به گزارش قدس آنلاین، بعد از پیروزی تیم ملی ایران در برابر تیم ولز در مسابقات جام‌جهانی، شاهد خوشحالی عده کثیری از مردم در سطح جامعه بودیم، جامعه‌ای که قبل از این زیر سایه اخبار سنگین و منفی رسانه‌های معاند روزهای تلخی را پشت سر گذاشته بود. اما این پیروزی هرچقدر کام ما را شیرین کرد، به کام دشمنان قسم خورده این ملت تلخ بود؛ عصبانیت‌های این افراد بعد از پیروزی برهمگان آشکار شد و توانست چهره ضدایرانی برخی‌ها را نمایان کند. اما چرا خوشحالی ما دشمن را عصبانی می‌کند؟ در این رابطه با مهدی جمشیدی، نویسنده و پژوهشگر فرهنگی گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.

قدس آنلاین: بعد از پیروزی تیم ملی ایران، علی رغم فضای متشنجی که در کشور ایجاد شده بود، ما شاهد یک شادی جمعی از سوی مردم و حتی افرادی بودیم که بعضا در صف اغتشاشات شرکت کرده بودند، این سیل عظیم شادی را نشانگر چه چیز می‌دانید؟

جمشیدی: جامعه ما در دو ماه گذشته وارد یک گرداب شناختی و روایتی شد و از جنبه‌های مختلف زخم خورد و عذاب کشید. جبهه دشمن و امتداد داخلی آن تلاش داشت اندیشه شکاف دولت و ملت را تشدید و این تصویر غلط را در ذهن‌ها تثبیت کند که میان نظام و جامعه اختلاف افتاده، نظام ناکار آمد است و مردم از آن نارضایتی حداکثری دارند. با این حال هرچه تلاش کردند بدنه اجتماعی را جذب کنند، اما با یک جامعه ناهمراه مواجه شدند و به تعبیر رهبر انقلاب مردم به این ها تودهنی زدند.

وی افزود: این روند دو ماه ادامه پیدا کرد تا به این نقطه فوتبالی رسید، یعنی دامنه این نزاع به فوتبال هم کشیده شد. به این صورت که معاندین از هفته‌های پیش صحبتش را پیش کشیدند که تیم نباید در مسابقات شرکت کند و اگر شرکت کند به معنی پشت پا زدن به جامعه و نادیده گرفتن حقوق مردم است. متاسفانه تیم ما در بازی اول، زیر سایه این روایت به سر می‌برد و این القائات و روایات‌های نادرست ذهن بازیکنان را تسخیر کرده بود. به همین دلیل اگر از نگاه غیرحرفه‌ای هم به بازی با انگلیس نگاه کنیم، خواهیم دید که خبری از اعتماد به نفس و تمرکز نیست و بازیکنان از همان اغاز بی‌حال و خسته و فرسوده‌اند. سایه سنگین ابر سیاه روایت دشمن موجب شکست ما در بازی اول شد. آن‌ها این شاعبه‌ را در ذهن تیم جا انداخته بودند که بازی کردنشان پشت کردن به خواست مردم است، درحالی که اصلا خواست مردم این نبود؛ واکنش‌های مردم به برد و باخت تیم نشان داد که این مسئله واقعیت ندارد.

جمشیدی اضافه کرد: در بازی با ولز بازیکنان از این سایه خارج شدند و به همین دلیل یک بازی قوی و سراسر تهاجم و جماسه ارائه دادند. جامعه هم با تیم همذات پنداری و احساس قدرت کرد؛ درواقع می‌توان گفت که بازی قدرتمندانه تیم نمادی بود از بازی قدرتمندانه جامعه. جامعه خودش را در آیینه بازی می‌دید. حقیقت این است که یک مسابقه فوتبال تا این اندازه کشش و ظرفیت یا عمق و ژرفا ندارد، پس معلوم است چیزی خارج از حقیقت بازی برای مردم روشن شده‌بود. این اشتباه جبهه دشمن بود که این تصویر سازی غلط را از تیم ملی ارائه داد، هرچند که میوه آن را تا حدی در بازی اول چید، اما در بازی دوم یک سیلی محکم خورد! در بازی دوم انچه که برجسته شد ظهور هویت ملی در قالب تیم ملی بود، مردم احساس کردند تمامیت، هویت و انگیزه‌های ملی‌شان در بازی سرازیر شده است. در واقع خارج شدن تیم از زیر سایه‌ی روایت منفی دشمن و نهراسیدن بازیکنان از اینکه خودشان را نماینده واقعی مردم در چهارچوب نظام جمهوری اسلامی قلمداد کنند، رمز پیروزی آن‌ها بود. ترکیب بازی قوی، سرود ملی و پیروزی به کام جامعه بسیار شیرین بود؛ جامعه بعد از دوماه رنجوری و زخم خوردگی از یکطرف و شکست در بازی اول، با این بازی احساس کرد که از جبهه دشمن انتقام گرفته است؛ درواقع این بازی قوی و گل‌های زده شده به یک نماد برای جامعه ما تبدیل شد.

قدس آنلاین : می‌توان گفت که در این مدت شاید عده‌ای هویت ملی خود را از یاد برده بودند و این پیروزی موجب شد تا دوباره به سمت آن حرکت کنند...

جمشیدی: ما در بازی اول تیمی سرگردان و معلق را شاهد بودیم که گویا نماینده هیچ ملت و تاریخی نیستند، در بازی دوم اما ماجرا کاملا برعکس بود؛ این نشان دهنده این است که فن و تکنیک منهای انگیزه و هویت ملی هیچ کاری از پیش نمی‌برد. تیم احساس کرد که حضورش و پیروزی‌اش مشروعیت دارد و خواست مردم هم برخلاف ادعای دشمن، پیروز شدن است. در بازی با انگلیس این شناخت و آگاهی را نداشتند؛ خب وقتی تیمی وارد میدان شود که احساس کند دارد برخلاف میل جامعه‌اش حرکت می‌کند، طبیعی است که با این ضعف هویت نتیجه‌ی دلچسبی کسب نمی‌کند. این شکست اما اسباب تنبه شد. حاج قاسم می‌گفت «می‌توان از دل هر تهدید یک فرصتی بدست آورد و بر شانه آن نشست و پیروزی‌هاکسب کرد» . این شکست باعث شد تا تیم آگاه شود و بداند این روایتی که از مردم گفته می‌شود، حقیقت مردم نیست! ای کاش این تنبه و خودآگاهی قبل از بازی اول در ذهن بازیکنان ما شکل می‌گرفت.

قدس آنلاین: چرا این خوشحالی مردم انقد در این مقطع اهمیت دارد و چرا انقد دشمن را عصبانی کرد؟

جمشیدی: این بازی فقط یک مسابقه ملی نبود، این بازی درواقع معادله یک ملت دربرابر دشمنانش بود، این بازی استعاره‌ای بود از آنچه در درون ملت ما می‌گذرد. خطای دشمن این بود که این بازی را دستمایه‌ای برای یک معادله سیاسی قرار داد، اما فکر نمی‌کرد همین اتفاق به ضرر خودش تمام شود. همین وجه نمادین سیاسی و هویتی بیرون از بازی است که به شادی‌ها و عصبانیت‌ها معنا می‌بخشد. این خشم و عصبانیت به این دلیل بود که ما فقط یک بازی ورزشی انجام ندادیم، بلکه یک مسابقه‌ی هویتی انجام دادیم که موجب انسجام مجدد جامعه شد و کج‌روایت‌ها را کنار زد. این پیروزی برای ملت مصداق آیه ان مع العسر یسری بود، بعد از دوماه تلخ‌کامی و رنجوری، این پیروزی توانست کام جامعه را شیرین کند، آن هم در بستری متشنج. دشمن هم دریافت که سیاسی شدن یا هویتی شدن این بازی به ضرر خودشان تمام شد.

قدس آنلاین: با عده‌ای که هنوز هم معتقدند نباید از تیم طرفداری کرد یا نباید خوشحالی کرد چگونه باید برخورد کنیم؟

جمشیدی: این افراد اقلیتی هستند که در تلاشند نظر خودشان را به کل جامعه تعمیم بدهند. اما تمام بحث ما هم همین بود که برآیند نظر اکثریت جامعه چیزی غیر از روایت رسانه‌های دشمن است. به هرحال در هر جامعه‌ای خرده فرهنگ‌هایی وجود دارند که ضد فرهنگ عموم و جاری رفتار می‌کنند، مهم این است که این‌ها اقلیتی بی‌تاثیرند که همراهی جامعه را ندارند. هرچند که این جریان ریزش هم دارد، عده‌ای در بازی دوم به خودآگاهی هویتی رسیدند و عده‌ای هم نرسیدند و چه بسا در بازی سوم هم نرسند؛ اما مشابه فتنه 88 این جریانات هم ریزشی طبیعی اما تدریجی خواهد داشت. بنابراین باید به این افراد زمان بدهیم چون به هرحال با سیل عظیمی از این کج روایت‌ها روبه‌رو هستند؛ باید زمان بدهیم تا چهره دروغین این اخبار اشکار شود تا انشالله در میان مدت آگاهی اتفاقی بیفتد.

خبرنگار: محدثه مودی