رئیس جمهور ترکیه روز گذشته برای موافقت آنکارا با پیوستن کشورهای سوئد و فنلاند به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) شرط گذاشت.
به گزارش فارس، اردوغان با بیان اینکه آنکارا نمیتواند از پیوستن کشورهای حامی تروریست به ناتو حمایت کند، گفت: هیئتهای سوئدی و فنلاندی زحمت سفر به ترکیه را به خود ندهند. وی طی سخنرانی در جمع نمایندگان پارلمانی حزب عدالت و توسعه گفت: «حمایت ما از گسترش ناتو، به میزان احترام گذاشتن اعضای آن به حساسیتهای امنیتی ما بستگی دارد. ما نمیتوانیم بپذیریم کشورهای حامی تروریسم به ناتو بپیوندند». وی با اشاره به حمایتهای فنلاند و سوئد از شبهنظامیان کُرد در سوریه و ترکیه و همچنین اعضای جنبش گولن، توضیح داد: «نیازی به سفر رسمی مقامهای سوئد و فنلاند به ترکیه نیست زیرا موضع ما روشن است و پیوستن آنها به ناتو را رد میکنیم». رئیس جمهور ترکیه دلیل این مخالفت را بدین شکل توضیح داد: «ما از سوئد خواستیم تروریستها را به ما تحویل دهند و آنها این درخواست ما را رد کردند. اکنون ما نیز از پذیرش آن در ناتو خودداری میکنیم». اردوغان ادامه داد: «اینکه ترکیه با عضویت یونان در ناتو موافقت کرد، اشتباه بود و ما نمیخواهیم همان اشتباه را تکرار کنیم».
لیست شروط ترکیه
در همین راستا، وبگاه تحلیلی «بلومبرگ» لیستی از درخواستهای ترکیه به منظور پذیرش فنلاند و سوئد در ائتلاف ناتو را منتشر کرد که شامل لغو تحریمهای واشنگتن علیه آنکارا میشود. براساس این گزارش، لیست درخواستهای ترکیه از ناتو و فنلاند و سوئد شامل حذف تحریمهای آنکارا به دلیل خرید سامانههای دفاع موشکی «اس۴۰۰» از روسیه و همچنین وارد کردن دوباره ترکیه در برنامه هواپیماهای پیشرفته «اف۳۵» آمریکا میشود.
۲۵ اردیبهشت ماه، فنلاند و سوئد رسماً قصد خود برای پیوستن به ناتو به بهانه حمله روسیه به اوکراین را اعلام کردند. برای عضویت در ناتو، تمامی اعضای این ائتلاف باید به اجماع از درخواست این دو کشور اروپایی برای عضویت در ناتو حمایت کنند اما ترکیه گفته با این درخواست موافقت نخواهد کرد؛ زیرا هلسینکی و استکهلم، «موضع شفافی» علیه حزب کارگران کردستان ترکیه (پ.ک.ک) و جبهه آزادیبخش خلق انقلابی ترکیه (DHK/C) که آنکارا آنها را تروریستی میداند، اتخاذ نکردهاند. بر اساس این گزارش، سوئد و فنلاند سابقه اعطای پناهندگی به افرادی از ترکیه را دارند که اغلب کردهایی هستند که به دلیل درگیریهای داخلی در کشورشان خواستار پناهندگی شدهاند و آنکارا برخی اوقات اعطای پناهندگی به این افراد را غیرقابل پذیرش میداند. بلومبرگ به نقل از سه تن از مقامهای ارشد ترکیه گزارش کرد: حاکمیت ترکیه از سوئد و فنلاند درخواست کرده پیش از پیوستن به ائتلاف ناتو، آشکارا نه تنها پ.ک.ک بلکه گروههای وابسته به این گروه را محکوم کنند. بر اساس این گزارش، همانطور که «مولود چاووش اوغلو» وزیر امور خارجه ترکیه روز دوشنبه تأیید کرد، آنکارا از سوئد و فنلاند درخواست کرده محدودیتهای تجاری که علیه ترکیه وضع کردهاند را لغو کنند. منابع بلومبرگ درخواست کردهاند ناشناس باقی بمانند و گفتهاند لیست درخواستهای ترکیه از دو کشور فنلاند و سوئد بسیار طولانی است. وبگاه تحلیلی بلومبرگ در گزارش خود نوشت: «ترکیه میخواهد دوباره وارد برنامه هواپیماهای پیشرفته اف۳۵ شود؛ برنامهای که آنکارا پس از خرید سامانههای دفاع موشکی اس۴۰۰ از روسیه از آن محروم شده است. این کشور (ترکیه) همچنین از ایالات متحده درخواست خرید دهها جنگنده اف۱۶ و کیتهای ارتقا برای ناوگان خود دارد».
آیا اردوغان میتواند از «حق وتو» ناتو در مقابل سوئد و فنلاند استفاده کند؟
در حالی که برخی کارشناسان به تبانی احتمالی اردوغان و پوتین برای سنگاندازی در مسیر عضویت فنلاند و سوئد اشاره میکنند، ناظران دیگری هم معتقدند چنته ترکیه برای مخالفت در برابر ناتو چندان پر نیست. اولیویه کمپف، استراتژیست و تحلیلگر فرانسوی در حوزه ژئوپلتیک از جمله کسانی است که به این کارت برنده ترکیه به دیده تردید مینگرد. او در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه با اشاره به تحولات منطقه و خطراتی که متوجه همپیمانان ناتو همچنین کشورهای غیرهمپیمان اما نزدیک به این ائتلاف نظامی است، پیشبینی کرد چنان فشار سیاسی بر ترکیه وارد شود که نتواند مانع الحاق فنلاند یا سوئد شود.
نظر شما