به گزارش قدس آنلاین، با نزدیک شدن به روز دانشجو، مسائل و چالش‌های این قشر بیش از هروقت دیگری مورد بحث و بررسی محافل مختلف قرار می‌گیرد. از طرفی چندی پیش، در ابلاغیه رئیس جمهور در شورای عالی انقلاب فرهنگی، در یکی از محورها به مساله دانشجویان، مطالبه دانشجویی، کاهش حس عضویت اجتماعی بین جوانان و عدم تعلق ملی پرداخته شده بود. به این بهانه با معصومه نصیری، استاد و پژوهشگر سواد رسانه‌ای، درخصوص نقش رسانه‌ها در شکل گیری این مساله و چگونه برطرف کردن آن گفت‌وگو کردیم.

نصیری درمورد نقش رسانه‌ها در القای حس ناامیدی، عدم تعلق و عضویت اجتماعی گفت: یکی از کاریژه‌های رسانه‌های معاند، مثل شبکه‌های ماهواره‌ای و سرریز آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی، ایجاد فضایی دوقطبی و ناامید نسبت به آینده و شرایط موجود، و القای حس ناکارامدی بین افراد جامعه است؛ نکته‌ای که مقام معظم رهبری هم به آن اشاره کردند، که آن‌ها سعی می‌کنند نقاط ضعف کوچک را بزرگ و نقاط قوت را کوچک‌نمایی کنند. ما در سال‌های اخیر به کرات شاهد القای ناکارآمد بودن سیستم برای بهبود شرایط موجود و بی‌تاثیر بودن جوانان و دانشجویان در پیشرفت کشور بوده‌ایم، و این مساله در گروه‌های اجتماعی مختلف به خصوص آن‌ها که مصرف رسانه‌ای درستی ندارند نمود پیدا کرده است.

وی افزود: همانطور که گفتیم، یکی از اقدامات این رسانه‌ها، تلاش برای کاهش عزت نفس ملی و احساس عضویت اجتماعی در بین اقشار مختلف جامعه، به خصوص جوانان و دانشجویان است. این مساله نه تنها در حوزه‌های سیاسی، که حتی در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی هم نمود پیدا کرده‌است. در فیلم‌ها و سریال‌ها، در جوک‌ها و لطیفه‌هایی که روزنامه می‌شنویم و... می‌توان مصداق این مساله را مشاهده کرد. اما از طرفی هم مشکلاتی که جوان ما در جامعه با آن روبه‌رو است مانند بازار کار، ازدواج و... این القائات رسانه‌ای را به نوعی تقویت کرده و آن را به یک انگاره ذهنی و قطعی تبدیل می‌کند. وقتی این حس عضویت اجتماعی و امیدواری در بین دانشجویان و جوانان کاهش پیدا کند، حتی ناکارامدی هم به صورت سیستماتیک افزایش پیدا می‌کند؛ یعنی اگر در گذشته ضعفی هم وجود داشته، امروز ممکن است با این فعالیت‌های منفی رسانه‌ها، عزمی هم برای بهبود آن وجود نداشته باشد.

نصیری ادامه داد: متاسفانه گاهی هم شاهد هم افزایی برخی رسانه‌های داخلی با این موج رسانه‌ای هستیم. گاهی اوقات کنش‌گرانی وجود دارند که بدون ارائه راهکار و پیشنهاد؛ صرفا بر ضعف‌ها و نقاطی که می‌تواند ایجاد ناامیدی و القای ناکارامدی بکند،ت اکید می‌کنند.

وی درخصوص نقش رسانه‌های داخلی برای حل این مشکلات بین جوانان گفت: رسانه‌ی ما باید هم از دانشجو و هم از مسوولان مطالبه گری کند. باید از دانشجو بخواهد که در مسیر کنشگری صحیح قرار بگیرد و از مسوولین مطالبه کند تا برای دانشجویان، متناسب با ظرفیت بالایی که دارند، نقش‌های ویژه‌ای درنظر بگیرند. اما رسانه‌های ما از نقش مطالبه گری خود غفلت کردند و از آنطرف، معاندین روی این مساله بسیار کار کردند و اتفاقا روی یکی از محورهای اصلی بیانیه گام دوم انقلاب، یعنی جوانان، دست گذاشته‌اند. رسانه‌ها باید نسبت به انجام وظیفه خود در بها دادن به گروه‌های فکری و تشکل‌های دانشجویی مختلف مثل انجمن‌ها، نشریه‌ها و... یک بازنگری داشته باشند تا این احساس نادیده گرفته شدن که به احساس ناکارآمدی منجر می‌شود، در بین دانشجویان از بین برود.

نصیری ادامه داد: ما بنابر بیانات و دیدگاه مقام معظم رهبری، همواره دانشجو را یک قشر نخبه و تاثیرگذار بر اقدامات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی می‌دانیم و معتقدیم این دانشجوست که باید در ساحت‌های مختلف مطالبه گری کرده و از ظرفیت خود برای تولید دانش و حرکت روبه‌جلوی کشور استفاده کند. اما علی رغم تمام تلاش ضدانقلاب برای القای این مسائل منفی، فعالیت خوب انجمن‌های علمی و دانشجویان کشور نشان می‌دهد که هنوز هم بخش قابل توجهی از جوانان و دانشجویان ما انگیزه‌ی خوبی برای پیشرفت کشور دارند و برای رسیدن به ان تلاش می‌کنند.

وی افزود: یکی از موارد آسیب زننده، سیاه‌نمایی و آمارسازی‌های غلطی است که منتشر می‌شود، برای مثال آمار مهاجرت نخبگان یا آمارهای اغراق شده از توجه سایر کشورها به دانشجویان و مقایسه آن با داخل، نشان می‌دهد که هدف معاندین نه تنها ناامید کردن دانشجو، بلکه جدا کردن او از بدنه کشور و به خدمت گرفتن او به عنوان نیروی کار در جهت منافع خودشان است.

نصیری در پایان بیان کرد: دانشجویان ما زیرک، باهوش، مساله دان و مساله شناس هستند و به خوبی از این پیچ و گذار هم عبور خواهند کرد. دانشجویان در هر جامعه‌ای نماد تعقل و کنش‌گری مطلوب برای سایرین هستند. درواقع این یکی از وظایف اصلی دانشجویان در شرایط فعلی این است که با مدل مطلوب کنشگری و مطالبه‌گری خود، برای دیگر اقشار جامعه الگوسازی کند.

خبرنگار: محدثه مودی