از این رو سیر در همدان فقط یک محصول کشاورزی نیست، بلکه بخشی از هویت اقتصادی و فرهنگی مردم این دیار نیز به شمار میآید؛ زیرا علاوه بر اینکه در بازارهای داخلی مشتریان زیادی دارد توانسته راه خود را به فراتر از مرزها نیز باز کند.
اگرچه در ورای این کیفیت ممتاز، زحمت بیپایان کشاورزان همدانی نهفته است که ماهها در سرما و گرما زمین را آماده کشت میکنند تا محصولی سالم و باکیفیت برداشت کنند اما سود نهایی این همه تلاش و زحمات نصیب افرادی به جز آنها میشود. البته این تنها مشکل و چالش سیرکاران همدانی نیست بلکه خامفروشی، کمبود صنایع تبدیلی برای ایجاد ارزش افزوده از این محصول، افت کیفیت سموم کشاورزی و افزایش هزینههای تولید از جمله موارد دیگری است که تولیدکنندگان این محصول با آن دست و پنجه نرم میکنند.
دولت حمایت واقعی ندارد
در همین راستا با رئیس تعاونی صیفیکاران و سیرکاران همدان همکلام شدیم که با بیانی ساده اما پرمحتوا حرف آخر را همان اول گفتوگو بیان کرده و میگوید: همه سیرها در انبارها و سردخانهها در حال خاک خوردن بوده و تا زمانی که دولت حمایت واقعی از کشاورز نداشته باشد شرایط به همین منوال ادامه خواهد داشت.
حجتاله حیدریان در ادامه گفتوگو با خبرنگار قدس میافزاید: سطح زیر کشت سیر در استان همدان افزون بر ۴هزار و ۵۰۰ هکتار بوده و متوسط عملکرد در سطح نیز ۱۵ تن است و حدود هزار و ۲۰۰ کشاورز همدانی در زمینه کاشت و برداشت سیر فعالیت دارند که سالانه بیش از ۵۵هزار تن از این محصول را تولید میکنند که ۱۵هزار تن از آن را برای بذر کنار گذاشته و مابقی را روانه بازار میکنند و در حال حاضر به دلایل مختلف از جمله اینکه عنوان میشود قیمت سیر ایران بالاست روند صادرات به کندی انجام میشود.
وی با بیان اینکه سیر همدان برای رسیدن به بازارهای اروپا چند بار بین خریداران دست به دست شده که سبب میشود یک کیلو سیر با قیمت بالای ۳۰۰ هزار تومان به دست مصرفکنندگان اروپایی برسد، اظهار میکند: سالهای گذشته تاجران زیادی از کشورهای افغانستان، پاکستان، عراق و روسیه برای خرید سیر به همدان سفر میکردند اما امسال حضور آنها بسیار کمرنگ شده و تاکنون حتی یک کامیون سیر از همدان بیرون نرفته است.
رئیس تعاونی صیفیکاران و سیرکاران همدان با بیان اینکه هزینههای تولید در سالهای اخیر به شدت افزایش پیدا کرده است، خاطرنشان میکند: برای افرادی که زمین کشاورزی در اختیار ندارند هزینه اجاره هر هکتار زمین سنتی سالیانه حدود ۳۰۰میلیون تومان و زمینهای مکانیزه ۱۷۰میلیون تومان بوده که دلیل این تفاوت قیمت افزایش بازدهی زمینهای سنتی است. از طرفی هزینه تمام شده برای سیرهای امسال که برداشت شده و در انبارها هستند برای هر کیلو ۷۰هزار تومان است که این عدد برای کشت پیش رو تا ۱۰۰هزار تومان افزایش پیدا خواهد کرد.
بدهیهای بانکی کشاورزان
وی به موضوع سموم مورد نیاز برای زمینهای کشاورزی نیز اشاره کرده و میگوید: بیشتر سموم مورد نیاز که چینی هستند و کیفیت چندانی هم ندارند در سالهای گذشته رشد قیمتی زیادی داشتهاند به طوری که قیمت برخی از سموم برای یک هکتار تا ۳۰میلیون تومان افزایش پیدا کرده است.
حیدریان یکی از مهمترین دغدغههای تولیدکنندگان سیر همدان را بدهی آنها به بانکها دانسته که حتی سبب بروز مشکلات اساسی و خانوادگی نیز شده است و تصریح میکند: خواهش ما از بانکها این است که در شرایط اقتصادی فعلی تسهیلات بانکی کشاورزان را بدون هیچ گونه سود و جریمهای تمدید کنند زیرا این افراد نادار نیستند بلکه به دلیل عدم فروش محصولات خود که در کیفیت حرف اول را میزند و در تنگنای اقتصادی که دولت هیچ گونه حمایتی برای فروش محصولات آنها انجام نمیدهد گیر کردهاند. این فعال حوزه کشاورزی با بیان اینکه به دلیل نبود امکانات و دستگاههای مورد نیاز، کشاورز چارهای جز خامفروشی ندارد، میگوید: این قابلیت وجود دارد که از سیر فراوردههایی نظیر روغن، پودر، عصاره، خلال، عرق و... تهیه و با قیمتهای مناسبتری نسبت به نوع خام روانه بازار کرد اما متأسفانه با وجود اینکه درخواستها و پیگیریهای زیادی از وزارت جهاد کشاورزی به منظور فراهم کردن صنایع تبدیلی در استان همدان داشتهایم اما هیچ گونه توجهی به این مسئله نداشتهاند که نتیجه آن خامفروشی و خاک خوردن سیرها در انبار است.
شهرک تخصصی سیر
رئیس تعاونی صیفیکاران و سیرکاران همدان درباره ایده راهاندازی شهرک تخصصی سیر در همدان نیز به خبرنگار ما اظهار میکند: شخصاً با این موضوع مخالف هستم زیرا راهاندازی این شهرک در فاصله ۵۰کیلومتری از همدان عملاً هیچ سودآوری برای کشاورز ندارد که خواسته باشد هزینه چند میلیونی اجاره یک انبار را در این مکان پرداخت کند در حالی که با هزینه کمتر میتواند یک انبار در داخل شهر همدان را در اختیار بگیرد که به جهت نزدیکتر بودن به میادین میوه و ترهبار و همچنین خریداران عمده صرفه بیشتری برای وی دارد.
وی میافزاید: از طرفی مشکل اساسی نبود سردخانههای کافی در شهر همدان است که موجب میشود بخش زیادی از سیرها در فصل تابستان و به دلیل گرما دچار آسیب شوند و کشاورزان از سر ناچاری آنها را با قیمت پایینتری به فروش برسانند که در سالهای گذشته اگرچه درخواست مجوز برای راهاندازی سردخانه ۵هزار تنی نیز دادیم اما تاکنون موافقتی در این باره صورت نگرفته که دلیل عدم موافقت جهاد کشاورزی این است که سردخانه به اندازه کافی در منطقه وجود دارد، در حالی که این ادعا صحت ندارد و آنچه را که جهاد کشاورزی به عنوان سردخانه محسوب میکند سوله سربسته است و هیچ سنخیتی با سردخانه ندارد.
حیدریان با بیان اینکه در استان همدان توجهی به حوزه تعاونیها نمیشود، میگوید: تنها اقدامی که برای تعاونی سیرکاران همدان صورت گرفته توزیع نهادهها و سموم بوده که بسیار ناچیز است و برای توزیع آنها میان اعضای شرکت تعاونی با مشکلات مختلفی مواجه میشویم. از طرفی بارها درخواست دادهایم دستکم تسهیلات با کارمزد پایین را برای اعضا فراهم کنند اما هیچ گونه پاسخی از سوی اداره تعاون استان داده نشده است و تسهیلات بانکی با سود اسمی ۲۳ درصد را به ما پیشنهاد میدهند که عملاً کشاورز از عهده پرداخت سود و اقساط آن برنمیآید.
نظر شما