فرهنگ وقف در بارگاه منور رضوی با عشق به ساحت امام رضا(ع) در هم آمیخته شده است. این عمل در دورههای مختلف تاریخ مختص به شیعیان نبوده و بسیاری از ارادتمندان به خاندان اهل بیت(ع) از اهل سنت نیز در این عرصه نام خود را به عنوان «واقف» ثبت کردهاند.
قرآن وقفی پادشاه اهل سنت
گنجینه قرآن و نفایس آستان قدس رضوی نخستین موزه قرآن جهان با ماهیت دینی و هنری است که نسخههای نفیس قرآن متعلق به دورههای مختلف حکمرانی بر ایران، هشت برگ از قرآنهای بینظیر بایسنقری و مجموعهای از مرقعات، جلدهای لاکی و روغنی، نقاشیهای گل و مرغ و... را در خود جای داده است.
مهدی قیصرینیک، معاون امور موزههای آستان قدس رضوی، قرآن کریم با ترجمه فارسی متعلق به اواخر قرن ۹ هجری را یکی از نفایس موزه قرآن رضوی معرفی میکند که به دست زین العابدین بن محمد کاتب شیرازی در جمادی الاول ۸۷۶ هجری قمری کتابت و توسط ابوالمظفر نورالدین محمد جهانگیر، پادشاه تیموری هند در قرن ۱۱هجری قمری وقف آستان مقدس رضوی شده است.
وی این قرآن را نسخه کاملی عنوان کرد که شامل ۶۳۲ ورق از جنس کاغذ «خانبالغ» به رنگ نخودی است. خانبالغ در واقع نام قدیم شهر پکن در چین بوده است. کاغذهایی که در این شهر تولید میشده است به کاغذ خانبالغ یا «ورق صینی» معروف بوده است.
بر هر ورق از این نسخه، آیات به خط محقق با مرکب طلایی و تحریر مشکی و ترجمه فارسی به خط نسخ با مرکب مشکی در ۱۸ سطر در جدولی به ابعاد ۲/۱۵ در ۱۰سانتیمتر نگاشته شده است.
قیصری به نام واقف اثر در این قرآن اشاره کرد و گفت: در این قرآن صفحه اول زراندود با یک شمسه تزئین شده که در آن به خط رقاع، به زر تحریردار نام بانی قرآن ابوالفتح مظفرالدین حسن بهادرخان نوشته است، بالای آن و به خط رقاع مشکی در چهار سطر یادداشت وقف و در حاشیه درون یک مهر بزرگ دایره شکل، نام واقف در مرکز و اجداد وی در اطراف آن نوشته شده است.
یادگاری از ترکمن صحرا
قالیچه ابریشمی ترکمن دورو که بافت هنرمندان ترکمن و از مجموعه طرحهای ایلات و عشایر است یکی از آثار موجود در گنجینه رضوی است که در خراسان شمالی بافته شده است.
در این قالیچه که چهار طرف آن گلیمبافت است نقوش هندسی و انتزاعی از گیاهان، پرندگان و حیواناتی چون شیر، شتر و نقش درخت انار به چشم میخورد که به صورت ذهنی بافتکار شدهاند.
قیصری این قالیچه نفیس را اهدایی آخوند کمالی به نمایندگی از علمای اهل سنت و مردم ترکمن راز و جرگلان خراسان شمالی به رهبر معظم انقلاب عنوان کرد که در سال ۱۳۹۱ شمسی در سفر معظمله به خراسان شمالی و بازدید ایشان از راز و جرگلان اهدا شده است.
تابلو خوشنویسی آیه اطاعت
قیصری همچنین تابلو «خوشنویسی آیه اطاعت به خط ثلث و نستعلیق روی پوست» را یکی دیگر از نفایس گنجینه رضوی برشمرد که توسط لقمان احمدی مریوانی کتابت و توسط امام جمعه مریوان در سال ۱۳۸۸ اهدا شده است.
عبارت «اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم» در قسمت مرکزی تابلو به خط ثلث درشت نوشته شده است. در قسمت بالایی تابلو، آیه «بسمالله الرحمن الرحیم» و در قسمت پایینی اثر با قلم ریزتر عبارت «یا ایها الذین آمنوا اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم» به چشم میخورد.
اهداکننده اهل سنت مقیم آمریکا
«نادر خیرالدین ابوالجبین» مهندس فلسطینی مقیم آمریکا دیگر واقف اهل سنت است که آثار اهدایی وی در گنجینه تمبر و سکه خودنمایی میکند.
قیصری میگوید: این مجموعه اهدایی به موزه رضوی شامل تمبرهای فرهنگی ارزشمندی از ۲۰کشور جهان نظیر ایران، بنگلادش، لیبی، سومالی، موریتانی، قبرس، سنگال، مالی و نیجر است که با محوریت بیتالمقدس و ملت مظلوم فلسطین، قبه الصخره، شهدای فلسطینی، روز جهانی قدس و... جمعآوری شده است.
براساس مستندات موجود همچنان که وقف در میان شیعیان مورد توجه است، اهل سنت نیز براساس آموزههای فقهی خود بر این اصل پایبند بوده و اماکن بسیاری را برای راحتی امور هموطنان خود در جای جای ایران وقف کردهاند.
۲۰ مهر ۱۴۰۱ - ۰۴:۲۴
کد خبر: 820532
وقف یک سنت حسنه و از افتخارات فرهنگ غنی اسلام و یکی از اهرمهای مؤثر اعتقادی و فرهنگی برای جبران نارساییها و رسیدگی به نیازمندیهای جامعه در ابعاد مختلف محسوب میشود.
نظر شما