در سال ۱۳۹۷ به خاطر مدیریت تراز ارزی کشور، واردات برخی کالاها و اقلام از جمله خودرو ممنوع شد. در واقع به سبب اعمال تحریم‌ها، فروش نفت کاهش یافت و برای مدیریت مصارف ارزی، واردات خودرو با ممنوعیت مواجه شد. این ممنوعیت تا اواخر اردیبهشت ۱۴۰۱ادامه داشت و پس از آن با هماهنگی دولت این مصوبه تمدید نشد. با توجه به تقاضای سالانه بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاهی خودرو و در مقابل عرضه کمتر از یک میلیون دستگاه در سال‌های گذشته، نشان می‌دهد خودروساز داخلی نتوانسته این فاصله را پُر کند، بر این اساس نیاز به واردات مشهود است.
اما واردات با چه سازوکاری انجام شده و چه نوع خودروهایی در چه بازه قیمتی را شامل می‌شود، موضوعاتی است که محل بحث کارشناسان است. همچنین شرایط و محدودیت‌هایی که در سال‌های گذشته برای واردات خودرو شاهد آن بودیم؛ مسائلی همچون نرخ‌های بالای حقوق ورودی گمرکی، نرخ‌های متفاوت شماره‌گذاری خودروها، هزینه‌های اسقاط خودروهای فرسوده و غیره سبب می‌شد حتی ارزان‌ترین خودروهای خارجی با چند برابر قیمت جهانی خود وارد بازار کشورمان شوند. بر این اساس، با آزاد شدن واردات خودرو به کشور باید برخی اصلاحات در موارد یاد شده انجام شود تا خودروهای متوسط خارجی و حتی خودروهای دست دوم و کارکرده وارداتی به سطح قیمتی خودروهای داخلی رسیده و با آن‌ها قابل رقابت باشد تا به تدریج شاهد تغییر رفتار خودروسازان داخلی و بهبود کیفیت تولیدات و کاهش قیمت‌ها باشیم.
عزت‌الله اکبری تالارپشتی، رئیس کمیسیون صنایع‌ومعادن مجلس ضمن بازدید از ایران‌خودروی تبریز اظهار کرد: واردات خودرو سبب رشد صنعت خودروی کشور خواهد شد. خودروسازان باید با افزایش کیفیت و اجرای استانداردهای جهانی، وارد مسیر صادرات شوند.
رئیس کمیسیون صنایع‌ومعادن مجلس شورای اسلامی واردات خودرو را موجب افزایش توان رقابت خودروهای داخلی دانست و گفت: هر قدر تولیدکنندگان از تفکر دولتی فاصله بگیرند، موفقیت بیش‌تری کسب خواهند کرد. اکبری گفت: تولیدکنندگان استان آذربایجان شرقی باید توقعات و انتظارات استانداردی و کیفیتی را رعایت کنند. واردات خوب است اما باید خودمان را باور کنیم و با افزایش سطح استانداردها، خودروهای داخلی را به سطح جهانی رسانده و توان صادرات ایجاد کنیم.
اختلال در بازار خودرو
یکی از تصمیمات سخت دولت این است که از قیمت‌گذاری خودرو خارج شود و بگذارد مکانیزم بازار کار خود را انجام دهد. محمدرضا نجفی‌منش، رییس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی کشور در کلاب‌هاوس خبرآنلاین با موضوع «واردات خودرو : خودروی چینی یا کمی بیشتر؟» گفت: بازار خودروی با اختلال روبه روست و قیمت‌گذاری دستوری از یک سو فشار را بر خودروساز افزایش داده و از سوی دیگر شاهد این هستیم که ممنوعیت واردات خودرو، قیمت‌ها را در بازار آزاد بالا برده است . در این میان از تاثیر تورم نیز نباید غافل شد.
وی درباره سهم واردات خودرو از کل خودروهای مصرفی ایران گفت: واردات خودرو شاید از نظر تعدادی ۳ تا ۵درصد یا اکثر ۱۰درصد از حجم بازار ایران را به خود اختصاص دهد و در قیاس با تیراژ تولید داخلی، تعداد اندکی را داراست اما از نظر ارزی و ارزشی بالای ۴۰درصد ارزش تولیدات داخل را به خود تخصیص می‌دهد. واردات خودرو از نظر روانی می‌تواند شرایط را برای تعادل بازار مهیا کند و از این منظر روی قیمت تاثیر خواهد گذاشت.
نجفی‌منش افزود: یک خودرو تولید داخل نزدیک به ۲هزار دلار ارزبری دارد که ۳۳درصد مواد اولیه است و نزدیک به ۳۰درصد قطعات الکترونیکی است که ارتباطی با صنعت خودرو ندارد، بلکه صنعت خودرو مصرف‌کننده است. شاید ۳۲، ۳۳درصد هم قطعات مکانیکی است که ما هنوز در کشور امکان تولید پیدا نکردیم.
رییس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی کشور اضافه کرد: اما اگر خودرو به صورت «سی‌کی‌دی» وارد شود، ۷ـ۸هزار دلار ارزبری دارد. واردات خودرو به صورت «سی‌بی‌یو» نیز بین ۱۲ تا ۲۵هزار دلار متوسط قیمت وارداتی است. بر همین اساس، تصمیم‌گیران اقتصادی نگاه می‌کنند و می‌بینند چقدر پول و چقدر ارز دارند. انجمن ما نه مخالف واردات است و نه تبلیغ واردات می‌کند. ما یک طرحی را از طریق اتاق بازرگانی ارائه کردیم و گفتیم حالا که کمبود ارز داریم، ما صادرات انجام می‌دهیم و به ازای آن، خودرو وارد می‌کنیم.
کاری کنیم صنعت آسیب نبیند
نجفی‌منش با تاکید بر اینکه شخصا موافق واردات خودروست، گفت: الان دولت بر اثر فشارهای فوق‌العاده سنگین از طرف مجلس و مقامات برای واردات خودرو روبه‌روست، در این فشار باید توجه داشت دنبال واردات خودروهای ارزان‌قیمت نیستند. در سال‌هایی که ما واردات خودرو داشتیم، تولید داخل در آن سال‌ها نه گران بود و نه بی‌کیفیت؛ از این رو اصلا مخالف واردات خودرو نیستیم. اعتقاد دارم در این شرایط هم ما بهتر می‌توانستیم عمل کنیم و هنوز هم می‌توانیم، به دو علت؛ یکی اینکه دولت دست از سر قیمت‌گذاری بردارد و دیگر اینکه بگذارد قیمت‌ها در حاشیه بازار تعیین شود.
رییس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی کشور تصریح کرد: درست است که حجم نیاز به خودرو در بازار زیاد است، اما من اعتقاد دارم که این حجم نیاز فقط به خاطر اختلاف قیمت بالایی است که وجود دارد. یعنی برای هر خودرو از ۴۰میلیون تومان اختلاف بین قیمت بازار و کارخانه وجود دارد تا ۱۲۰میلیون تومان. منظور این است که خریدار نیاز به خودرو ندارد و با هدف دستیابی به این تفاوت قیمتی دست به خرید می‌زند.
نجفی‌منش با اشاره به ۱۰۰هزار میلیارد تومان زیان انباشته خودروسازان، تاکید کرد: ما اعتقاد داریم که در رابطه با واردات خودرو نباید به آن‌هایی که حداقل در زمان تحریم ما را ترک کردند، جایزه بدهیم.
رئیس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی کشور یادآور شد: ما باید از این موقعیت استفاده کنیم که به جای واردات خودرو، خودروساز را وارد کنیم. نجفی‌منش خاطرنشان کرد: به نفع کشور است که کاری انجام دهیم که صنعت ما آسیب نبیند؛ ضمن اینکه برای واردات خودرو نباید سخت‌گیری صورت گیرد.
نظر شما