امسال ۲۴ اثر در بخش سودای سیمرغ فجر چهل‌ویکم حضور دارند که در این میان تعداد قابل توجهی سهم نهادهای دولتی است که ۹ فیلم آن متعلق به بنیاد سینمایی فارابی، ۶ فیلم دیگر در حوزه هنری، بنیاد روایت فتح، سازمان اوج و... تولید شده و همچنین در این میان ۶فیلم توسط بخش خصوصی تولید شده، اما وزنه نهادهای دولتی در تولیدات سینمایی فجر امسال سنگین‌تر است.

نگاهی به ترکیب فیلم‌های امسال
از مجموع ۲۴فیلم حاضر در این دوره (صرف نظر از انیمیشن «بچه زرنگ») داستان ۱۴ فیلم این فهرست در گونه غالب سینمای ایران یعنی ژانر اجتماعی روایت شده و ۹ فیلم دیگر در گونه انقلاب و دفاع مقدس است که از این تعداد چند روایت واقعی وجود دارد که شامل روایتی از وقایع کردستان در سال‌های ۵۸ و ۵۹ در فیلم «غریب» و داستانی از عملیات والفجر۸ در «های پاور»، ماجرای راه‌اندازی سینمای متروکه متروپل آبادان در دل جنگ و حصر شهر در فیلم «سینما متروپل» و... را شاهد خواهیم بود.
در میان سایر آثار نیز با کمی اغماض اگر آن‌ها را از بدنه سینمای اجتماعی تفکیک کنیم فیلم‌هایی با محوریت پلیسی ـ ‌معمایی، درام، کودک و نوجوان، ورزشی و تاریخی به چشم می‌خورند و به نظر می‌آید ترکیب آثار حاضر در جشنواره امسال از نظر تنوع موضوعی نیز قابل توجه است.
همچنین چهار فیلم «بهشت تبهکاران» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی، «اخت‌الرضا» به کارگردانی مجتبی طباطبایی، «جان جانان» به کارگردانی شادی آفرین الهیاری و «۴۸ ساعت» به کارگردانی ابوذر حیدری هم به‌ عنوان آثار رزرو معرفی شدند.

یک جشنواره پرستاره
جشنواره است و بازیگرانش! برخلاف این تصور که گمان می‌رفت احتمالاً امسال با جشنواره‌ای کم‌ستاره روبه‌رو باشیم اما حضور بازیگران مطرحی که معمولاً هر سال سهمی در فجر دارند در فهرست فیلم‌های این دوره نیز به چشم می‌خورد و اتفاقاً این دوره را می‌توان یکی از پرستاره‌ترین دوره‌های جشنواره فجر دانست و بازیگران نسل‌های مختلف در اغلب فیلم‌ها دیده می‌شود و با نگاهی به فهرست حاضران در فیلم‌های امسال تقریباً می‌توان گفت جمع بازیگران جمع است.
بازیگرانی همچون رضا کیانیان، سحر دولتشاهی، پژمان جمشیدی، جواد عزتی، مانی حقیقی، امیر جعفری، هانیه توسلی، باران کوثری، مصطفی زمانی، مهران احمدی، صابر ابر، پانته‌آ پناهی‌ها، علی مصفا، الناز شاکردوست، رؤیا تیموریان، همایون ارشادی، ژاله صامتی، فرهاد آئیش، مریم سعادت، نوید پورفرج، بابک حمیدیان، حسن معجونی، حسین پاکدل، پژمان بازغی، لادن مستوفی و چهره‌هایی همچون تورج الوند و مهدی زمین‌پرداز که در جشنواره سال گذشته خوش درخشیدند در کنار هنرمندان پیشکسوتی همچون علی نصیریان، بهرام شاه‌محمدلو، احترام برومند، مسعود کرامتی و... ترکیب ستاره‌های فجر چهل و یکم را شکل می‌دهند.
اما پرکارترین بازیگران جشنواره چهل ‌و یکم فیلم فجر چه کسانی هستند؟ در فهرست کسانی که بیش از یک فیلم دارند صابر ابر و پانته‌آ پناهی‌ها هر یک با سه فیلم در صدر ایستاده‌اند و پس از آن امیر جعفری، سارا بهرامی، پژمان بازغی، رؤیا تیموریان، نسیم ادبی و مهران احمدی هر کدام با دو فیلم جزو بازیگرانی هستند که امسال حضور بیشتری در قاب چهل‌ویکم فجر دارند.

فیلم‌سازی فیلم‌اولی‌ها با چراغ خاموش
یکی از جذاب‌ترین بخش‌های جشنواره فجر به فیلم‌اولی‌ها تعلق می‌گیرد، حداقل تجربه سال‌های گذشته که این طور بوده و از دل همین جشنواره فیلمسازان خوش‌فکر و خلاقی راهشان را به سینما باز کردند که امروز هم از موفق‌ترین‌های فیلمسازان هستند. امسال نیز فیلم اولی‌ها سهم قابل توجهی در ویترین فجر دارند و ۱۰ فیلم از مجموع ۲۴ اثر در اختیار کارگردانان فیلم اولی است؛ این در حالی است که در این بخش نیز چهره‌های سرشناسی همچون رسول صدرعاملی، بهروز افخمی، محمدرضا مصباح و... را در مقام تهیه‌کننده می‌بینیم.
از «سرهنگ ثریا» شروع کنیم که تقریباً چراغ خاموش تولید شد. سازمان اوج که در سرمایه‌گذاری روی فیلم اولی‌ها ید طولایی دارد امسال با «سرهنگ ثریا»، لیلی عاج را به دنیای سینما آورده است. فیلمی که داستانش در سازمان مجاهدین خلق در پادگان اشرف می‌گذرد و در طول ساختش اطلاعات کمی به بیرون درز پیدا کرد. «اتاقک گلی» به کارگردانی محمد عسگری و از تولیدات مشترک بنیاد سینمایی روایت فتح و موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است و داستانی درباره عملیات مرصاد را روایت می‌کند. «کت چرمی» به کارگردانی حسین میرزا احمدی و از تولیدات فارابی هم از دیگر فیلم‌اولی‌هاست که یک فساد اداری را با بازی جواد عزتی روایت می‌کند. «در آغوش درخت» تولید مشترک حوزه هنری و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به کارگردانی بابک خواجه‌پاشا از دیگر فیلم اولی‌های جشنواره امسال است. «جنگل پرتقال» به کارگردانی آرمان خوانساریان و تهیه‌کنندگی رسول صدرعاملی و از تولیدات بنیاد فارابی است. «استاد» به کارگردانی عماد حسینی و تهیه‌کنندگی بهروز افخمی و با سوژه‌ای ملتهب تولید شده است.
«های‌پاور» به کارگردانی هادی محمدپور با نگاهی به عملیات والفجر۸ و نقش پدافند هوایی ارتش در این عملیات ساخته شده است. همچنین دو فیلم «بعد از رفتن» به کارگردانی رضا نجاتی و «آه سرد» ساخته ناهید عزیزی از دیگر فیلم‌ اولی‌هایی هستند که در کنار «هفت بهار نارنج» نخستین تجربه فیلم‌سازی فرشاد گل سفیدی فیلمبردار باسابقه سینما تولید شده‌اند. حالا باید منتظر ماند و دید از میان این ۱۰ فیلم آیا اثری می‌تواند پدیده فیلم‌اولی‌ها شود یا خیر.

منتظر دیدن چه فیلم‌هایی باشیم؟
شاید امسال نسبت به سال‌های گذشته پیش‌بینی اینکه کدام فیلم‌ها می‌توانند گوی سبقت را از دیگر آثار بربایند کار سخت‌تری باشد اما با توجه به پیشینه برخی فیلمسازان و موفقیت آن‌ها در آثار قبلی می‌توان پیش‌بینی‌هایی داشت که دست‌کم کدام فیلم‌ها جزو آثار قابل تأمل و مهم این دوره خواهند بود. از طرفی دیگر حضور پیشکسوتانی همچون علی نصیریان و فیلمسازان نام‌آشنایی مانند رسول صدرعاملی، بهروز افخمی، کیومرث پوراحمد، محمدحسین لطیفی، پدرام پورامیری، حسین دوماری، علیرضا معتمدی، تورج اصلانی و شمار زیادی از هنرمندان سرشناس تنور جشنواره امسال را گرم می‌کنند.

خبرنگار: صبا کریمی