تحولات لبنان و فلسطین

در اوایل سال ۲۰۲۰، زمانی که معلوم شد که جو بایدن منتخب دموکرات ها برای انتخابات ریاست جمهوری است، مقامات ارشد اسرائیلی، احساس آرامش کردند. ریاست جمهوری شکست خورده دونالد ترامپ در حال از داخل منفجر شدن بود، و نگرانی واقعی اسرائیل این بود که واکنش های تند علیه ترامپ، ممکن است برنی سندرز، سناتور ورمونت که خواستار کاهش کمک به اسرائیل، در کاخ سفید شده بود، را به عنوان منتخب دموکرات ها به مرحله بعد ببرد. با این حال، ریاست جمهوری بایدن خبر خوبی برای اسرائیل بود. جو بایدن و کامالا هریس، طرفدار اسرائیل ترین شخصیت هایی بودند که این رژیم می توانست از حزب دموکرات به دست بیاورد. دانی دایان، سرکنسول اسرائیل در نیویورک، بعدا می گوید که این دو سیاستمدار دارای سابقه طولانی در حمایت از این رژیم بوده اند.

آمریکا و اسرائیل تا چه زمانی می‌توانند اختلافات میان خود را تحمل کنند؟

گروه ترجمه قدس آنلاین - ماه های اولیه دولت بایدن این دیدگاه را در اورشلیم تقویت کرد. چهل و ششمین رئیس جمهور ایالات متحده، که با افتخار به مخاطبانش می گفت که او با هر نخست وزیر اسرائیل از گلدا مایر گرفته به این طرف آشنایی کامل دارد، به طور علنی از اسرائیل در طول جنگ ماه می ۲۰۲۱ با حماس حمایت کرد و اعلام کرد که اسرائیل حق دفاع از خود را دارد و در مقابل انتقادات عمومی از اعمال این رژیم در نوار غزه خواهد ایستاد. پس از جنگ، او بلافاصله وعده داده بود که سیستم دفاع هوایی گنبد اسرائیل را دوباره با موشک های آمریکایی تجهیز کند. سه ماه بعد، او به شدت از حضور نخست وزیر جدید اسرائیل، نفاتالی بنت در کاخ سفید استقبال کرد. او خوشحال بود که میزبان مردی است که به ۱۲ سال قدرت بنجامین نتانیاهو پایان داده است.

جلسه بایدن و بنت در رسانه های اسرائیلی به عنوان جلسه ای دوستانه و سازنده توصیف شد. در اوایل ماه فوریه هم آنها به صورت تلفنی با یکدیگر بیشتر درباره ایران صحبت کردند و کاخ سفید خاطرنشان کرد که بایدن در حال برنامه ریزی برای دیدار از اسرائیل در اواخر سال میلادی است. اما علیرغم شروع موفقیت آمیز رابطه آنها، واشنگتن و اورشلیم خیلی زود در مسائل اساسی از ایران گرفته تا چین تا فلسطین دچار عدم تفاهم شدند. در یک دهه گذشته کمتر دیده شده که اسرائیل و آمریکا مسائل و اختلافات میان خود را بتوانند به صورت زیر بنایی حل کنند.

بایدن به عنوان معاون رئیس جمهور آمریکا، اغلب وظیفه مدیریت روابط ناامیدکننده دولت اوباما با نتانیاهو را بر عهده داشت. در جریان انتخابات سال ۲۰۱۲، مشاوران ارشد باراک اوباما، نتانیاهو را به مبارزات انتخاباتی فعال علیه رئیس جمهور ایالات متحده متهم کردند. اوضاع پس از سخنرانی نتانیاهو در کنگره آمریکا در سال ۲۰۱۵ در مورد سیاست ایران بدتر شد، سخنرانی ای که کاخ سفید آن را حمله مستقیم علیه اوباما می دانست. اوباما اولین و آخرین رئیس جمهور ایالات متحده نبود که با نتانیاهو درگیر می شد. بیل کلینتون هم در دهه ۱۹۹۰ با او دعواهای تلخی داشت. حتی دونالد ترامپ هم کار با او را سخت می دید. ترامپ در مصاحبه ای که اندکی پس از ترک قدرت انجام داد، نخست وزیر سابق اسرائیل را مورد شماتت قرار داد و او را به دلیل به رسمیت شناختن پیروزی بایدن در انتخابات متهم به خیانت کرد.

علاقه بایدن به اسرائیل و تجربه غنی او با نخست وزیران قبلی اسرائیل، او را به یکی از معدود افرادی در اطراف اوباما تبدیل کرده بود که می توانست رابطه خوبی با نتانیاهو داشته باشد. با این حال، زمانی که نتانیاهو برکنار شد، در ژوئن ۲۰۲۱، بایدن هم احتمالا خیلی ناراحت نشد چون می دانست از دردسرهایی که نتانیاهو با روسای جمهور قبلی آمریکا به وجود آورده بود در امان خواهد بود. با این حال، همانطور که مشاورین بایدن به او اطلاع دادند پیروزی بنت در حالی به دست آمده بود که هشت حزب با ایدئولوژی های متفاوت قدرت پارلمان اسرائیل را بین خود تقسیم کرده بودند و بنت از کمترین اکثریت ممکن در پارلمان اسرائیل برخوردار بود.

بایدن درک کرد که وضعیت بنت چقدر شکننده است، و به همین دلیل در ماه‌های بعد، تلاشی شدید برای جلوگیری از هرگونه درگیری مهم با بنت انجام داد. یک نمونه از آن موضوع پیچیده کنسولگری آمریکا در اورشلیم است، یعنی کنسولی که برای چندین دهه قبل از تعطیلی آن توسط ترامپ در سال ۲۰۱۹، به عنوان نمایندگی دیپلماتیک غیررسمی دولت ایالات متحده نزد فلسطینی ها خدمت می کرد. بایدن در طول مبارزات انتخاباتی خود وعده بازگشایی آن را داد، اما پس از گذشت بیش از یک سال از ریاست جمهوری اش، هیچ قدمی در این راستا برنداشته است. بر اساس گزارش رسانه‌های اسرائیل، بنت به بایدن گفته است که بازگشایی کنسولگری می‌تواند تنش‌ها را در داخل ائتلاف او افزایش دهد و بنابراین بایدن، بدون بیان این موضوع، برنامه‌های خود را به حالت تعلیق درآورده است. بایدن می دانست که ایجاد اصطکاک داخلی در دولت بنت می تواند راه را برای انتخابات جدید در اسرائیل و بازگشت نتانیاهو هموار کند که این آخرین چیزی است که بایدن می خواهد.

در دسامبر، زمانی که دولت اسرائیل توانست بودجه خود را تصویب کند، موقعیت سیاسی بنت بهبود یافت. تصویب بودجه به دولت بنت برای یک یا دو سال ثبات داد که در اسرائیل به معنی ثبات همیشگی خواهد بود. اما خنثی شدن خطر بازگشت نتانیاهو برای آینده ای طولانی، به معنای پایان ماه عسل بایدن و بنت نیز بود. در مورد طیف وسیعی از موضوعات، از برنامه هسته‌ای ایران گرفته تا شهرک‌سازی اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی، اختلافات آشکاری بین آمریکا و اسرائیل در حال ظهور است و صبر هر دو طرف نیز به پایان خود نزدیک می شود. مقامات اسرائیلی هنوز از اینکه با بایدن و نه یک رئیس جمهور چپ گرا کار می کنند خوشحال هستند، و کاخ سفید هم همچنان بنت را بر گزینه های دیگر در اسرائیل ترجیح می دهد. اما در برخی جبهه ها، درگیری بین دو طرف اجتناب ناپذیر شده است.

یکی از زمینه های اختلاف نظر، مثل همیشه، مسئله فلسطین است. ائتلاف حکومتی بنت شامل احزاب چپ، میانه‌رو و راست می‌شود که پیشرفت به سوی راه‌حل ایجاد دو کشور را در آینده نزدیک عملا غیرممکن می‌کند. این بخش برای دولت بایدن بدیهی است، چون پیش از این نیز مطمئن بودند که اسرائیل به زودی شهرک‌ها را بر نخواهد چید و مرزها را از نو ترسیم نخواهد کرد. دولت فعلی اسرائیل شامل احزابی است که مخالف راه حل ایجاد دو کشور هستند و نظام سیاسی فلسطین بین محمود عباس پا به سن گذاشته در رام الله و رهبری افراطی حماس در غزه تقسیم شده است. در این میان دولت بایدن بر مسائل دیگر منطقه و جهان متمرکز است. بنابراین، برای واشنگتن، مناقشه اسرائیل و فلسطین در حال حاضر اولویت اصلی نیست.

اما در ژانویه، مقامات اسرائیلی اعلام کردند که کاخ سفید به آن ها به شکلی واضح گفته است که بایدن دوست ندارد وارد عرصه ای شود که به خاطر اقدامات تحریک آمیز اسرائیل در منطقه مورد مجادله به ویژه خشونت مکرر علیه شهروندان فلسطینی توسط شهرک نشینان اسرائیلی، به وجود آمده باشد. این پیام مهمی است که توسط همه بازیگران دولت ائتلافی و چند حزبی بنت به طور کامل درک نشده؛ و به خاطر همین هم هست که آن ها در اواخر ژانویه از طرحی برای ساختن یک شهرک جدید در قلب کرانه باختری رونمایی کرده اند. یایر لاپید، وزیر امور خارجه اسرائیل، نامه‌ای به بنت فرستاد که به سرعت در مطبوعات منتشر شد و هشدار داد که اگر این طرح تصویب شود، باعث ایجاد بحران بزرگی با دولت بایدن خواهد گردید. یک منبع نزدیک به لاپید می گوید که وزیر امور خارجه نگران است که بنت صبر رئیس جمهور آمریکا را با این کار لبریز خواهد کرد.

در مورد ایران، هر دوی بایدن و بنت وضعیت ناگواری را از رهبران پیش از خود به ارث برده اند. تصمیم ترامپ در سال ۲۰۱۸ برای خروج از برجام که با تشویق قوی نتانیاهو انجام شد، توسط گروهی از مقامات دفاعی ارشد اسرائیل به عنوان یک فاجعه کامل توصیف شده است. این خروج به ایران اجازه داد تا نزدیک تر از همیشه به سلاح هسته ای باشد. به همین دلیل است که حتی موشه یالون، وزیر دفاع سابق اسرائیل که مخالف قرارداد هسته ای بود، گفت که از لحاظ سیاست در مورد ایران، خروج ترامپ از آن، بزرگترین اشتباه دهه گذشته بوده است.

بایدن و بنت هر دو متوجه هستند که رهبران پیش از آن ها اوضاع را خراب کرده اند، اما با هم در مورد شکل درست کردن این خراب کاری ها آنچنان توافق نظر ندارند. بایدن، مانند ترامپ و اوباما و جورج دبلیو بوش، قصد شروع جنگ با ایران را ندارد. دنی سیترونوویش، مسئول سابق ایران در اداره اطلاعات نظامی اسرائیل، در ماه نوامبر گفته که بایدن تنها یک گزینه واقعی برای ایران دارد و آن توافقی جدید است که احتمالا تفاوت خاصی نیز با قرارداد قبلی ندارد. او افزود، اسرائیل هم هیچ گزینه ای به جز کنار آمدن با آن ندارد.

بنت و برخی از شخصیت‌های ارشد دولتش، حداقل در بیانیه‌های عمومی خود، اصرار دارند که گزینه‌های دیگری نیز وجود دارد. آنها به ایالات متحده و دیگر قدرت‌های جهانی نسبت به سازش بر یک «توافق بد» با تهران هشدار می‌دهند و تأکید می‌کنند که اسرائیل مایل است و می‌تواند در صورت لزوم به تنهایی به صورت نظامی علیه ایران اقدام کند. سخت بتوان این تهدیدها را جدی گرفت، زیرا جنگ با ایران احتمالاً به معنای صدها یا هزاران تلفات در اسرائیل همراه با ویرانی گسترده در بزرگترین شهرهای آنجا خواهد بود. اما این واقعیت که ایالات متحده در این قضیه یک صدا دارد و اسرائیل صدایی دیگر، صرف نظر از اینکه مذاکرات هسته ای چگونه به پایان می رسد می تواند تنش هایی را بین متحدان نزدیک این دو ایجاد کند.

بنت اندکی پس از ورود به قدرت، در جلسات توجیهی با رسانه های اسرائیلی گفت که به هماهنگی بی سر و صدا با ایالات متحده، حتی زمانی که اختلاف نظر وجود دارد، معتقد است. او قول داد که راه نتانیاهو را دنبال نکند و به کاخ سفید گفت که تحت نظارت او، اختلافات بین واشنگتن و اورشلیم با احتیاط پشت درهای بسته رسیدگی خواهد شد و قرار نیست آشکارا به آن ها در تلویزیون یا در سخنرانی های عمومی دامن زده شود. تا اینجا بنت به مقدار زادی به حرف خود عمل کرده است، اما اگر توافق با تهران دوباره روی میز گذاشته شود، آزمون واقعی برای این قول بنت خواهد بود. نتانیاهو، که هنوز در جبهه مخالف بنت فعال است، مطمئناً هر توافقی را به عنوان یک فاجعه توصیف می کند که موجودیت اسرائیل را به خطر خواهد انداخت. باید دید که بنت چگونه با این نوع فشار سیاسی برخورد خواهد کرد و آیا به قول خود عمل خواهد کرد یا برای راضی کردن حامیان راستگرای اسرائیل به حمله علیه بایدن می رود.

چین دیگر مساله اصطکاک بین اسرائیل و ایالات متحده است و البته مساله جدیدی هم نیست. دولت ترامپ نیز از روابط اقتصادی رو به رشد اسرائیل با پکن ناراضی بود. نگرانی اصلی ایالات متحده مربوط به مشارکت چین در پروژه های زیرساختی استراتژیک در اسرائیل، مانند نوسازی و مدیریت یک بندر بزرگ در شمال اسرائیل است. آموس هارل، تحلیلگر نظامی هاآرتص، اوایل سال جاری گزارش داد که مقامات آمریکایی به قدری از کار چین در پروژه بندر عصبانی هستند که تهدید کردند ناوگان ششم نیروی دریایی ایالات متحده را از پهلو گرفتن در آب های اسرائیل منع خواهند کرد. اگرچه آنها هنوز این کار را انجام نداده اند، اما با صدور چنین تهدیدی به مقامات اسرائیلی این پیام ارسال شد که مشکل چقدر شدید است.

خبر بد برای بایدن و بنت این است که حل هیچ یک از این تنش ها آسان نخواهد بود. دولت بنت شامل بسیاری از احزاب راست گراست که حتی علاقه ای به براورده کردن کمترین خواسته های آمریکا در مورد فلسطین نیز ندارند. چین هم بیش از حد برای اسرائیل مهم و قدرتمند است که آن ها بتوانند هر خواسته آمریکا در مورد پکن را بپذیرند. در مورد ایران هم به نظر می رسد هر چه زمان بیشتری می گذرد شکاف بین اظهارات عمومی بایدن و بنت نیز بیشتر می شود

اما خبر خوب برای آن ها این است که حتی اختلاف نظر هایی که نمی توانند حل شوند، هنوز هم می توانند به صورت عاقلانه مدیریت گردند، البته اگر هر دو طرف قصدی برای انجام آن داشته باشند. درگیری سیاسی بین بایدن و بنت در سال ۲۰۲۲ اتفاق خواهد افتاد و هیچ شکی در آن نیست.. اما پرسش مهم این است که این درگیری ها با چه میزانی چقدر رخ داده و چقدر به روابط آمریکا و اسرائیل آسیب خواهند رساند و این که آیا دو طرف این درگیری ها را از طریق کانال های دیپلماتیک مدیریت خواهد کرد یا نه؟ این دو می توانند هم رابطه خود را به خوبی پیش ببرند و یا می توانند رابطه آمریکا و اسرائیل را به اندازه زمان اوباما-نتانیاهو سمی کنند.

در بلندمدت، رابطه اسرائیل با ایالات متحده با مشکلی بزرگتر از فقط برخی  مخالفت های خاص با بایدن مواجه است. کاهش هرچه بیشتر اهمیت خاورمیانه برای آمریکا را می توان بزرگترین مشکل اسرائیل لقب داد. اکنون خاورمیانه برای واشنگتن به عنوان عاملی که حواس آن ها را از مسائل اصلی تر مانند چین و همه گیری ویروس کرونا پرت می کند در نظر گرفته می شود. برای چندین دهه، در میان سیاست گذاران ایالات متحده، خاورمیانه یک منطقه مهم به شمار می رفت و حمایت از اسرائیل می توانست آن را به اهداف خود برساند؛ اما اسرائیل باید خود آماده کند که ایالات متحده دیگر اینگونه اوضاع را در نظر نداشته باشد.

*بازنشر مطالب دپارتمان ترجمه به منزله تأیید یا رد محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان قدس آنلاین منتشر می‌شود.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.