با اینکه در نواحی مختلف ایران عروسکهایی مطابق بوم همان منطقه ساخته میشود اما تاکنون توجه جدی به این هنر نشده و عروسک ایرانی هنوز به خانههای مردم راه پیدا نکرده و دست بچههای ایرانی دیده نمیشود.
موانعی که باید توسط کارشناسان میراث فرهنگی رفع شود
لیلا کفاشزاده، کارشناس میراث فرهنگی و عضو کارگروه عروسک شورای نظارت بر اسباب بازی با بیان اینکه هنوز هنر عروسکسازی به صنعت تبدیل نشده است در خصوص تبدیل هنر عروسکسازی به صنعت در کشورمان میگوید: ما خودمان در وزارت میراث فرهنگی در حال رایزنی هستیم که آن را جزو شاخههای صنایع دستی بیاوریم، اما موانعی وجود دارد که منطقی است و اگر این موانع توسط کارشناسان میراث فرهنگی رفع شود این اقدام عملی میشود.
وی در خصوص اقدامهای انجام شده برای ترویج هنر عروسکسازی بیان میکند: اماکنی همچون مدرسه موزه عروسک تا پیش از شیوع کرونا کارگاهها و برنامههای مختلفی را برای ارتقای این هنر به صنعت و مباحث و ابعاد مختلف در حوزه عروسک اجرایی میکرد که متأسفانه شیوع کرونا این برنامه را تعطیل
کرد. همچنین چند دوره جشنواره بازیهای بومی را برگزار کردیم که با هدف معرفی بیشتر عروسکهای بومی به مردم بود اما به دلیل شیوع کرونا تعطیل شد.
خوزستان، مهد عروسک
کفاشزاده در خصوص استانهایی که در زمینه هنر عروسکسازی فعال هستند، میگوید: خطه خوزستان آن قدر تنوع عروسک دارد که هر علاقهمندی را متحیر میکند.
البته استانهای خراسان جنوبی و بلوچستان هم عروسکهای جذابی دارند، ضمن اینکه حوزه زاگرس، گلستان، ترکمن، فارس و... هم از جمله استانهایی هستند که عروسکهای زیبایی تولید میکنند.
این هنرمند در خصوص ویژگیهای عروسکهای این مناطق توضیح میدهد: هر منطقه با توجه به محصولات و اقلیمی که دارد دست به ساخت عروسک میزند.
در منطقهای به نام «گراش» در استان فارس عروسکهایی به نام «چشمنظر» وجود دارد، در «اقلید» استان فارس عروسکهای زیبایی با گردو تولید میشوند.
عروسک دوتوک هم در استانهایی از جمله خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی، اسفراین و کاشان بازآفرینی و احیا شدند.
بازی «زار» با الهام از بادهای موسمی
عضو کارگروه عروسک شورای نظارت بر اسباب بازی در بخش دیگری از این گفتوگو در خصوص رقابت بازیهای ایرانی و عروسکها با بازیهای موبایل و پلیاستیشنها، اینطور توضیح میدهد: بازیهایی را ویژه تلفن همراه طراحی کردهایم که در حال مطالعه و پژوهشهای بیشتری روی آن هستیم، همچنین بازیهایی بر اساس دیوان عطار و شاهنامه خلق شدند.
کفاشزاده در توضیح بیشتر ادامه میدهد: گروهی از طراحان بازیای به نام «زار» با الهام از یک مراسم آیینی در جنوب ایران و در حاشیه خلیج فارس طراحی کردهاند.
از آنجا که بادهای موسمی در این منطقه زیاد است، مراسمی همراه با موسیقی توسط اهالی بومی اجرا میشود که همین مراسم در بازی مورد توجه قرار گرفته است.
این بازی رومیزی حتماً پس از ورود به بازار در کافهها مورد اقبال قرار میگیرد.
این کارشناس میراث فرهنگی در پایان با تأکید بر اینکه شورای نظارت بر اسباب بازی، تنها مرجع رسمی ناظر بر تولید اسباب بازی است، میگوید: عروسکهای ساخته شده همسو با فرهنگ ایرانی- اسلامی هستند و موزههایی مانند موزه عروسک و فرهنگ در بعضی شهرها و تهران در زمینه معرفی عروسک فعالیت میکنند.
نظر شما