دور جدیدی از مذاکرات هستهای بین مقامات ایران و کشورهای ۱+۴ شکل گرفته است که برای افکار عمومی شرایط آن بسیار مبهم است. به صورتی که تنها خبری که از آن منتشر میشود، نزدیک شدن طرفین به نتیجه گیری و باقی ماندن بخشهای سیاسی اقدام برای دستیابی به توافق است.
اقدامات سیاسی که به صورت واضح باید آن را ارائه تضمینی قابل قبول از طرف مقامات غربی - یعنی کسانی که پیش از این توافق حاصل شده قبلی را با بیتوجهی به قطعنامههای سازمان ملل در چارچوب یک اقدام یکطرفه و غیر قانونی نقض کردند- دانست.
با این حال یک نکته اساسی در این بین از اهمیت زیادی برخوردار است و آن اقدام مشکوک غربیها در ایجاد یک جنگ روانی علیه تیم مذاکرهکننده ایران است. آنها با اطلاع از تأثیر منفی تحریمها روی اقتصاد ایران و تمایل بازار برای رفع آن بر این نکته تأکید میکنند که دستیابی به توافق بسیار نزدیک است.
مقامهای آمریکایی به وال استریت ژورنال گفتهاند بازگشت به توافق هستهای با انعقاد توافق در وین طی دو روز آینده محقق میشود. بازگشت به توافق هستهای شامل پروتکلی برای لغو تحریمهای ایران خواهد بود. توافق آتی، محدودیتهای سختگیرانهای بر برنامه هستهای ایران لحاظ خواهد کرد.
چنین گفتههایی از چند مقام دیگر اروپایی و آمریکایی نیز شنیده و حتی رژیم صهیونیستی نیز بر این مسئله تأکید میکند. اما آنچه چنین اظهار نظرهایی را مشکوک جلوه میدهد، دیدگاه مذاکره کنندگان ایرانی است. خطیبزاده از مذاکرهکنندگان ایران در خصوص نزدیک بودن توافق گفته است: هنوز اراده لازم در مذاکرات را از اروپا و آمریکا ندیدهایم. آنچه آمریکاییها و اروپاییها آن را نزدیک شدن به توافق میدانند، چیزی نیست جز توافقات فنی که جمهوری اسلامی ایران با توجه به پایبندی به برجام و قوانین بینالمللی و همچنین فتوای رهبر انقلاب در خصوص حرام بودن بمب اتمی، مشکلی با اجرای آن ندارد و از ابتدا نیز اعلام شده بود که با بازگشت طرف غربی به توافق ایران به تعهدات خود در چارچوب برجام بازخواهد گشت.
اما آنچه بخش حل نشده مسئله است، موضوع ضرورت ارائه تضمین از سوی طرفهای غربی برای اطمینانخاطر ایران است که بار دیگر غربیها از توافقنامه خارج نخواهند شد؛ چرا که عهدشکنی آمریکا و سایر بازیگران غربی در توافقنامه قبلی بهشدت موجب بدگمانی مردم ایران شده و مذاکرهکنندگان به عنوان نمایندگان حکومت ایران نگران این هستند که بار دیگر غربیها بتوانند با تحمیل هزینه به ملت ایران از اجرای تعهدات خود سرباز بزنند.
در این شرایط به نظر میرسد اظهارات مقامات غربی اجرای یک بازی روانی علیه مذاکرهکنندگان است. آنها میخواهند این نکته در اذهان عمومی شکل بگیرد که توافق به مراحل پایان خود رسیده و آنچه مانع شکلگیری یک توافق است، مذاکرهکنندگان ایرانی هستند. امری که فشار را روی آنها افزایش خواهد داد تا شرایط تحمیلی طرفهای غربی را بپذیرند.
این در حالی است که طرف غربی نتوانسته است تیم ایرانی را در خصوص چگونگی تضمین خود برای عدم خروج از توافقنامه قانع کند. توافقنامهای که پیش از این در شورای امنیت سازمان ملل مؤثر واقع شد و آمریکا با نادیده گرفتن آن تحریمهای یکجانبه خود را علیه ایران بازگرداند.
در چنین شرایطی ضروری است مذاکرهکنندگان ایرانی به این نکته به خوبی دقت کرده و از عجله برای ورود به یک توافق سست و شکننده پرهیز کنند؛ چرا که چنین توافقی نه تنها نمیتواند منافع ملت و حکومت ایران را برآورده سازد، بلکه موجب کاهش قدرت ملی در برابر دشمن و آسیب به منافع ملی خواهد شد.
آنچه برای واشنگتن اهمیت دارد، خلأ ظرفیتهای امنیتی و علمی ایران است تا از این طریق بتوانند فشار بیشتری بر ملت ایران وارد کنند و تحت چنین شرایطی نباید ظرفیتی را در اختیار دشمن قرار داد که بتواند با آسودگی، خواستههای خود را تأمین کرده و پس از دستیابی به آنها نسبت به خواستههای ایران بدعهدی کند.
نظر شما