رویکرد غالب قرن بیست و یکم از نظر ژئوپلتیکی، افول مداوم هژمونی آمریکا و فرسایش جهان تک قطبی است. اما شکستهای روسیه در میدان نبرد اوکراین - و واکنش دیپلماتیک قدرتمند و مؤثر دولت بایدن - فرصتی برای توقف و شاید معکوس کردن روند افول آمریکا فراهم میکند.
از سال ۲۰۰۰، در پی برخی از حوادث، قدرت و اعتبار ایالات متحده کاهش یافته است: حوادثی نظیر ۱۱ سپتامبر، دو جنگ شکست خورده در عراق و افغانستان، بحران مالی جهانی که از وال استریت آغاز شد، انتخاب دونالد ترامپ، تثبیت مجدد قدرت روسیه، و ظهور چین.
در حال حاضر، این ایده که ایالات متحده و کل غرب در حال انحطاط غیرقابل برگشت هستند به یکی از ویژگی های اصلی گفتمان رسمی روسیه و چین تبدیل شده است. ولادیمیر پوتین تمایل داشت اعلام کند که لیبرالیسم غربی منسوخ شده است. شی جین پینگ مرتباً اعلام می کند که شرق در حال رشد و غرب در حال افول است.
در ادامه این یادداشت آمده است: رهبری قوی پوتین در سالهای قبل از حمله به اوکراین، باعث جذب طرفدارانی در سراسر جهان شد. کلوب هواداران او شامل محمد بن سلمان در عربستان سعودی، رودریگو دوترته در فیلیپین، ویکتور اوربان در مجارستان و ترامپ بود که حتی چند روز قبل از حمله به اوکراین پوتین را یک نابغه استراتژیک خواند.
ایالات متحده و اتحادیه اروپا نشان دادهاند که ظاهراً اتحاد رو به انحطاط غربی هنوز هم میتواند ترسناک باشد چرا که تداوم تسلط دلار به ایالات متحده این امکان را داده است که روسیه را به طور مؤثر از سیستم مالی جهانی خارج کند. حتی شرکتهای فناوری چینی نیز در صورت مواجهه با تحریمهای ثانویه آمریکا، نسبت به تأمین تجهیزات روسیه محتاط خواهند شد.
همه اینها پیام هایی را نه فقط به روسیه، بلکه به چین ارسال میکند. مقایسه مستقیم جایگاه ایالات متحده و چین در سال های اخیر برای پکن دلگرم کننده به نظر می رسد. چین اکنون بزرگترین تولید کننده و صادرکننده جهان است و بزرگترین نیروی دریایی و ذخایر خارجی جهان را دارد. اما برخلاف ایالات متحده، چین، شبکه ای از متحدان را در اطراف خود ندارد و در مقابله با ایالات متحده، اتحادیه اروپا، ژاپن و کره جنوبی ضعیف به نظر میرسد.
برخلاف دولت ترامپ، بایدن اهمیت پیوند با متحدان را درک کرده و بسیار تلاش کرده است تا آنها را در کنار خود نگه دارد. هدف اصلی آمریکا در چند سال آینده باید ایجاد وحدت متحدین باشد.
اما زمانی که فرصتی منحصر به فرد در تاریخ برای بازسازی رهبری جهانی آمریکا ارائه میشود، خطرات آشکاری برای این کشور به چشم میخورد.
در بخش دیگری از یادداشت، گیدئون راچمن، ستون نویس ارشد امور خارجی در فایننشال تایمز، ضمن تأیید افول آمریکا میافزاید: با این حال، بزرگترین تهدید برای احیای رهبری جهانی ایالات متحده در داخل این کشور نهفته است. در طول سالها، دموکراسی آمریکایی به ندرت تا این حد شکننده به نظر میرسید. اگر دونالد ترامپ به پشتوانه تئوریهای توطئه و ناسیونالیسم قومی، بتواندکاخ سفید را مجدداً بازپس گیرد، بیشتر اعضای اتحادیه اروپا وحشت زده خواهند شد و اتحاد غرب بار دیگر با مشکل شدید مواجه خواهد شد.
خبرنگار: زینب اصغریان
نظر شما