تحولات منطقه

دشت نیشابور ازجمله مناطقی در خراسان رضوی است که نزدیک به ۳۵سال است در زمره دشت‌های ممنوعه قرار گرفته، با وجود این، اما بالا رفتن جمعیت، افزایش چاه‌های کشاورزی، ایجاد صنایع جدید آب‌بر، برداشت‌های غیرمجاز و همچنین کاهش نزولات آسمانی موجب شده دشت نیشابور در طول این سال‌ها تشنه‌تر شود.

افت ۸۰‌متری سطح آب‌های زیرزمینی دشت نیشابور
زمان مطالعه: ۴ دقیقه

مدیر امور منابع آب نیشابور می‌گوید: در حال حاضر مقدار برداشت از منابع آبی زیرزمینی و سطحی در دشت نیشابور ۵۷۰میلیون مترمکعب در سال است که از این میزان ۳۹۳میلیون مترمکعب از منابع تجدیدپذیر تأمین می‌شود و با یک حساب سرانگشتی به این نتیجه می‌رسید که در سال حدود ۷۸میلیون مترمکعب با کسری مخزن مواجه‌ایم که این میزان از ذخایر چندین هزارساله زیرزمینی تأمین می‌شود. سعید خجسته‌پور درخصوص میزان برداشت غیرمجاز آب گفت: این میزان برداشت‌های غیرمجاز تا ۵- ۴ سال گذشته نزدیک به ۱۲۵میلیون مترمکعب بود که با نصب کنتورهای هوشمند به ۵۰میلیون مترمکعب کاهش پیدا کرده است.

مدیر امور منابع آب نیشابور افت سالیانه منابع آبی زیرزمینی این شهرستان را به طور میانگین ۵۰ سانتیمتر اعلام کرد و افزود: البته این میزان در برخی نقاط که تراکم چاه‌های شرب و کشاورزی بیشتر است چیزی در حدود ۵/۱ متر است و هدف‌گذاری ما این است که تا سال ۱۴۰۵ آن را به صفر برسانیم.
مدیر امور منابع آب نیشابور تعداد چاه‌های غیرمجاز موجود و شناسایی شده در دشت نیشابور را ۴۰۰ حلقه عنوان کرد و افزود: این تعداد چاه‌های غیرمجاز چیزی نزدیک به هزارو۲۵۰ حلقه بود که با برنامه‌ریزیی که صورت گرفت در حال حاضر به ۴۰۰ حلقه کاهش یافته است که در نظر داریم ۲۰۰ حلقه از این چاه‌ها را تا پایان امسال پر کنیم. اما آنچه مسلم است آمار چاه‌های غیرمجاز شناسایی نشده زیاد است به دلیل اینکه در ارتفاعات و کنار رودخانه‌ها اقدام به حفر چاه می‌کنند شناسایی سخت می‌شود که با در نظر داشتن این موضوع بیش از ۲هزارحلقه چاه غیرمجاز شناسایی‌شده و غیر پروانه‌دار وجود دارد که ۷۰۰ تا۸۰۰ حلقه از این چاه‌ها فقط در شهر بار حفر شده‌اند.
خجسته‌پور میزان ورودی سد بار را پیش از بارندگی‌های اخیر چیزی در حدود صفر اعلام و اظهار کرد: تا پیش از بارندگی‌های اخیر در اردیبهشت‌ماه تنها ۲۴۰ هزار مترمکعب میزان ورودی آب سد بار بود این یعنی هیچ، اما در طول بارندگی‌هایی که به‌تازگی اتفاق افتاد یک میلیون و ۲۰۰ هزار مترمکعب آب وارد سد شده که با این حساب در حال حاضر ۵/۴ میلیون مترمکعب میزان ذخیره آب سد است که این نیز در قیاس با حجم ۲۳میلیونی مخزن رقم ناچیزی است.

افت ۸۰ متری سطح منابع آب زیرزمینی
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب نیشابور نیز با اشاره به افت قابل توجه سطح منابع زیرزمینی آب در این شهرستان گفت: سال ۱۳۷۷ که به عنوان مسئول بهره‌برداری مشغول بودم، برای حفر چاه در ۱۲۰ متری به آب می‌رسیدیم اما در حال حاضر برای اینکه بتوانیم از آب زیرزمینی بهره‌مند شویم ۱۹۰ تا ۲۰۰ متر باید زمین را حفر کنیم این یعنی در طول همین ۲۵ سال ۷۰ تا ۸۰ متر افت سفره‌های زیرزمینی آب در نیشابور اتفاق افتاده است. مشکل دیگری که به وجود آمده به دلیل برداشت‌های بی‌رویه با پدیده رانش زمین مواجه‌ایم که موجب می‌شود جداره چاه‌های فعلی دچار مشکل و خرابی شود. به طور مثال ما از ابتدای سال جدید تاکنون دو حلقه از چاه‌هایمان به همین دلیل دچار مشکل شده است.
علیرضا اخویان تعداد مشترکان شهری و روستایی در شهرستان نیشابور را ۱۶۳ هزار مشترک عنوان کرد و درخصوص تعداد انشعاب‌های غیرمجاز نیز اظهار کرد: چیزی در حدود هزار انشعاب غیرمجاز در شهرستان نیشابور وجود دارد که بیشتر آن‌ها در مناطق روستایی، باغ‌ویلاها و بعضاً دامداری‌هاست.
وی ادامه داد: به دلیل وجود ییلاقات در مجاورت شهر نیشابور که بیشترین تعداد باغ‌ویلاها و سکونتگاه‌ها را پس از طرقبه و شاندیز دارد جمعیت سیاری که به‌خصوص در روزهای تعطیل در این مناطق حضور دارند چندین برابر می‌شود. وجود دام‌های سنگین در محدوده روستاها هم موجب شده تا میزان مصرف آب به میزان قابل توجهی افزایش یابد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب نیشابور درباره اجرای طرح جمع‌آوری فاضلاب شهر نیشابور هم گفت: اجرای طرح جمع‌آوری فاضلاب شهر نیشابور ۲۵سال است آغاز شده اما تاکنون ۵۵درصد آن اجرا شده که برای اجرای کامل آن به اعتبارات بسیار زیادی نیاز است. 
اخویان بیان کرد: براساس قراردادی که با شرکت فولاد نیشابور بستیم قرار بر این شد که در مدت چهار سال باقی مانده طرح توسط فولاد به سرانجام برسد و تا مدت ۲۵سال پس از آن فولاد بتواند در حدود ۷۰درصد از پساب شهر نیشابور را برای مصارف صنعتی خود استفاده کند، ۳۰درصد باقی مانده نیز برای آبیاری فضای سبز و... مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

ساخت نیروگاه حرارتی در منطقه بادخیز!
حبیب‌الله متحدین یکی از فعالان حوزه محیط زیست و آب در شهرستان نیشابور گفت: در حال حاضر آنچه دیده می‌شود تعداد چاه‌های عمیقی است که قارچ‌گونه و بی‌برنامه حفر شده که ضمن برداشت‌های بی‌رویه از منابع سفره‌های زیرزمینی، لطمات غیرقابل جبرانی را به دشت نیشابور وارد کرده است.
وی ایجاد نیروگاه برق سیکل ترکیبی در نیشابور را یکی از مهم‌ترین دلایل بحران کم‌آبی در این شهرستان می‌داند و می‌گوید: کارشناسان معتقدند نیروگاه‌های حرارتی با این مشخصات می‌توانند تا شعاع ۶۰کیلومتری اقلیم اطراف خود را تحت تأثیر قرار دهند که نتیجه‌اش این می‌شود بارش آنچنانی نداشته باشیم.
متحدین ادامه می‌دهد: چرا با وجود مناطق مستعد بهره‌مندی از انرژی خورشیدی و وجود محدوده وسیع تونل بادی بسیار مناسب در منطقه عشق‌آباد نیشابور، به سمت نیروگاه‌های حرارتی برویم که خود دلیل اصلی تغییر اقلیم در منطقه است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.