عیسی زارع پور؛ وزیر ارتباطات که سال گذشته در دیدار خود با مدیران پیام‌رسان‌های داخلی از رشد قابل قبول کیفیت این پیام‌رسان‌ها در سال‌های اخیر گفته بود، چندی پیش به صراحت بیان کرد: به ۵ یا ۶ پیام‌رسان داخلی نیاز نداریم و حداکثر یک یا دو پیام‌رسان برای کشور موردنیاز خواهد بود.
حال پرسش اساسی این است که آیا دولت تاکنون توانسته در فرایند تقویت پیام‌رسان‌های داخلی به وعده خود در خصوص حمایت از آن‌ها عمل کند و مهم‌تر اینکه آیا محدود کردن پیام‌رسان‌های داخلی می‌تواند به تقویت آن‌ها و جلب اعتماد عمومی بینجامد؟
پیام‌رسان‌ها اپراتور تلفن همراه نیستند
مدیرعامل و بنیان‌گذار پیام‌رسان خصوصی گپ، در پاسخ به قدس عملکرد پیام‌رسان‌های داخلی را خوب و مناسب ارزیابی می‌کند و می‌گوید: به نظر می‌رسد پیام‌رسان‌های داخلی با وجود همه بی‌مهری‌ها و مشکلاتی که دارند و همچنین دسترسی آسان و رایگان پیام‌رسان‌های خارجی عملکرد مناسبی داشته‌اند و حتی به لحاظ تعداد کاربر آنلاین، وضعیت بسیار خوبی دارند.
مهدی انجیدنی در خصوص تحدید و کاهش تعداد پیام‌رسان‌های داخلی هم می‌گوید: با توجه به جلسات متعددی که تا کنون با وزیر ارتباطات؛ آقای زارع‌پور داشته‌ایم بعید می‌دانم ایشان چنین نیتی داشته باشد؛ احتمالاً برداشت رسانه‌ها از اظهارات ایشان کامل نیست. اما اگر برداشت رسانه‌ها درست باشد، چنین اظهاراتی نیازمند کارشناسی در مقیاس جهانی است.
وی در همین زمینه می‌افزاید: در بسیاری از کشورها دست‌کم ۱۰۰ شرکت پیام‌رسان بومی وجود دارد اما در ایران برداشتی که از پیام‌رسان‌ها می‌شود اشتباه است. یعنی تصور این است یک پیام‌رسان باید چیزی مثل اپراتور تلفن همراه باشد و همه مردم از یک یا دو نوع سیمکارت استفاده کنند که چنین چیزی اصلاً درست نیست. چون حالت مونوپل را پیدا می‌کند که چنین چیزی یک تهدید امنیتی محسوب می‌شود. به همین خاطر است که بیشتر کشورها سعی می‌کنند ترافیک و کاربرانشان را بین پیام‌رسان‌های مختلف توزیع کنند. البته این سیاست در سایر بخش‌ها هم اجرا می‌شود. مثلاً در اروپا و آمریکا قانون ضد انحصار وجود دارد که بر اساس آن اجازه داده نمی‌شود بیش از ۴۰بازار یک محصول در اختیار یک شرکت قرار بگیرد تا نه یک شرکت تهدیدی برای کشور شود و نه اینکه اگر آن شرکت به هر دلیلی غیرفعال یا فعالیتش محدود شد، آسیبی متوجه کشور شود. بنابراین اینکه بخواهیم بدست خودمان انحصار ایجاد کنیم قطعاً یک سیاست اشتباه است.
وی با اشاره به اینکه مونوپل‌ها هیچ وقت در کشور شکل نمی‌گیرند، می‌گوید: اما به فرض با تلاش مسئولان این اتفاق بیفتد و ما یک پیام‌رسان ملی داشته باشیم که همه کانال‌ها و کسب‌وکارهای استارت‌آپی روی این پیام‌رسان بیایند ولی یک‌مرتبه شرکت گوگل آن را فیلتر کند مثل بلایی که سر روبیکا و تلگرام طلایی آمد؛ آن‌وقت تکلیف چیست؟
تصمیم دولت برای ما محترم است
فرهاد مرادی؛ مدیرعامل پیام‌رسان سروش پلاس هم با اشاره به اینکه شرکت متبوعش تسهیلات بانکی دریافت نکرده است، به قدس می‌گوید: نسبت به عملکرد پیام‌رسان سروش با توجه به تعداد کاربران فعال و میزان کوچینگی که در شبکه داریم و همچنین با اهتمام به اینکه هنوز ثبت‌نام روزانه به صورت ارگانیک انجام می‌گیرد کاملاً به عملکرد شرکت و آینده آن دلگرم هستیم و مطمئنم اگر خدمت خوبی ارائه کنیم حتماً مردم هم پای کار می‌آیند و می‌توانیم روزی به هدفمان برسیم.
وی می‌افزاید: هر تصمیمی که دولت در خصوص پیام‌رسان‌ها بگیرد برای ما محترم است. از این رو باید منتظر بود و دید دولت می‌خواهد چکار کند. با وجود این هر کسب‌وکاری باید بتواند ضمن ایجاد ارزش افزوده، در بازار رقابت کند. در شبکه اجتماعی روند کار به‌گونه‌ای است که مردم تقریباً در یک یا دو شبکه جمع می‌شوند که این خود به خود شکل نمی‌گیرد. یعنی یک مقداری از پراکندگی بر اساس نیازها شکل می‌گیرد و هر کسی ببیند نیازش در کدام اکوسیستم برطرف می‌شود به آنجا می‌رود و همان جا می‌ماند.
معادله اعتماد با پول‌پاشی حل نمی‌شود
دکتر مهدی اسلامی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نیز فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم برای پیام‌رسان‌های داخلی را مهم‌ترین عامل عدم موفقیت نسبی آن‌ها در مقابل پیام‌رسان‌های خارجی می‌داند و می‌گوید: اگر توفیق را در تعداد کاربران فعال، حجم ترافیکی که می‌گیرند و پویایی که دارند تعریف کنیم الان اینستاگرام، واتساپ و تلگرام و... ترافیک عمده ما را می‌خورند چون زیرساخت‌های لازم برای پیام‌رسان‌های داخلی فراهم نشده است. از سوی دیگر برای شبکه‌های اجتماعی داخلی باید معادله اعتماد مردم به‌گونه‌ای حل شود که این موضوع هم با پول‌پاشی حل نخواهد شد.
این کارشناس فضای مجازی با اشاره به اظهارات وزیر ارتباطات در خصوص کاهش تعداد پیام‌رسان‌ها می‌گوید: شاید منظور آقای وزیر این باشد که آن موقع نمی‌بایستی از پنج پیام‌رسان حمایت می‌کردیم و اگر از دو پیام‌رسان حمایت می‌کردیم شرایط بهتر پیش می‌رفت و نتیجه بهتری می‌گرفتیم در حالی که حکمرانی در بخش فضای مجازی پیچیده‌تر از آن است که بخواهیم صرفا باً حمایت از یک یا دو پیام‌رسان آن‌ها را ارتقا دهیم.
اسلامی در پاسخ به این پرسش که آیا به جز دو پیام‌رسان امکان حذف سایر پیام‌رسان‌ها وجود دارد و اگر این اتفاق بیفتد منطقی است، می‌گوید: بستگی به این دارد که آیا دولت می‌خواهد مجوزها را محدود کند یا خیر. اما اگر صرفاً تصمیم به حضور دو پیام‌رسان در کشور باشد یعنی مجوز را محدود کنند آن‌وقت طبعاً سایر پیام‌رسان‌ها حذف می‌شوند.
خبرنگار: محمود مصدق
نظر شما