در شکل‌گیری ویژگی‌های شخصیتی، رفتاری، شناختی، عاطفی، دینی و معنوی فرزندان، عوامل متفاوتی تأثیرگذار است و آنها را به وجود آورده و پرورش می‌دهد. یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار در این زمینه، خانواده و نقش و تأثیری است که والدین بر فرزندان دارند. بی‌راه نیست اگر بگوییم بیشترین تأثیر ابعاد مختلف تربیتی بر فرزندان از والدین منتقل می‌شود.
وقتی والدین مقید به انجام عبادات و مسائل معنوی باشند و فضای گرم خانه را با اعمال خود معنوی ‌سازند و به‌خصوص فرزند خود را نیز در این فضای معنوی و روحانی قرار ‌دهند، بی‌شک در فرزند نیز تأثیر معنوی و تربیتی گذاشته و او را به طرف خدا و دینداری جلب خواهند کرد. قطعاً همه ما جلوه‌هایی از رفتار کودکان در برنامه‌های مذهبی را شاهد بوده‌ایم.
بررسی بیشتر تاثیر زیارت خانوادگی در تربیت دینی فرزندان و تقویت فضای معنوی خانواده موضوعی بود که از حجت‌الاسلام صادق گلزاده، مبلغ و مدرس حوزه علمیه پرسیدیم.

حجت‌الاسلام گلزاده در ابتدا با بیان اینکه والدین برای فرزندان الگو هستند، می‌گوید: وقتی والدین، فرزندان را با خود به زیارت می‌برند، بچه‌ها کاملاً رفتار والدین را زیر نظر دارند و وقتی می‌بینند پدر و مادر از زیارت متأثر شدند و رفتارشان با آنها بعد از زیارت بهتر شد، خود به ‌خود این پیام را گرفته و آن را الگو قرا می‌دهند. هر چقدر هم که بچه کوچک باشد، حتی خردسال در بغل مادر تاثیر می‌گیرد.
او اضافه می‌کند: علاوه بر رفتار پدر و مادر بچه‌ها رفتار دیگران را در حال زیارت می‌بینند. از آن هم به صورت طبیعی در هر سن و سالی که باشند، الگو می‌گیرند. وقتی در این فضا  قرار می‌گیرند، در مسیر جریان انوار قدسی نفس‌های پاک زائران و آن امام معصومی که به زیارتش آمده‌اند قرار می‌گیرند، که این فضا هم تأثیر شگرف و ماندگاری در آن‌ها دارد.
این استاد حوزه علمیه تاکید می‌کند: از بهترین سفرها و از بهترین تجمعات و از بهترین اقدامات برای فرزندان و اعضای خانواده، دسته‌جمعی و به اتفاق زیارت رفتن است. مجموع این موارد خانواده را بیمه می‌کند. در بحث آداب و برکات زیارت داریم که مهمترین اثر زیارت این است که انسان خودش را می‌شناسند. ما امام را انسان کاملی می‌دانیم، باقی انسان‌هایی که روی کرة زمین هستند، غیر از ائمه معصومین علیهم‌السلام ناقص هستند. پس ما اگر بخواهیم خودمان را بشناسیم باید به امام رضا(ع) نگاه کنیم. وقتی دست فرزندانمان را می‌گیریم و آنها را با امام رضا(ع) آشنا می‌کنیم، البته شرط اصلی‌اش همراه شدن زیارت با معرفت است، آنها وقتی با انسان کاملی آشنا می شوند در هیچ جا، این آقا را با شخص دیگری عوض نمی‌کنند و چنین خانواده‌ای که مقید به زیارت، نماز اول وقت، قرآن، عبادت و بندگی است؛ مسیر سعادت را پیدا خواهد کرد و به زیبایی توفیق ادامة صراط مستقیم و مسیر سعادت را به دست خواهد آورد.
حجت‌الاسلام گلزاده یادآور می‌شود: والدین ‌باید در اعمال عبادی خود استمرار و تکرار را رعایت نموده و در هیچ شرایطی از اعمال عبادی غفلت نکنند. همچنین باید فرزندان را در جمع صمیمی و معنوی خود به‌ویژه در دعا و زیارت داخل کرده و آنان را به این کار عادت دهند. وقتی فرزندان التزام و استمرار پدر و مادر را در انجام مسائل معنوی به‌ویژه نماز، دعا و قرائت قرآن، زیارت اماکن متبرکه و... مشاهده کردند، آن اعمال در ذهن آنها نقش بسته شده و تمایل قلبی و درونی به طرف معنویت ایجاد خواهد شد. به‌ویژه اگر والدین با توجه به روحیات و سن متناسب فرزندان، مسائل معنوی را آموزش داده باشند.

مریم احمدی شیروان