد.
یا تأمین هزینه منافقین، تحریک قومیتها و کمک های مالی به گروههای تجزیه طلب و حتی تهدید مستقیم ایران به جنگ داخلی. آنها فکر میکردند با پشتیبانی محور غربی – عبری میتوانند در ایران مداخله کنند.
ولی حالا دریافتهاند که خامی کرده و در دام تحریکات غربی و صهیونیستی گرفتار شده اند. به نظر میرسد سلمان بن عبدالعزیز حالا حرفی را که باید چندین سال پیش میگفت را امروز به زبان آورده. بنابراین آنچه از زبان شاه سعودی بیان میشود کوششی است برای جبران ناشیگری سیاسی گذشته که در قبال ایران مرتکب شدند. همچنین اذعان و اعلام غیر مستقیم این نکته است که همسویی آنها در همراهی با آمریکا اشتباه بوده است.
از بعد دیگر این اظهارات بیانگر نگرانی شاه سعودی از تحولات آینده هم هست. ایالات متحده در حال از دست دادن جایگاه خود در منطقه است و این برای ریاض جای نگرانی دارد. اصلاً یکی از دلایل چرخش عربستان به سمت ایران هم همین احساس بی پناه بودن است. در این میان با توجه به اینکه دولت سید ابراهیم رئیسی نیز توسعه روابط با همسایگان را در اولویت قرار داده، میتوان امیدوار بود بهبود ارتباط میان تهران و ریاض برای منطقه و حل بحران یمن منشأ خیر بوده و دستاوردهای خوبی به همراه داشته باشد.
نظر شما