برخی گزارش‌ها از افزایش دست‌کم ۱۴ برابری قیمت گوشت گوسفندی در یک دهه گذشته (از ۱۴ به حداقل ۱۹۶ هزار تومان) حکایت دارد و در این روزها هم قیمت‌های سرسام‌آوری بر این بازار حاکم شده به طوری که گوشت گوسفندی به کالایی لوکس و دور از دسترس بیشتر خانوارها لقب گرفته است و دولت با از سرگیری واردات قصد دارد موج تند قیمتی شکل گرفته در بازار این کالا را بشکند. به گفته مدیرعامل اتحادیه مرکزی تعاونی‌های کشاورزی دام سبک و رئیس شورای تأمین دام کشور مشکلی در تأمین و ذخیره‌سازی گوشت وجود نداشته و ندارد، اما سیاست‌های اشتباه دولت پس از حذف ارز ترجیحی و افزایش شدید قیمت نهاده‌های دامی از یک سو و تلاش فروشندگان و بسته‌بندان گوشت برای جا انداختن قیمت‌های غیرواقعی (تا دو برابر قیمت واقعی) شرایط این روزهای بازار را رقم زده که انتظار می‌رود با واردات و عرضه انبوه گوشت و دام در روزهای آینده، جو روانی شکل گرفته در بازار بشکند و قیمت‌ها واقعی‌تر شود.

خلف وعده حمایتی دولت پس از حذف ارز
مدیرعامل اتحادیه مرکزی تعاونی‌های کشاورزی دام سبک کشور در تشریح عمده‌ترین دلایل گرانی سرسام‌آور گوشت در این روزها به قدس می‌گوید: همه ساله در نیمه نخست سال به دلیل افزایش عرضه دام و کاهش مصرف، قیمت گوشت قرمز کاهش می‌یابد و در نیمه دوم عکس همین وضعیت در بازار عرضه، تقاضا و قیمت‌ها رخ می‌دهد و به طور سنتی شاهد افزایش قیمت گوشت هستیم. اما جهش بی‌سابقه قیمتی امسال از سیاست‌های اشتباه سه سال گذشته دولت در حوزه دام سبک و حمایت از این تولیدات رقم خورده است.افشین صدر دادرس با استناد به گزارش منتشر شده مرکز پژوهش‌های مجلس در ابتدای سال جاری خاطرنشان می‌کند: کمتر از ۱۰درصد نهاده مورد نیاز دامداران سبک از طریق ارز ترجیحی تأمین شده و عمده تولیدکنندگان سراغ بازار آزاد رفته‌اند که این امر خروج گروهی از تولیدکنندگان از چرخه تولید و بالا رفتن قیمت تمام‌شده گوشت به‌خصوص گوسفندی را در پی داشته و این درحالی است که قیمت گوشت گوسفندی تعیین‌کننده قیمت‌ها در بازار گوشت قرمز است. وی همچنین به خلف وعده دولت در تأمین نهاده مدت‌دار برای تولیدکنندگان با توجه به حذف ارز ترجیحی اشاره و حذف گوشت قرمز از فهرست کالاهای کالابرگی را تیر خلاص دولت به این حوزه می‌داند و می‌گوید: پس از حذف ارز ترجیحی قیمت نهاده‌های دامی دست‌کم ۵۰۰درصد رشد کرد، اما قیمت گوشت حدود ۲۵درصد بالا رفت و سایر نهاده‌های غیروارداتی هم متأثر از وارداتی‌ها و به همان میزان افزایش قیمت را تجربه کردند و این در حالی است که خوراک و نهاده در قیمت تمام‌شده تولید به میزان ۷۵درصد نقش دارد.

بره‌ها قربانیان استیصال دامداران شدند
دادرس ادامه می‌دهد: دامداران در تابستان امسال تقاضا داشتند مطابق ماده ۲۰ نظام جامع دامپروری، دولت به صورت تضمینی دامشان را بخرد، اما وزارت جهاد کشاورزی باوجود اصلاحیه قانون خرید تضمینی مبنی بر تعیین قیمت از سوی شورای قیمت‌گذاری، این شورا را تشکیل نداد و با دور زدن قانون، شوراهای قیمت‌گذاری استانی شکل گرفتند که این شوراها قیمت تمام‌شده واقعی را تعریف نکردند و دامداران مستأصل، تعداد بسیار زیادی بره را که باید پاییز و زمستان و شب عید امسال به بازار می‌آمد را همان موقع با کمتر از قیمت تمام‌شده به شرکت پشتیبانی امور دام تحویل دادند. به گفته این مقام صنفی حوزه دام سبک، دولت همچنین در پرداخت پول دامداران تأخیر زیادی به خرج داد و تولیدکنندگان به دلیل بالا بودن هزینه نگهداری، ناگزیر شدند باقیمانده دام‌های خود را نیز به کشتارگاه تحویل دهند،
به همین دلیل امروز بازار با کمبود بره نر و افزایش تقاضا به‌ویژه با در پیش بودن شب عید و ماه مبارک رمضان مواجه شده است.دادرس در عین حال ابراز امیدواری می‌کند با توجه به آغاز زایش‌ها در برخی نقاط کشور، در بهار سال آینده آمار بره متولد شده بالا برود، اما تأکید می‌کند دولت باید از امروز برای پر کردن خلأهای حمایتی از دامداران و بازار گوشت برنامه‌ریزی کند.

شیطنت قصابان با تحمیل قیمت‌های جدید
رئیس شورای تأمین دام کشور هم به قدس می‌گوید: زمستان هر سال، شرایط خاص جوی و سختی جابه‌جایی دام یکی دیگر از دلایل گرانی گوشت قرمز عنوان می‌شد، اما امسال به واسطه برخی جوسازی‌ها و شیطنت فروشندگان و بسته‌بندان، وضعیتی بی‌سابقه بر بازار گوشت گرم به ویژه از نوع گوسفندی با قیمت حدود ۳۵۰ هزار تومان حاکم شده است و گوشت منجمد گوسفندی همچنان به طور گسترده کیلویی بین ۱۵۰ تا ۱۵۵ هزار تومان در میادین و فروشگاه‌های بزرگ عرضه می‌شود. منصور پوریان اضافه می‌کند: برخی فروشندگان گوشت راسته را از استخوان جدا می‌کنند و به قیمت ۳۵۰ هزار تومان عرضه می‌کنند درحالی که قیمت واقعی راسته با استخوان در محدود ۲۱۰ هزار تومان است. این شیطنت‌ها در عرضه ران گوسفندی هم رخ می‌دهد تا بتوانند عدد قیمتی مدنظر خودشان یعنی ۳۵۰ هزار تومان را در ذهن مردم و بازار جا بیندازند و چنین شیطنت‌هایی متأسفانه افزایش قیمت دام از سوی برخی چوبداران را هم در پی داشته است. وی تأکید می‌کند: قیمت واقعی گوشت گرم بره نر درجه یک گوسفندی ۲۲۰ هزار تومان و قیمت دیگر اقلام گوسفندی پایین‌تر از ۲۰۰ هزار تومان است. بنده با تجربه‌ای که دارم معتقدم جو روانی قیمت‌ها ادامه‌دار نخواهد بود و به ثبات در قیمت‌ها می‌رسیم، چراکه هیچ کمبودی در گوشت گرم و منجمد نداریم. ضمن اینکه افزایش تقاضایی در بازار وجود ندارد و این گرانی‌ها در بازار گوشت گوسفندی ناشی از بازی بازاری‌هاست!پوریان ادامه می‌دهد: متأسفانه بازار گوشت گرم به دست قصابان و بسته‌بندان افتاده که دنبال سود بیشتر هستند و می‌خواهند به گونه‌ای القا کنند که جامعه لوکس شده و خواهان گوشت گرم گوسفندی است، اما واقعیت این است که خانواده‌ها توان اقتصادی خود را مدنظر قرار می‌دهند و گوشت باکیفیت منجمد را به خوبی می‌خرند.

شکستن قیمت‌ها با عرضه انبوه بره و واردات
رئیس شورای تأمین دام کشور با بیان اینکه به دنبال سرکوب قیمت گوشت نیستیم، اضافه می‌کند: می‌خواهیم بازار به ثبات و قیمت‌های واقعی برسد چون عرضه لاشه به کشتارگاه‌ها در این ماه‌ها به‌خصوص در دی ماه افزایش یافته و این آمار کاملاً مشخص است، اما در قیمت لاشه‌های خارج شده از کشتارگاه‌ها به بهانه شرایط جوی، سختی حمل‌ونقل و بالا بودن هزینه‌ها، افزایشی ۶۰هزار تومانی اعمال شده به طوری که بسیاری از عرضه‌کنندگان نهایی در بازار تهران از گرفتن لاشه امتناع کردند و شاهد گرانی گوشت بودیم و هستیم. پوریان خاطرنشان می‌کند: خوشبختانه زایش‌ها و بارش‌های خوبی در استان‌های عمده دامپرور سبک کشور از جمله ایلام، خوزستان، کرمانشاه، فارس، لرستان و کهگیلویه‌وبویراحمد گزارش شده و بیشتر دامداران برخلاف سال‌های گذشته از این شرایط بیشترین بهره را برده‌اند، بنابراین از حدود ۳۰ تا ۴۵ روز دیگر شاهد عرضه انبوه بره‌های پر گوشت خواهیم بود. به باور وی، واردات گوشت هم در تعدیل قیمت‌ها نقش مؤثری ایفا خواهد کرد. پوریان می‌گوید: فرایند واردات باید به گونه‌ای باشد که هر واردکننده‌ای بتواند بر پایه دستورالعمل‌های بهداشتی و دامپزشکی کشور گوشت وارد و به میادین عرضه کند، اما متأسفانه شرایطی تعیین شد که این فرایند را کند کرده است. در عین حال شرکت‌های زیادی در حال واردات گوشت هستند و بی‌شک قیمت‌ها هم در گوشت گوسفندی و هم گوساله‌ای شکسته خواهد شد.
به گفته وی، حجم فعلی گوشت گوسفندی ذخیره شده در کشور بی‌سابقه است که این گوشت‌ها در حال عرضه به بازار است و تأثیر این عرضه باید خود را در روند کاهشی قیمت‌ها نشان دهد. بر اساس اظهارات رئیس شورای تأمین دام کشور فاصله قیمتی گوشت گرم و منجمد باید در محدوده ۲۰ تا ۵۰ هزار تومان باشد، اما امروز اختلاف قیمت فراتر از این محدوده است.

خبرنگار: فرزانه غلامی