به گزارش قدس آنلاین، شمارش معکوس برای عبور از پیک مصرف برق امسال آغاز شده و فعالان صنعت برق می‌گویند که کمتر از یک ماه به پایان رکوردزنی‌های مصرف برق در تابستان جاری مانده است. بالاترین بازه پیک مصرف برق متعلق به خوزستان است که در این استان از ۱۴۰ روز گرم کمتر از ۳۵ روز باقی مانده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگرچه تاکنون افزایش بیش از ۴ هزار مگاواتی ظرفیت نیروگاهی کشور از شهریورماه پارسال یکی از مهمترین دلایل عبور بدون خاموشی از تابستان بوده؛ اما امسال عامل دیگری نیز در تراز تولید و مصرف برق مؤثر بود. امسال حدود ۴۰ درصد خانوارهای ایرانی مصرف برق خود را نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش دادند و به عبارتی حدود ۱۱ میلیون نفر امسال نسبت به سال گذشته مصرف برق خود را مدیریت کردند. این مشترکان به خاطر خوش مصرفی پاداش نیز دریافت کردند.

وزیر نیرو در این رابطه می‌گوید: «امسال ۴۰ درصد از مصرف کنندگان بخش خانگی برق، نسبت به اعداد مصرف سال گذشته صرفه‌جویی کردند. به همین خاطر، بر اساس مصوبه تشویقی ۵=۱ سال‌جاری، این مشترکان تا تیرماه ۲۵۰ میلیارد تومان از صنعت برق پاداش صرفه‌جویی گرفتند. به این ترتیب که به ازای هر یک کیلووات کاهش مصرف، ۵ برابر قیمت خرید انرژی، برای این گروه پاداش اعمال شد. از آنجایی که متوسط قیمت خرید انرژی در هر کیلووات حدود ۱۰۰ تومان است یعنی این گروه به ازای هر یک کیلووات صرفه‌جویی ۵۰۰ تومان از وزارت نیرو پاداش گرفتند.»

علی اکبر محرابیان ادامه می‌دهد: «در نتیجه این اقدام تشویقی، برخی قبوض رایگان و حتی برخی نیز بستانکار شدند. سیاست ما در قبال فرهنگسازی برای مدیریت مصرف برق، عدم قطع برق در بخش خانگی بوده و داده‌های مصرف خانوار نشان می‌دهد که این روش تشویقی مؤثر بوده است. به کمک این سازوکار و همینطور اقدامات دیگری که در زمینه تراز عرضه و تقاضای برق انجام دادیم، خاموشی‌ها در بخش خانگی امسال صفر شد.»

ادامه این روند همکاری مشترکان با صنعت برق، تداوم روند فعلی را تضمین خواهد کرد. با این حال، اگرچه به تعبیر وزیر نیرو «امسال حماسه‌ای ویژه در بخش خانگی اتفاق افتاد» اما داده‌های شرکت مدیریت شبکه برق ایران، نشان می‌دهد که مصرف برق کشور هفته گذشته با ورود به رقم ۶٩ هزار و ۴۵٧ مگاوات، بیشترین حد نصاب تاریخی خود را به ثبت رساند.

از این رو به نظر می‌رسد که پایان یافتن خاموشی‌ها برای سال‌های بعد، نیازمند اقدامات گسترده‌تری در زمینه مدیریت مصرف است. در این رابطه، پیگیری‌های خبرنگار ما از سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق(ساتبا) پیرامون اقدامات انجام گرفته در زمینه برنامه ۱۰ هزارمگاوات مدیریت مصرف و بهره‌وری نشان می‌دهد که اقداماتی در این زمینه آغاز شده است.

یکی از موارد، توسعه شرکت‌های خدمات انرژی با هدف شناسایی و تشکیل بانک اطلاعاتی شرکت‌های خدمات انرژی، ارزیابی توانمندی شرکت‌ها براساس حوزه فعالیت و همچنین تعیین صلاحیت و رتبه‌بندی شرکت‌های خدمات انرژی است. مراحل مقدماتی این کار در ماه‌های اخیر انجام و از تیر ماه سال ۱۴۰۱ وارد فاز اجرا شده است.

اجرای پروژه‌های بهره وری انرژی

بررسی‌ها نشان می‌دهد که اجرای پروژه‌های بهره وری انرژی از طریق ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر، کلید خورده است. به این ترتیب که برنامه‌ریزی شده تا از محل اعتبارات ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید، پروژه‌های بهره وری شامل ارتقای کارآیی مصرف انرژی کولرهای آبی(به منظور طرح تعویض ۲۰ میلیون الکتروموتور در کولرهای موجود و تأمین اعتبار مابه التفاوت الکتروموتور BLDC و معمولی در تولید کولرهای نو)، اصلاح سیستم روشنایی ادارات، ارتقای راندمان الکتروموتورهای صنعتی، تولید توان از طریق نصب توربواکسپندر در ایستگاه‌های تقلیل فشار گاز در کشور اجرا شود. تحقق این برنامه بخش قابل توجهی از پرت برق را کاهش و راندمان را افزایش می‌دهد.

توسعه بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط زیست

یکی از طرح‌های مهمی که در دست اجراست، طرح اصلاح سیستم روشنایی معابر در استان‌های یزد، کردستان، تهران، مشهد، اصفهان، جنوب کرمان، قم و گیلان در راستای توسعه بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط زیست است.

در همین زمینه، قرار است تا در بخش بهینه‌سازی مصرف برق در سیستم روشنایی مرغداری‌ها اقداماتی صورت بگیرد که منجر به کاهش مصرف برق این بخش شود. بر این اساس انتظار می‌رود تا پایان سال ۱۴۰۱، این برنامه در ۵۰۰۰ واحد مرغداری اجرایی شود، همچنین به منظور ارتقای راندمان پمپ‌های آب و فاضلاب و جایگزینی الکتروپمپ‌های فرسوده چاه‌های کشاورزی با انواع پربازده برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته است. این بخش‌ها نیز در راستای کاهش ۱۰ هزار مگاواتی مصرف برق تعریف می‌شود.

اجرای پروژه‌های بهره‌وری انرژی

عملیاتی شدن طرح‌های بهینه‌سازی و اجرای پروژه‌های بهره‌وری انرژی از جمله برنامه‌هایی است که در این دولت باید پیگیری شود تا هدف کاهش ۱۰ هزار مگاواتی مصرف از این محل رقم بخورد.

در این خصوص برنامه تولید و جایگزینی الکتروموتورهای BLDC در کولرهای آبی با هدف تعویض ۲۰میلیون الکتروموتور در کولرهای موجود(تا پایان دولت سیزدهم) تدوین و اجرای آن آغاز شده است.

یکی دیگر از طرح‌های مهم در این زمینه، بازیافت انرژی در آسانسورهای اداری و تجاری، حمایت از تولیدکنندگان روشنایی راندمان بالا(جایگزینی خط تولید)، حمایت از تولیدکنندگان لوازم خانگی راندمان بالا و ارتقای راندمان الکتروپمپ‌های آب و فاضلاب، است که در دستور کار قرار دارد.

طرح مشارکت صنایع

ارتقای بهره‌وری انرژی در صنایع، یکی از راهکارهای مهم مدیریت مصرف برق است. صنایع نزدیک به یک سوم برق کشور را مصرف می‌کنند و در برخی از بخش‌ها مصرف برق این بخش با استانداردهای بین‌المللی همخوانی ندارد. به همین خاطر طرح مشارکت صنایع و همچنین بازرسی انرژی ۱۰۰۰ واحد صنعتی دیگر با پیش‌بینی ۲۵۰میلیون کیلووات ساعت صرفه‌جویی در دست انجام است.

بازنگری و ارتقای استاندارد انرژی کولر آبی(نصب الکتروموتور BLDC روی تمامی کولرهای تولیدی)، کولر گازی، یخچال و فریزر، لامپ و روشنایی و احداث آزمایشگاه مرجع تست چیلر و هواساز از جمله فعالیت‌های مهم در حال انجام برای مدیریت مصرف برق است.

با این حال، کارشناسان می‌گویند که در صورت بهینه‌سازی کامل مصرف برق در ایران، نزدیک یک چهارم از تقاضای برق کاسته خواهد شد. رقمی در حدود ۱۷ هزار مگاوات که برای ایجاد این میزان ظرفیت نیروگاهی به بیش از ۱۰ میلیارد یورو سرمایه‌گذاری لازم است. در صورت تحقق برنامه ۱۰ هزارمگاوات مدیریت مصرف و بهره وری نیز به اقتصاد کشور نزدیک به ۶ میلیارد یورو کمک خواهد شد. ضمن آنکه کاهش آلاینده‌های زیست محیطی نیز رقم خواهد خورد.

منبع: ایران