به گزارش قدس آنلاین، حجتالاسلاموالمسلمین سید مسعود میریان، بهتفصیل از مجموعه اقدامات و برنامههای صورت پذیرفته توسط این مرکز و تربیت نیروهای قرآنی گفت و از تأسیس شعب قرآنی آستان قدس رضوی در بیش از ۲۰۲ شهر و روستای کشور خبر داد. در ادامه مشروح این مصاحبه را میخوانید:
مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی چه مأموریتی را عهدهدار است؟
مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی بایستی بالاترین جایگاه را داشته باشد چراکه تولیت آستان قدس رضوی در دیدار با جامعه قرآنی مشهد به جملهای کلیدی اشاره کردند که «در این آستان اول قرآن باشد و بعد زیارت»؛ این گفته بدان معناست که مأموریت اصلی ما ترویج و تبلیغ قرآن است و این بارگاه نورانی باید محل آموزش نخبگان و اساتید قرآنی باهدف اعزام و صدور به جهان اسلام باشد و این حرم بهعنوان بزرگترین نهاد قرآنی جهان اسلام معرفی گردد.
مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی بهطور حتم با این نگاه و رویکرد، مأموریت و وظایف سنگینی به عهده دارد تا به بزرگترین نهاد قرآنی جهان اسلام و مرجع تمام علوم قرآنی و رشتههای قرآنی مبدل گردد؛ در این مسیر بایستی اساتید ذیفنون قرآنی در این مرکز آموزش ببینند و حرم مطهر ضوی بهعنوان بزرگترین نهاد موقوفاتی جهان اسلام و تشیع، در کنار زیارت حضرت رضا(ع)، آموزشهای قرآنی را نیز داشته باشد.
مرکز قرآن کریم بناست بزرگترین نهاد قرآنی و مرجع قرآنی جهان اسلام ذیل پرچم حضرت رضا(ع) باشد و راهبرد و رهنمود تولیت معزز آستان قدس رضوی که، «اول قرآن بعد زیارت» را جامعه عمل بپوشاند.
در ذیل سند چشمانداز فعالیتهای مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی چه مجموعه اقداماتی صورت میپذیرد؟
فعالیتهای آموزشی صورت گرفته در این مرکز، از مهد الرضا(ع) تا آموزشهای تخصصی و سطوح عالی رشتههای مختلف ازجمله روخوانی، تفسیر، تجوید و حفظ قرآن را شامل میشود؛ محتوا و سرفصلهای آموزشی بسیار فاخری توسط مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی با بهرهگیری از بزرگترین اساتید، مربیان و مدرسان قرآنی سراسر کشور تدوینشده است؛ همچنین کتابهایی ویژه این دورههای آموزشی طراحی و تولیدشده که مختص مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی است.
خوشبختانه در عرصه ترویجی نیز فعالیتهای خادمیاران آستان قدس رضوی در ۳۱ استان کشور با بیش از ۷ هزار خادم قرآنی در حال برگزاری است که عمده این فعالیتها برپایی محافل انس با قرآن، جلسات سنتی قرآن، جشنوارهها و پویشهای قرآنی است.
بزرگترین پروژهای که مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی در دست اجرا دارد، پروژه «من قرآن را دوست دارم» است که با همکاری اعتاب مقدسه سراسر کشور ازجمله حرم حضرت معصومه(س)، حرم حضرت شاهچراغ(ع)، حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)، مسجد جمکران و امامزادگان شاخص ذیل سازمان اوقاف و امور خیریه در حال برگزاری است که بهصورت مشترک ذیل کارگروه فرهنگی قرآنی اعتاب مدیریت میشود که دبیرخانه آن، مرکز قرآن کریم سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس است.
این طرح که از تیرماه سال گذشته آغازشده است، بزرگترین پروژه آموزشی قرآن در کشور است و بالغبر ۲۰ هزار نفر در این طرح ثبتنام کرده و حدود ۳ هزار نفر گواهینامه آموزشی خود را در رشته روخوانی قرآن دریافت کردند.
طرح «من قرآن را دوست دارم» ۶ مرحله دارد، که مرحله نخست را با روخوانی آغازشده و مراحل بعد نیز شامل تجوید، ترتیل، صوت و لحن، حفظ قرآن و تفسیر قرآن میشود.
«شمیم تلاوت رضوی» یکی دیگر از پروژههای آموزشی است که توانست در سال گذشته بالغبر سه هزار و ۵۰۰ نفر متقاضی از اقصی نقاط کشور را در رشتههای آموزشی مختلف ازجمله تجوید، صوت و لحن و ترتیل جذب نماید که پس از برگزاری آزمون، موفق به کسب مدارک قرآنی میشوند.
طرح «تحفیظ رضوی» از دیگر پروژههایی است که در حال حاضر در مشهد فعالیت خود را آغاز کرده است و در آینده نیز در سراسر کشور ایجاد میشود؛ این طرح باهدف لبیک بهفرمان مقام معظم رهبری که فرموده بودند «به ۱۰ میلیون حافظ قرآن در کشور نیاز داریم» ایجادشده و آستان قدس رضوی بهعنوان پرچمدار این موضوع باهدف آموزش و تربیت حافظان کل قرآن اقدام میکند.
در طرح «تحفیظ رضوی» دورهها بهصورت روزانه و شبانهروزی در مشهد در حال برگزاری است؛ کلاسهای قرآن آموزان بهصورت شبانهروزی و برخی کلاسهای روزانه در حرم مطهر برگزار میشود.
در حال حاضر بالغبر ۱۲۰۰ نفر در مشهد در حال قرائت جزءهای قرآن هستند و موفق به حفظ بالغبر ۱۰ جز قرآن شدهاند؛ این طرح در سالهای آینده در ۱۰ استان دیگر کشور نیز آغاز میشود و حافظان قرآن موردحمایت قرار میگیرند.
جشنوارهها، پویشها و مسابقات قرآنی که بهصورت دورهای و متناوب در طول سال به مناسبتهای مختلف ایام همچون ماه مبارک رمضان، دهه کرامت، دهه ولایت، دهه فجر و مناسبتهای ملی و مذهبی برگزار میشود که برای سنین مختلف جذابیت خاص خود را دارد؛ برگزاری نمایشگاه قرآنی آستان قدس رضوی یکی از برنامههای مرکزی و محوری مرکز قرآن کریم است.
یکی دیگر از اقدامات، برگزاری کرسیهای تلاوت و محافل انس با قرآن با بهرهگیری از ظرفیت خادمیاران است، در سال گذشته توانستیم بالغبر ۴۵۰ کرسی تلاوت قرآن در سراسر کشور برگزار نماییم، در این کرسیها اعزام قاری، حافظ قرآن و گروههای تواشیح توسط مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی صورت میپذیرد.
طرح «حافظون» در سال ۹۶ به مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی واگذار شد و امیدواریم اختتامیه این طرح در ماه رمضان برگزار گردد؛ میتوان از این طرح بهعنوان یکی از دستاوردهای آستان قدس رضوی نام برد که در آن ۱۱۰ حافظ کل قرآن کریم و بالغبر ۴۲۰ حافظ ۲۵ جزء به بالا قرآن تربیت شدند؛ تا امروز هیچ دوره و پروژه قرآنی نداشتیم که ۵۳۰ نفر قرآن آموز در یک پروژه و طرح در عرض چهار سال حافظ قرآن شوند، این مهم یکی از بزرگترین دستاوردهای مرکز قرآن کریم بود که در اختتامیه و جشن فارغ التحفیظی این افراد، از مربیان و مدرسان نیز تجلیل به عمل میآید.
آیا در مجموعه فعالیتهای قرآنی، پروژهای برای کودکان نیز طراحیشده است؟
یکی دیگر از برنامههای مرکز قرآن آستان قدس رضوی، «مهد الرضا(ع)» است که ۲۵ سال سابقه فعالیت دارد و در سال گذشته ۱۷ هزار نوآموز قرآنی از آموزشهای آن بهرهمند شدند؛ رنج سنی مخاطبان مهدالرضا(ع) کودکان مقطع پیشدبستانی هستند که میتوانند با روش قصه و بازی، روخوانی قرآن را با لهجه عربی و رسمالخط عثمان طاها فرابگیرند و با آیات و احادیث کاربردی آشنا شوند، سورههای منتخب قرآن را حفظ کنند و بسیاری از مفاهیم پیشدبستانی را بهصورت مجازی و حضوری فرابگیرند.
باگذشت چهار سال از تأسیس مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی، بالغبر سه هزار و ۳۰۰ مربی مهد الرضا(ع) آموزش دادهشدهاند و ۱۱۷ دوره آموزشی بهصورت مجازی و حضوری برگزار گردیده است که خود تحولی بنیادین در فعالیتهای آموزشی آستان قدس رضوی است.
مربیان بهعنوان سفیران قرآنی آستان قدس بهصورت مردمی در اقصی نقاط کشور کلاسهای مهدالرضا(ع) را راهاندازی میکنند و با نظارت و ارزیابی محتوا توسط مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی، گواهینامهها و سرفصلهای آموزشی مدیریت میگردد؛ در حال حاضر این مرکز، بزرگترین شبکه آموزش قرآن به کودکان در سطح کشور است.
در راستای توسعه خدمات قرآنی در بستر فضای مجازی چه اقداماتی صورت گرفته است؟
یکی از مهمترین اقدامات صورت پذیرفته در سال گذشته، راهاندازی سامانه جامع آموزشی مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی است که از قابلیتهای کاربردی بسیاری برخوردار است و قرآن آموزان میتوانند پس از ثبتنام در رشته موردنظر، از آموزشها بهره بگیرند و پرونده شخصی، گواهینامهها، آزمونها و نمرات خود را در این سامانه مشاهده کنند و با اساتید خود نیز ارتباط بگیرند.
امیدواریم در سالهای آینده با توسعه این نرمافزار و توسعه سامانه جامع آموزشی، تمام خدمات قرآنی در کشور را ذیل این عنوان و نام حضرت رضا(ع) برجستهسازی کرده و مردم از دورههای آموزشی رضوی بهرهمند شوند.
آیا اقدام عملی در راستای حمایت از قاریان قرآن و گروههای سنتی فعال در سطح کشور انجامشده است؟
یکی دیگر از برنامههای عمده مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی، حمایت از جلسات سنتی و آموزشی قرآن است، جلسات سنتی قرآن در سالهای گذشته متولیان مختلفی داشته و بسیاری از آنها تلاش کردهاند که اقدامی در جهت ساماندهی این جلسات ایجاد کنند ولی موفق نبودند؛ ساماندهی این جلسات در سراسر کشور یکی از اهداف ما است تا بتوانیم جلسات پررونقی در عرصه آموزش قرآن در کشور داشته باشیم و با شناسایی و توسعه جلسات خانگی و محافل قرآنی که بهصورت سنتی در مساجد، حسینیهها و تکایا در حال برگزاری است، این جلسات را ذیل پرچم حضرت رضا(ع) مدیریت کنیم.
بالغبر ۱۲۰۰ جلسه سنتی و آموزشی قرآن در سامانه ثبتنامشده، پرچم رضوی را دریافت کردهاند و موردحمایت قرارگرفتهاند، همچنین قریب به ۲۰ هزار جلد قرآن کریم به این جلسات اهداشده و بنا داریم در اقصی نقاط کشور از جلسات سنتی قرآن و خانگی حمایت کنیم.
هزینه ارائه خدمات، آموزشها و بسترسازی به چه نحو صورت میگیرد؟
باگذشت بیش از چهار سال از فعالیت این مرکز، شاهد گسترش دامنه اقدامات ازلحاظ کمی، کیفی و جغرافیایی بودیم؛ پیش از تأسیس این مرکز در ۹ استان کشور شاهد فعالیتهای محدود قرآنی آستان قدس بودیم ولی در حال حاضر در ۳۱ استان و عرصه ملی و بینالمللی شاهد گسترش فعالیتها هستیم.
مرکز قرآن کریم در مسیر خودکفایی و عدم استفاده از یارانههای آستان قدس رضوی حرکت کرده و در نظر دارد طی سالهای آتی، مرکز قرآن بینیاز از یارانهها و موقوفات باشد و بهصورت خودگردان بتواند تمام برنامهها را در عرصه ملی و بینالمللی مدیریت کند. این مرکز در حال حاضر از مشارکتهای مردمی بهره گرفته و با ایجاد درآمدزایی، بیش از ۵۰ درصد از هزینههایی که در حوزه فعالیتهای قرآنی انجام میشود، را تأمین میکند.
منبع: آستان نیوز