دوجی ادامه داد: اگر قرار است به سبب افت کیفی آب شاهد مرگ و میر پرندگان باشیم چرا در زیستگاه‌های آبی دیگر گلستان که وضعیت مشابهی مانند خلیج گرگان دارند، چنین اتفاقی نمی‌افتد.

وی اضافه کرد: باید بپذیریم تاکید بر مسأله بوتولیسم و سم تولیدی در آب خلیج گرگان یک علت کلی تلقی می‌شود و همچنان مجامع اجرایی و آکادمیک کشور برای علاج بخشی این موضوع و جلوگیری از تکرار این رخداد رویه مطلوبی اتخاذ نکرده و به زبان ساده‌تر هیچ برنامه‌ای ندارند.

دوجی با بیان اینکه براساس قرائن تاریخی تا حدود چهار ماه دیگر تکرار این واقعیت تلخ دور از ذهن نیست، گفت: در این بازه مسئولان و متولیان باید به فکر درمان یا حل موضعی این چالش بزرگ باشند و نباید دست روی دست گذاشته تا چشم انتظار مشاهده لاشه‌های پرندگان تلف شده شناور روی خلیج باشیم.

وی افزود: در صورت بی توجهی به این مسأله احتمال ادامه این تلفات تا سال‌ها وجود داشته و ممکن است در جایگاه پناهگاه حیات وحش میانکاله در مجامع جهانی تأثیر منفی گذاشته و موجب خروج این ایستگاه از لیست تالاب‌های بین‌المللی و یا پناهگاه‌های حیات وحش شود.

دوباره شاهد تلفات خواهیم بود

رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان هم در این خصوص گفت: شرایط کمی و کیفی آب خلیج گرگان عوض نشده و اگر آن چیزی که دامپزشکی اعلام کرده و بوتولیسم عامل تلفات پرندگان باشد دوباره شاهد این رخداد خواهیم بود.

محمود شکیبا افزود: امیدواریم علت مرگ و میر بوتولیسم نبوده و اشتباه شده باشد و امسال شاهد تکرار تلفات نباشیم.

وی با بیان اینکه متولی تشخیص بیماری‌ها دامپزشکی است، ادامه داد: سال گذشته تلفات از بهمن ماه آغاز شده و اینکه چرا تلفات از این ماه شروع می‌شود هم باید خود دامپزشکی در مورد آن صحبت کند.

شکیبا با اشاره به آغاز مهاجرت و افزایش روز به روز تعداد پرندگان در خلیج گرگان، گفت: ما نمی‌توانیم پرندگان را کنترل کنیم و جلوی ورود آنها را بگیریم.

وی ادامه داد: اگر نتوانیم به چرایی و اساس تشکیل بوتولیسم در این منطقه جواب دهیم نمی‌توانیم راه حلی برای کنترل این سم پیدا کنیم.

شرایط تشکیل سم ایجاد نشده است

معاون سلامت اداره کل دامپزشکی گلستان هم  گفت: اگر تالاب دستخوش تغییرات و اتفاقات خوبی نشده باشد ممکن است تلفات دوباره تکرار شود.

محسن عبدالوند افزود: مشاهدات بالینی و آزمایشگاهی نوع بیماری را تشخیص داده و بر اساس آنها، علت تلفات بوتولیسم اعلام شد.

وی در خصوص اینکه چرا تلفات از بهمن ماه آغاز می‌شود هم گفت: گرما، بی‌هوازی بودن و ورود مواد مغذی به داخل آب که باعث رشد باکتری‌ها و تولید سم می‌شود، علت بیماری بوده که ممکن است هم اکنون شرایط آن ایجاد نشده باشد.

به گفته وی باید فاکتورهای پرخطر رشد کرده تا بعد بیوتوکسین را آزاد کند.

عبدالوند گفت: سم بیوتوکسین بسیار قوی بوده و با توجه به میزان دوز ورودی به بدن جاندار می‌تواند تأثیرگذار باشد.

وی افزود: تاکنون براساس پایش ها تلفاتی گزارش نشده اما براساس شرایط ممکن است تلفات داشته باشیم که آن هم باید دوباره نمونه برداری و آزمایش انجام شود تا بفهمیم چه اتفاقی افتاده است.

سم بوتولیسم در کبد پرندگان ذخیره می‌شود

مدیرکل دامپزشکی گلستان هم در این خصوص با بیان اینکه تغییر اکوسیستم در حال اتفاق است و نمی‌توانیم جلوی آن را بگیریم، به خبرنگار مهر گفت: در میانکاله و خلیج گرگان شرایط آبی بهتر نشده و حتی سطح آب هم کاهش یافته است.

غلامرضا محرابی افزود: سیل مواد آلی را وارد خلیج گرگان کرده و سبب رشد جلبک‌ها شد و آنها رشد باکتری‌های بی هوازی را تشدید کردند.

وی با بیان اینکه پرندگان سر خود را به درون آب فرو می‌برند، اضافه کرد: پرندگان به یکباره نمی‌میرند و سم بوتولیسم در کبد آنها ذخیره شده و ابتدا تعادل خود را از دست می‌دهند.

به گفته محرابی فرصت هفت الی ۱۰ روزه برای تأثیر سم در بدن پرنده وجود دارد.

خلیج گرگان از هفته‌های گذشته میزبان پرندگان مهاجر شده، پرندگانی که خاطرات تلخ در خصوص تلفات دو سال گذشته در ذهن دارند لذا باید برای جلوگیری از تکرار این فاجعه تلخ فکر اساسی اندیشیده شود.