یکی از اثرات مخرب این همه گیری و محدودیت های اجتماعی ناشی از آن، در حوزه همین اقتصاد تقریبا زمین گیر نشر است، مانند بسیاری از بازارهای اقتصادی دیگر که از قِبل همین محدودیت ها، برگزاری نمایشگاه بین المللی فیزیکی کتاب تهران نیز به عنوان بزرگترین رویداد فرهنگی کشور دو سال رنگ و بوی برگزاری حضوری به خود ندید.  

شاید وقفه دو ساله که البته در جامه تمهیداتی چون نمایشگاه مجازی تا حدودی رفع و رجوع شد، به بسیاری از فعالان حوزه کتاب و ناشران و کتابفروشان، محسنات عرضه‌گاهی چون نمایشگاه فیزیکی کتاب را اثبات کرد.  نگاهی به آمار و ارقام آخرین نمایشگاه فیزیکی کتاب که در قالب رویداد سی و دوم در اردیبهشت ۹۸ و قبل از همه گیری کرونا برگزار شد، می تواند سندی بر اثبات این مدعا و اثرگذاری نمایشگاه در اقتصاد نشر باشد.

مبلغ کل تراکنش‌های انجام‌شده از طریق پایانه پرداخت الکترونیک (pos) در سی و دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ۱۲۳ میلیارد و ۸۹۰ میلیون تومان (افزایش ۳۴.۴ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۷ یعنی نمایشگاه سی و یکم کتاب تهران) بوده است. این در حالی است که در نمایشگاه مجازی کتاب تهران که در سال ۹۹ برگزار شد، فروشی معادل ۶۴ میلیارد تومان ثبت شد که این رقم نسبت به سال گذشته و رویداد فیزیکی، حدود ۴۹ درصد کم‌تر بود.

رقم ۱۲۳ میلیاردی فروش کتاب برای ناشرانی که هرگز در طول سال چنین موقعیت رویارویی مستقیمی با این حجم از مشتریان را ندارند، می تواند مبلغی بسیار مغتنم باشد.

فرصت ایجادشده رو در رویی مخاطبان این کالای فرهنگی با دست اندرکاران صنعت نشر، نویسندگان و اهالی این حرفه علاوه بر برکات اقتصادی آنی نمایشگاه برای زمان های آتی نیز دستاوردهایی به همراه دارد، گسترش ارتباطات و شناخت و اطلاع رسانی و به گونه ای بازاریابی از طریق برگزاری نشست های فرهنگی با حضور نویسندگان و مترجمان و صحافان تا جلسات عدیده رونمایی کتاب و معرفی تازه های نشر، ماهیِ گرفته شده ناشران از فرصت نمایشگاه است که در طول سال نتایج خود را به تدریج نمایان می کند.

این ارتباطات البته در حوزه ای فراتر می تواند به تعاملات اقتصادی فرامرزی نیز منتهی شود، به عنوان نمونه در همان دوره سی و دوم نمایشگاه کتاب تهران که به صورت فیزیکی برگزار شد، قائم مقام نمایشگاه کتاب از امضای ۱۲۰ قرارداد مبادله کپی رایت کتاب در نمایشگاه خبر داد که این مساله علاوه بر انتقال فرهنگی، منافع اقتصادی نیز در بر دارد.

امسال اما پس از دوسال وقفه کرونایی نمایشگاه به دنبال کاهش شیوع، برگزاری سی و سومین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران که بی شک با استقبالی در خور از سوی دوستداران فرهنگ همراه خواهد بود، روزنه امیدی می تواند پیش روی اقتصاد لنگان نشر باشد،  فعالان نشر طی دو سال اخیر متحمل آسیب‌ های جدی شدند تا جایی که بسیاری از آنان مجبور به تعدیل نیرو یا کاهش تولید انتشارات خود شدند، حتی بسیاری از ناشران که به نقدینگی ‌های نمایشگاه‌ کتاب تهران دلخوش بودند و امیدشان ناامید شده بود، تاب تحمل این بازار را نداشته و ناچار به تعطیلی یا کاهش تیراژ خود شدند تا جایی که این کاهش تا مرز ۱۰۰ جلد کتاب هم رسیده است که عملا برای فرهنگ کشور مایه تاسف است.

ناشران محروم مانده از مُسکن دو ساله نمایشگاه امروز می توانند با تمام هم خود از فرصت ۱۱ روزه نمایشگاه سی و سوم بهره ببرند، تعاملات رو در رو بین خریدار و عرضه‌کننده کتاب، تنوع کتاب پیش روی مخاطب و ارتباط ملموس با این کالای فرهنگی و اطلاع از آثار جدید حوزه نشر و حضور متخصصان از محسناتی است که در قالب مجازی نبود و امروز این فرصت برای ناشران مهیاست.

سی و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب با حضور ۱۷۰۰ ناشر داخلی و ۱۷۰ ناشر خارجی از ۳۰ کشور به صورت مجازی و فیزیکی از امروز ۲۱ اردیبهشت با شعار «با کتاب سلامتیم» در مصلای امام خمینی (ره) تهران آغاز به کار می کند.

سوئیس، هند، ایتالیا، فرانسه، چین، انگلستان، استرالیا، آلمان، سوریه، لبنان، قطر، مصر، آذربایجان، روسیه، صربستان و مکزیک از جمله کشورهای فعال در این دوره هستند.  

برنامه‌هایی برای روسای نمایشگاه کتاب دیگر کشورها از جمله عمان و قطر در سرای ملل پیش‌بینی شده‌ است و مهمان ویژه این دوره نمایشگاه کتاب، کشور قطر است و فعالان فرهنگی این کشور به معرفی ظرفیت‌های خود و ظرفیت‌های فرهنگی خواهند پرداخت.

سی و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران تا ۳۱ اردیبهشت‌ماه همه روزه از ساعت ۱۰ صبح تا ۲۰ هر شب میزبان علاقه مندان و دوستداران کتاب است.

خریداران کتاب از نمایشگاه هیچ هزینه‌ای بابت مرسولات پستی پرداخت نمی‌کنند. از سوی دیگر مرسوله ناشران هم تا مبلغ ۷۵ هزار تومان رایگان ارسال می‌شود.

تخفیف در نظر گرفته شده برای خرید کتاب از سی و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در بخش فروش مجازی و حضوری به ۱۰ درصد می‌رسد و در سقف یارانه، برای دانشجویان و طلاب ۳۵۰ هزار تومان و برای اساتید ۶۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شده است.

عریض شدن راهروهای نمایشگاه و اضافه شدن امکان‌های تهویه در سالن‌های اصلی، نظارت بر واکسینه شدن دو دوز تمام متصدیان و دست‌اندرکاران نمایشگاه و همکاری سازمان هلال احمر و دانشگاه علوم پزشکی برای بررسی میدانی و تزریق واکسن در فضای نمایشگاه تمهیداتی است که برای رعایت دستور العمل‌های بهداشتی مقابله با بیماری کرونا در این دوره اندیشیده شده است.