به گزارش قدس آنلاین، مکتب امامت، تفسیر نو به نو قرآن را پیش روی انسان می‌گذارد تا هر لحظه، بهره حیاتی خود را از آن ببرد.

نسبت انسان با این مکتب باید ترجمانِ مدامِ «و یخرجهم من الظلمات الی النور» باشد. در سیر تکاملی انسان، از نسبت روشنایی تا روشنایی بیشتر، یک واجب مدام است. غنی‌سازی هسته‌های معرفتی انسان، شأنی چنین را طلب می‌کند و الا طاغوت درون، او را به وادی‌ سرگردانی می‌اندازد که مصداق تام و اتم «ویخرجهم من النور الی الظلمات» می‌شود و هر روز، او را از نقطه روشنایی اولیه هم دورتر می‌کند.

نتیجه ولایت طاغوت جز این نمی‌تواند باشد و ثمره ولایت الله هم روشنایی مدام است که در نظام امامت بدان تشرف می‌یابیم. در این نظام‌واره بینشی است که معتقدیم باید در ایمان مناسکی متوقف نشد، بلکه آن را توسعه داد و به اصل مطلب، یعنی ایمان معرفتی رسید. امام را باید به‌روز شناخت، یعنی از مکتب هر امام به درکی روزآمد رسید تا زندگی ما را با منبع لایزال فیاض پیوند دهد.

بر این اساس باید گفت امام صادق‌(ع)، امامِ امروز است، امامی که در همه پهنه فکری و زیستی جهان می‌توان نگاه به اندیشه و مشیِ او داشت و روشنی گرفت از چراغ‌هایی که در حدیث افروخته است. می‌توان به سازمان اندیشه او تکیه کرد و در «مکتب» بلند بالای او، دین را خوانشی محمدی داشت. خوانشی که بر پایه دانشوری است و هم‌ ریشه‌گرفته از اخلاق؛ همانی که حضرت رسول‌(ص) آن را فلسفه بعثت خویش اعلام کرد و در همه ساحت‌ها کوشید اخلاق مردمان را کمال بخشد.

تجلی اعجاز حضرت رسول(ص) هم جان یافتن مردانی بزرگ در میان مردمی بود که به زیستن در عصر جاهلیت عادت کرده بودند و به‌رسم پدران خویش به جهالت می‌زیستند و می‌مردند؛ اما نبی اعظم الهی، آنان را به دانایی رساند تا بدانیم راه تعالی همین به کمال رساندن اخلاق مردم است. راهی که همه ائمه هدی(ع) ادامه دادند و حضرت صادق(ع) با مکتب‌سازی به آن، نظام‌مندی خاصی بخشید.

این که شیعه را جعفری مذهب می‌گویند به این معنا نیست که تشیع با حضرت صادق(ع) آغاز شده بلکه به این خاطر است که ایشان در فرایند «جهاد تبیین» با قاعده‌مند کردن معارف و مکتب‌سازی فقهی، تشیع را صاحب حدود و ثغوری کرد که تفاوت‌های بنیادی آن با نحله‌های دیگر، آشکار شد. این غیریت‌سازی و طراحی شاکله درست اسلام هم نه به معنای طرد دیگران، بلکه برای روشن‌سازی مسیر و دعوت همگان به خط روشن اسلام و پیامبر بود. چنان‌که در مدرسه حضرت صادق(ع) کسانی را می‌بینیم و نام‌هایی را می‌شناسیم که بعداً، پیشوای مردمانِ بسیاری شدند.

امام صادق‌(ع) ضمن ساختارسازی مکتب و طراحی نظام امامت و سازمان‌سازی برای وکالت، راه را تا همیشه شاخص‌گذاری فرمودند. دیگر ائمه هم به همین شیوه رفتار کردند تا جایی که می‌توان نظام امامت حضرت حجت‌(عج) را -‌چه در عصر غیبت صغری و چه حتی غیبت کبری- ریشه یافته در سبک امامت حضرت جعفر بن محمد(ع) دانست. امروز نیز در همین قاعده تعریف می‌شود و ما روزی‌خور سفره پر برکتی هستیم که ایشان گسترانیده‌اند. آنچه باید بدان توجه داشته باشیم بهره به‌روز شده از این سفره است. با نگاهی چنین، امروز را هم می‌توان بر مبنای فرهنگ امام صادق(ع) زیست.

نویسنده: حمزه واقعی، پژوهشگر ارشد مطالعات میان‌رشته‌ای

انتهای پیام/