به گزارش قدس آنلاین ، مشاور علمی «کاپرا کجاست؟» معتقد است هدف این مستند این است که بگوید سیاه‌نمایی که دوستان به واسطه بازتاب، آن را نمایش می‌دهند در فرآیندی کلی به جامعه کمک نمی‌کند. در چنین وضعیتی رسالت هنر این است که مردم را امیدوار نگه دارد چون از دل امیدواری اصلاح حاصل می‌شود.

«کاپرا کجاست؟» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی مهدی انصاری عنوان جدیدترین اثر مرکز مستند و تلویزیونی سوره است که نگاهی انتقادی به سیاه‌نمایی در آثار هنری-تصویری ایران و واکاوی جایگاه امید در سینمای ایران می‌پردازد.

این اثر با بررسی این اندیشه سینماگران ایرانی که «سینما آینه جامعه است» به مسئله امید در سینمای آمریکا می‌پردازد و همچنین نگاهی به فرانک کاپرا کارگردان ایتالیایی-آمریکایی و آثارش به عنوان مطرح‌ترین کارگردان امیدبخش داشته است.

مهدی کاشفی‌فرد مشاور علمی مستند «کاپرا کجاست؟»، ابتدا با بیان اینکه ورودش به این مستند در نوع خود نیز جالب است، بیان کرد: روزی در کافه‌ای با مهدی انصاری ملاقات کردم و ایشان سوالات آغازین مستند را که در «کاپرا کجاست؟» می‌بینید، پرسید و بحث و چالش بین ما شروع شد. زمانی که صحبت‌مان به پایان رسید، متوجه شدم مهدی انصاری صدایم را ضبط کرده است. ابتدا از این کار ناراحت شدم اما ایشان گفت صدایم را ضبط کرده است تا متوجه این مساله شود که این مدل روایت جدید جواب می‌دهد یا نه.

وی ادامه داد: ما در این مستند در بسیاری از بخش‌ها با مهدی انصاری چالش داشتیم که در اثر هم به نمایش گذاشته شده است. موضوع اصلی مستند این است که سینما اساسا چیست؟ بازتاب است یا قرار است شکل‌دهی کند؟ در «کاپرا کجاست؟» بحث‌های نظری را مطرح کردیم و در طول مستند حواسمان بود خط نظری و محتوایی کار باقی بماند و از بین نرود.

مشاور علمی مستند «کاپرا کجاست؟» در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود اینکه روبه‌روی کارگردان نشسته و با او درباره سینمای امید صحبت می‌کند اما چهره‌اش در طول کار نمایش داده نمی‌شود، مطرح کرد: در بخش‌های ابتدایی مستند یک فضای رازآلود ایجاد می‌شود چراکه کارگردان با من گفتگو می‌کند که مخاطب تنها صدایم را می‌شنود و تصویرم را نمی‌بیند. در حقیقت این صدا نماینده ایده‌ها و اندیشه‌ها و پاسخ‌هایی‌ست که در جامعه وجود دارد. البته قطعا این همه پاسخ‌ها نیست و آدم‌هایی که بیشتر در این حوزه کار کردند، می‌توانند پاسخ‌های بهتری بدهند.

کاشفی‌فرد در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه فیلم‌های ایرانی که در جشنواره‌های مختلف به نمایش گذاشته می‌شود یک تصویر وحشی از کشور با مردمانی تبهکار، عقب‌مانده و عقب‌افتاده را ‌که ریشه در سنت شرق‌شناسی و یک ذهنیت تاریخی دارد، به مخاطب می‌رساند و دائما در صورت‌ها و حالت‌های متفاوتی بازتولید می شود، گفت: ما بیشتر از اینکه بخواهیم با کلمات فکر کنیم با تصاویر فکر می‌کنیم و سینما دقیقا یک‌سری امور کلی را در قالب کدهای تصویری و بازنمایی به ما نشان می‌دهد و انتهای تولیدات تصویری و رسانه‌ای این است که ایران یک جامعه عقب افتاده است.

وی تاکید کرد: ما حتی در داخل مرزهای خودمان چنین آثاری را برای جشنواره نسازیم، آن را بازنمایی می‌کنیم و می‌دانیم که همانگونه که عده‌ای معتقدند هنر بازتاب جامعه است ذهن ما هم ویژگی بازتابی و آیینه‌ای دارد یعنی یک رفتار مانند آینه در بخش‌هایی از مغز ما اینگونه بازنمایی می شود که آن را انجام می‌دهیم و در کنار این تکرار، رفتار ما را تعیین می‌کند و شکل می‌دهد.‌ یعنی براساس نظریه‌ای که معتقد است سینما بازتاب است، رفتار نیز شکل می‌گیرد؛ علاوه بر اینکه زشتی‌های جامعه را به نمایش می‌گذارند.

به گفته کاشفی‌فرد، هدف و ایده «کاپرا کجاست؟» این است که بگوید سیاه‌نمایی که دوستان به واسطه بازتاب، آن را نمایش می‌دهند در فرآیندی کلی به جامعه کمک نمی‌کند. در چنین وضعیتی رسالت هنر این است که مردم را امیدوار نگه دارد چون از دل امیدواری اصلاح حاصل می‌شود.

وی با اشاره به اینکه بسیاری از بحث‌های علمی که امکان طرح آن در این مستند وجود داشت، مطرح نشده است و هنوز جای کار دارد، گفت: کسانی که در این زمینه مطالعه دارند و کار عملی بیشتری کرده‌اند، باید درباره این موضوع صحبت کنند و ما مستلزم این هستیم که قبل از اینکه فضای شکل‌دهی طبق ایده‌ «کاپرا کجاست؟» را ترویج دهیم، بحث‌های فلسفی و نظری مبنی بر اینکه ما کجا ایستادیم؟ هنر برای ما چه رسالتی دارد؟ کارکرد آن برای یک جامعه ایرانی متنوع و مسلمان چیست؟ و... مطرح شود.

مشاور علمی «کاپرا کجاست؟» افزود: لذا بحث‌های علمی که در این مستند مطرح می‌شود و به نظر من برای بسیاری از آن‌ها نقطه گذاشته نمی‌شود، کم است و بحث‌های بسیار زیادتری وجود دارد که می‌توان در این فضا مطرح کرد. مخاطبان مستند ممکن است به این مساله فکر کنند کسی که صدایش شنیده می‌شود بحث‌های علمی‌تری را مطرح می‌کند اما مهدی انصاری که راوی مستند است، نقشی جستجوگر را ایفا می‌کند تا متوجه شود ایده‌ها چه مابه‌ازایی دارند. در حقیقت کسی که صدایش شنیده می شود متفاوت با کسی‌ست که در جایگاه جستجوگری قرار دارد.

کاشفی‌فرد در پایان خاطرنشان کرد: این مستند آغازگر یک گفتگوست. از سوی دیگر ادعای این مستند بزرگ نیست بلکه یک ایده ابتدایی را مطرح می‌کند و بعد گفتگو درباره موضوع مستند شکل می‌گیرد. در واقع این مستند می‌تواند این پرسش را مطرح کند که چه رابطه‌ای بین امید و هنر وجود دارد و چه زمان نتیجه مطلوب حاصل می‌شود.

انتهای پیام/

منبع: فارس