مهر ماه که می‌رسد، سال آبی جدید آغاز می‌شود. انتظار همه شروع بارش‌ها و باران‌های پاییزی است. چشم به آسمان دوختن از قدیم مرسوم بوده و پیش‌بینی برای بارندگی نیز از تغییرات آب و هوایی و ابر و بادهایی که در آسمان از نیمه سال به بعد معمولاً بیشتر می‌شد، شکل می‌گرفت. پیش‌بینی‌های سنتی همیشه وجود داشته و اکنون که تکنولوژی‌های بسیار پیشرفته‌ای نیز وجود دارد، خیلی‌ها به همان سبک قدیم، تغییرات جوی را پیش‌بینی می‌کنند. به همین دلیل این موضوع که شرایط جوی را بشود پیش‌بینی کرد، برای خیلی از مردم جذابیت دارد. با توجه به اینکه هنوز شغل بخش قابل توجهی از افراد جامعه یا کشاورزی و دامداری است و یا ارتباط مستقیمی با این حوزه دارد، معمولاً بسیاری از مردم از نیمه دوم سال به بعد، اخبار و حواشی تغییرات جوی را دنبال می‌کنند و رصد کردن اخبار هواشناسی برایشان اهمیت دارد.

تغییر فصل بدون باران پاییزی
نزدیک به ۲۰ روز از ابتدای سال آبی جدید و پاییز می‌گذرد و انتظار بارش پاییزی چندان غیرمعقول نبوده و نیست؛ اما این روزها خراسان رضوی بارشی نداشته که هیچ، شاید از آخرین بارش قابل ملاحظه در استان بیشتر از سه ماه گذشته باشد. براساس پیش‌بینی‌هایی که مراکز اقلیم شناسی و هواشناسی دست‌کم از وضعیت جوی فصل پاییز دارند، کم بارشی یا همان خشکسالی چند سال اخیر در این فصل از سال برای خراسان رضوی تداوم خواهد داشت و دمای هوا در مجموع گرم‌تر از میانگین و نرمال سال‌های گذشته خواهد بود! در مجموع، خراسان رضوی پاییزی گرم و خشک را تجربه خواهد کرد.

پاییز کم بارش و گرم در انتظار خراسان رضوی
مدیر کل هواشناسی خراسان رضوی در این باره به قدس گفت: بر اساس پیش‌بینی‌های بلندمدت پژوهشکده اقلیم‌شناسی، بارندگی‌ها در خراسان رضوی مانند بسیاری از نقاط کشور در فصل پاییز کمتر از نرمال خواهد بود که این موضوع تا آذر ماه ادامه خواهد داشت.
علی اصغر دهقانپور افزود: به طور طبیعی با کاهشی بودن بارش‌ها در فصل پاییز، انتظار چندانی برای ایجاد رواناب و افزوده شدن به ذخایر آب‌های سطحی نیست و بایستی مردم در راستای صرفه‌جویی مصرف آب، بیشتر همکاری کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که چه زمان باید به بهتر شدن شرایط بارشی در استان امیدوار بود، اظهار کرد: بر اساس نقشه‌های موجود از شرایط جوی در آینده انتظار داریم از ابتدای آذر و با شروع زمستان تا نیمه دی ماه بارش‌های تقریباً قابل قبولی را شاهد باشیم که میزان بارندگی‌ها در این بازه زمانی نرمال خواهد بود.
مدیر کل هواشناسی خراسان رضوی همچنین درباره پیش‌بینی دمایی هوا در فصل پاییز گفت: آنچه مسلم است بر اساس پیش‌بینی‌های سه‌ماهه‌ای که وجود دارد، دمای هوا در پاییز گرم‌تر از میزان دمای ثبت شده در مقایسه با میانگین سال‌های گذشته پیش‌بینی می‌شود.
دهقانپور اظهار کرد: بر پایه پیش‌بینی‌ها بین ۵/۰ تا ۲ درجه دمای هوا در پاییز امسال گرم‌تر از میانگین دمایی هوای نرمال خواهد بود که با این وجود و با توجه به کم بارشی بودن پاییز و گرم‌تر بودن دمای هوا، پاییزی نسبتاً گرم و کم بارش را در پیش داریم.
وی در پاسخ به این پرسش که با این وجود نباید منتظر پایان خشکسالی و ماه‌های کم بارش یا بی‌بارش باشیم، بیان کرد: بی‌شک همین طور خواهد بود مگر اتفاق خاص تغییرات جوی واقع شود که در حال حاضر چنین پدیده‌ای در نقشه‌های پیش‌یابی و پیشی‌بینی رصد نمی‌شود.

اخبار مرتبط
نکته قابل توجه دیگر در این حوزه، کاهش ذخایر سدهاست؛ چرا که بر اساس اعلام شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی در حال حاضر تنها ۲۱ درصد مخازن سدهای استان پر آب است که این رقم در سال گذشته ۲۹ درصد بوده است.
بر همین اساس در حال حاضر حجم آب موجود در پشت سدهای استان ۳۳۱ میلیون مترمکعب است؛ رقمی که سال گذشته اندکی بیش از ۴۵۰ میلیون مترمکعب بود.
از این رو با در کنار هم قرار دادن مجموع اطلاعات به خوبی می‌توان به این نتیجه رسید که بارندگی‌ها کاهش قابل توجهی داشته و ورودی سدها به حداقل رسیده و کسری مخازن آبی در حال افزایش است و لازم است شهروندان از هم اکنون به فکر صرفه‌جویی در مصرف آب باشند و متولیان این حوزه در بخش‌های مختلف به ویژه در بخش کشاورزی با اجرای برنامه‌های لازم، هدررفت آب و برداشت‌های غیرمجاز را به حداقل برسانند؛ چرا که چند ماه دیگر و با گرم شدن هوا بحران بی‌آبی بیشتر از هر زمان دیگری نمایان خواهد شد.

خبرنگار: هاشم رسائی‌فر