به گزارش قدس آنلاین، گفته می‌شود در روش جدید عرضه نان که در زنجان و چند استان دیگر پایلوت می‌شود تغییری در قیمت نان روی نمی‌دهد، اما یارانه‌ای که در گذشته به آرد اختصاص می‌یافت با اجرای این طرح به‌صورت مستقیم به نان تخصیص می‌یابد.

افزایش قیمت نان صنعتی تا ۳ برابر

با وجود تأکید بر تغییر نکردن نرخ نان با افزایش قیمت نرخ خرید تضمینی گندم قیمت سهمیه هر کیلوگرم گندم نان‌های صنعتی از ۲هزار ‌ و ۷۰۰تومان به ۱۲ هزار تومان افزایش ‌یافته و رئیس اتحادیه نان‌های صنعتی کشور هم تأکید کرده است که قیمت هر عدد نان صنعتی تا هفته آینده دست‌کم تا سه برابر افزایش خواهد یافت.

مجید شاکری، اقتصاددان با انتقاد از نقدی‌سازی یارانه نان معتقد است: همیشه دولت‌ها در ایران مورد اتهام بودند که چرا به «نان» نگاه امنیتی دارند. حالا که به خاطر شرایط جهانی، کشورهای مختلفی به سمت نگاه امنیتی می‌روند، ایران تازه دارد به نگاه اقتصادی شیفت می‌کند!

وی تأکید کرده است: شما که هم گلوگاه کارت فیزیکی‌تان حل‌ شده، هم قرارداد بلندمدت کالای اساسی دارید، هم تجربه کارت رفاه دارید، هم شبکه فروشگاه‌های زنجیره‌ای و تعاون روستایی دارید، هم الزام به صندوق مکانیزه از امسال دارید، چرا به جای نقدی‌سازی یارانه دنبال نظام رفاهی نمی‌روید؟».

مهدی سروی، تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: برنامه دولت برای اصلاح یارانه نان مشخص نیست. روال قبلی که اکنون هم ادامه دارد این بوده که دولت گندم را از کشاورز به‌ صورت تضمینی خریداری کند و با نرخ مصوب به کارخانه‌های آرد و سپس به نانوایی‌ها بفروشد؛ اما در این حین طرحی را به ‌عنوان طرح موقت قرار است از استان زنجان شروع کنند که بر اساس آن نان با کارت یارانه توزیع شود. در این طرح یارانه نان به ‌صورت اعتبار به کارت سرپرست خانوار واریز می‌شود.

سروی می‌افزاید: با توجه به شرایط فعلی کشور نیاز هست، پایانه فروشگاهی نانوایان و دستگاه‌های پوز این مراکز به‌صورت مشخص و معلوم در بانک مرکزی ثبت شود. از سوی دیگر حساب‌های یارانه‌ای مردم که اکنون ۴۵ هزار تومان در آن شارژ می‌شود باید از حساب یارانه نان تفکیک بشود؛ یعنی یارانه نان یک قالب پرداخت جداگانه‌ای داشته باشد که اعتبار آن فقط در قالب دستگاه پوز نانوایی‌ها قابل‌ خرج کردن باشد. این زیرساختی است که بانک مرکزی باید فراهم کند. این مسئله‌ای است که می‌تواند چالش‌زا باشد ولی باید پیش از اجرای هر برنامه‌ای برای تغییر در نظام پرداخت یارانه به‌صورت نقدی یا اعتباری انجام بشود.

این کارشناس حوزه اقتصادی درباره احتمال اینکه مشخصات برخی افراد به دلایل مختلف در پایگاه اطلاعات کشور وجود نداشته باشند و با اعتباری شدن خرید نان از قوت لایموت خود بازبمانند تأکید می‌کند: وزارت رفاه ادعا دارد می‌داند هر شخصی از افراد جامعه در چه دهکی قرار دارد و آمار و داده‌های خانوارها را به‌طور کامل دارد، ظاهراً این اطلاعات همان پایگاه اطلاعاتی است که یارانه کمک معیشتی بنزین بر اساس آن در کشور اجرا شد و بر اساس آن یارانه بنزین به برخی تعلق گرفت و به برخی دیگر این یارانه را ندادند.

اجرای آزمایشی برای تعیین میزان مصرف خانوار

سروی می‌گوید: با توجه به اینکه در کشور احتمال خروج گندم و نان از چرخه مصرف انسانی داریم و از طرفی بازارهای جهانی برای تأمین گندم با مشکل مواجه است و امکان تأمین از طریق واردات برای ما به ‌راحتی امکان‌پذیر نیست پیشنهاد می‌شود با تدارک یکسری سازوکارها برای انجام این برنامه آماده شویم. اجرای طرح به این شکل آغاز شود که در طول مدت سه تا ۶ماه همان یارانه قبلی ادامه پیدا کند و نوع پرداخت یارانه هم به این شکل باشد که سرپرست خانوار به واحدهای نانوایی مراجعه و براساس آن کارت، خریدش را انجام بدهد؛ یعنی یارانه فقط اعتباری باشد. صحبتی از سهمیه‌بندی نیست بلکه هر کسی به هر میزان نانی که خواست در هر روز خریداری می‌کند. سپس با توجه به داده‌هایی که وزارت رفاه از وضعیت خانوارها دارد و تلاقی آن با اطلاعات خرید نان در این بازه زمانی، می‌توان برای پرداخت یارانه این خانوار تصمیم‌گیری کرد. به‌ طوری ‌که اگر نان مصرفی این خانوار کمتر از حد مطلوب بود دولت می‌تواند با واریز اعتبار بیشتر به این خانوار تا رسیدن به استاندارد مطلوب مصرف نان مساعدت کند.

ایجاد تورم انتظاری با تغییر قیمت نان در کشور

این پژوهشگر اقتصادی درباره اینکه در شرایط فعلی امکان اصلاح یارانه نان را داریم یا خیر می‌گوید: باید گفت اصلاح یارانه نان منوط به این است که ما شرایط باثبات اقتصادی در فضای عمومی کشور داشته باشیم و مواجه با تورم و هزینه‌های سرسام‌آور زندگی نباشیم. چون ما به هر ترتیبی هم بخواهیم نظام پرداخت یارانه را اصلاح کنیم سوای اینکه خود این تغییر قیمت می‌تواند اثرات تورمی روی اقتصاد بگذارد، یک تورم انتظاری هم در کشور ایجاد می‌کند به ‌طوری که هر صنف و صنعتی با توجه به افزایش قیمت نان یک تغییر قیمتی در نرخ‌هایش خواهد داشت. با توجه به شرایط فعلی که تورم ساختاری و تورم نقدینگی در کشور داریم قاعدتاً تورم انتظاری هم این شرایط را تشدید می‌کند. برای اینکه در این زنجیره بتوانیم تحول مدنظرمان را ایجاد بکنیم اولاً باید شرایط اقتصادی باثبات باشد ثانیاً پیش‌نیازهای آن آماده ‌شده باشد یعنی تورم در یک سطح مشخصی قرار داشته باشد و پیش‌بینی‌پذیری در اقتصاد میسر باشد مرحله بعدی پس از این اتفاق‌ها مرحله آزمایشی که گفته شد انجام شود یعنی پرداخت یارانه منوط به استفاده از کارت سرپرست خانوار باشد تا اطلاعات نان مصرفی خانوار دربیاید. در مرحله بعدی براساس سازوکار کارت سهمیه‌بندی اعمال می‌شود و یکسری افراد حذف می‌شوند و یکسری یارانه بیشتری می‌گیرند.

وی با تأکید بر اینکه با توجه به شرایط جهانی و کشور نیازمند این اصلاحات و پرداخت یارانه نان به شکل اعتباری هستیم یادآوری می‌کند: اگر یارانه نان را به ‌صورت نقدی بخواهیم پرداخت کنیم با توجه به شرایط تورمی مانند یارانه بنزین اثرات منفی شدیدی هم از نظر امنیتی و هم اقتصادی در جامعه می‌گذارد.

انتهای پیام/