بر اساس اظهارات مسئولان سازمان محیط زیست از ۳هزار و۵۰۰ محیط بان فعال در این سازمان، تاکنون ۵درصد آن‌ها به شهادت رسیده و ۲۷۳محیط بان نیز به دلیل اصابت تیر جانباز شده‌اند.به همین دلیل به نظر می‌رسد تلاش برای حمایت از محیط ‌بان‌ها و تأمین امنیت جانی آن‌ها حداقل خواسته‌ای است که می‌توان از نظام قانون‌گذاری کشور مطالبه کرد.

ضرورت حفاظت از محیط بانان پس از انجام مأموریت
فرمانده یگان حفاظت سازمان محیط زیست کشور در خصوص ضرورت ایجاد امنیت شغلی برای محیط بانان به ما می‌گوید: امنیت شغلی محیط بانان به عنوان سربازان حفاظت از عرصه‌های طبیعی کشور از اهمیت بالایی برخوردار است و در ابعاد مختلف تحقق آن را دنبال می‌کنیم تا امنیت شغلی آن‌ها در هنگام اجرای مأموریت و پس از آن تأمین شود.
سرهنگ جمشید محبت‌خانی اضافه می‌کند: لایحه حقوقی بازنگری قانون استفاده از سلاح توسط محیط بانان تقدیم مجلس شده تا با اصلاح آن، استفاده از سلاح برای این سربازان محیط زیست آسان‌تر شود و آن‌ها بتوانند با محدودیت کمتری از سلاحشان استفاده کنند تا تهدیدهایی که اکنون برای محیط بانان متصور است کاهش یابد.
وی ادامه می‌دهد: در حوزه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری نیز ضرورت دارد تا حدامکان با استفاده از ابزار نوین، ارتباط فیزیکی محیط بان‌ها با شکارچیان غیرمجاز که بیشترشان مسلح هستند به کمترین حدممکن برسد. شکارچیان غیرمجازی که وارد عرصه‌های حفاظت شده محیط زیست می‌شوند به سلاح گرم مجهز هستند و به همین دلیل باید تلاش کنیم ارتباط چهره به چهره محیط بان با آن‌ها به حداقل ممکن برسد. این مهم با استفاده از دوربین‌های مداربسته و همچنین پهپادهایی که می‌توان با استفاده از آن‌ها شکارچیان غیرمجاز و یا خودروهای آن‌ها را چهره‌زنی و شناسایی کرد، قابل انجام است. همچنین تمهیداتی نیز باید اندیشیده شود تا محیط بان‌ها پس از انجام مأموریت نیز امنیت جانی داشته باشند به‌طوری که اگر محیط بانی مأموریت خود را درست انجام داد و براساس قانون، به عنوان آخرین راهکار از اسلحه استفاده کرد و شکارچی غیرمجاز کشته شد، امنیت جانی داشته باشد نه اینکه به‌راحتی در مقابل دستگاه قضایی کشته شود.

شکارچیان غیرمجاز، چند گام جلوتر از محیط بان‌ها
اما مسعود تجریشی، معاون سابق محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست به ما می‌گوید: با وجود آنکه ۱۱درصد مساحت کشور جزو عرصه‌های حفاظت شده محیط زیست است اما تعداد محیط بان‌ها برای حفاظت از آن‌ها بسیار اندک است و فاصله زیادی با استانداردهای جهانی دارد. همچنین تجهیزاتی که در اختیار آن‌هاست کیفیت بسیار پایینی دارد و محیط زیست به دلیل کمبود بودجه نتوانسته آن‌گونه که باید از فناوری روز دنیا برای حراست از محیط زیست استفاده کند. به‌طوری که تجهیزات موجود به چند موتورسیکلت که در گردوغبار امکان دید محیط بان را سلب می‌کند و یا خودروهایی که امکان تردد در مناطق سخت‌گذر را ندارند و تعدادی دوربین شکاری خلاصه می‌شود در حالی که کیفیت خودروها و ابزار شکارچیان غیرمجاز بسیار بالاست و در واقع همیشه چند گام جلوتر از محیط بان‌ها هستند.
وی ادامه می‌دهد: ممکن است سازمان محیط زیست برای این منظور پهپاد هم خریده باشد، اما در حوزه محیط زیست نتوانسته از آن‌ها برای شناسایی متخلفانی که وارد عرصه‌های حفاظت شده محیط زیست می‌شوند استفاده کند. ضمن آنکه این سازمان در به‌کارگیری تجهیزات مدرن به‌ویژه استفاده از تجهیزات ماهواره‌ای، دوربین‌های دید در شب و سایر تجهیزات دیجیتال که محیط بان‌ها بتوانند با استفاده از آن‌ها منطقه عملیاتی خود را از داخل پاسگاه رصد و با تهیه عکس و فیلم و بدون هیچ‌گونه تقابل و درگیری متخلفان را به قانون معرفی کنند، بسیار ضعیف عمل کرده است. درحالی که استفاده از این تجهیزات علاوه بر ایجاد امنیت جانی برای محیط بان‌ها، تهدیدی برای شکارچیان غیرمجاز محسوب می‌شود چرا که اگر متخلفان بدانند تحت نظارت ماهواره‌ای قرار دارند، هرگز وارد منطقه حفاظت شده نمی‌شوند و دست به شکارغیرمجاز و یا تخریب عرصه‌های محیط زیست نمی‌زنند.
استاد دانشگاه صنعتی شریف با بیان اینکه در شرایط فعلی و با توجه به امکانات محدود محیط زیست، اگر محیط بان شلیک نکند حتماً به او شلیک خواهد شد، می‌گوید: اگر تغییری در استفاده از فناوری برای حفاظت از محیط زیست ایجاد نشود همواره باید شاهد اتفاقاتی مشابه آنچه در این سال‌ها برای حافظان محیط زیست افتاده باشیم.

حادثه‌هایی که در کسری از ثانیه رخ می‌دهند
با این حال، کاوه حب علی، کارشناس محیط زیست با بیان اینکه حمایت‌های قانونی از محیط بانان پس از انجام مأموریت بسیار ضعیف است، می‌گوید: اگر محیط بان‌ها با قوانین آشنا باشند ممکن است از بسیاری از این حوادث پیشگیری شود. اما واقعیت این است کنترل فضایی که در آن محیط‌بان باید علاوه بر خود، از عرصه‌های محیط زیست کشور نیز دفاع کند امکان فکر کردن برای رعایت اصول و قوانین را از وی می‌گیرد و در واقع همه اتفاقات در کسری از ثانیه می‌افتد. بنابراین ضرورت دارد قوانین استفاده از سلاح توسط محیط بانان بازنگری شود تا با محیط بان پس از انجام مأموریت و در صورت استفاده از سلاح مانند یک مجرم برخورد نشود. ضمن آنکه شکارچیان غیرمجاز باید بدانند قانون با آن‌ها شوخی ندارد و ممکن است در صورت تجاوز به عرصه‌های محیط زیست، با اقدام جدی حافظان محیط زیست روبه‌رو شوند.

خبرنگار: اعظم طیرانی