خلاصه اگر نیت کرده‌ای به پابوس امام هشتم بروی و امام رضا(ع) هم تو را طلبیده باشد، شرایط سفر مهیاست. از اقامتگاه‌های بین راهی گرفته تا مجتمع‌های بزرگ اقامت زائران در شهر. امام رضا(ع) زوارش را درمانده و بی‌پناه در مشهد رها نمی‌کند.

دیگر گذشت، زیارت‌های دهه ۶۰ که زوار با بار و بنه در حیاط‌های حرم رضوی، کنار حوض و باغچه‌ها اتراق می‌کردند. دیگر گذشت زیارت‌هایی که پس از جلوگیری از تجمع زوار در حیاط‌ها، در کنار پیاده‌روها و بوستان‌های شهر، چادر میزدند و رخت اتراق می‌افکندند.

با ساخت مجتمع‌های بزرگ «زائر شهر و زائر سرا» در شهر مشهد، دیگر زیارت رفتن سخت نیست. چه در گرمای جانکاه فصل تابستان باشد و چه در سرمای فصل زمستان، هیچ زائری سختی نمی‌کشد؛ البته اگر از وجود مجتمع‌های بزرگ« زائرسرا و زائر شهر» با خبر باشد.

زیارتی آسان با کمک مؤسسه خدمات زائر رضوی

از سال ۱۳۹۵ ساخت و بهره‌برداری از مجتمع‌های بزرگ پذیرایی از زوار امام هشتم(ع) در داخل شهر و مسیرهای منتهی به مشهد در استان‌های مختلف به پایان رسیده است اما خیلی از مشتاقان زیارت هنوز از وجود آن مطلع نیستند. با اینکه هوای زیارت به دلشان می‌افتد، اما می‌گویند نه پای رفتن داریم و نه خرج سفر و هزینه اقامت از دیگر هزینه‌های سفر افزون‌تر می‌شود. مجتمع‌های پذیرایی از زائران حرم مطهر، زیر نظر مؤسسه خدمات زائر رضوی فعالیت می‌کنند.

مدیر عامل مؤسسه موقوفه خدمات زائر بنیاد کرامت رضوی، در این باره می‌گوید: در سال‌های اخیر و با توجه به خیل زائران و مشتاقان زیارت امام هشتم(ع)، آستان قدس رضوی اقدام به احداث مراکز مختلف اقامتی در سطح شهر مشهد نموده است. این مراکز، خدمات مختلفی در حوزه اقامت به زائران ارائه می‌دهند. البته با توجه به حجم میلیونی زائران تقاضا برای دریافت این خدمات زیاد است.

سید هاشم حسینی می‌افزاید: ۲ مجتمع بزرگ زائرشهر و زائرسرای رضوی، روزانه توان پذیرش 6هزار نفر از عاشقان زیارت امام هشتم را دارند. هدف از احداث این زائرسراها، کمک به زیارت اقشار کم درآمد و کم برخوردار جامعه است که بخاطر عدم تمکن کافی، توان پرداخت هزینه‌های بالای اقامت در سفر را ندارند. بر همین اساس، به منظور اداره امور این مجموعه عظیم و دیگر زائرسراهای بین راهی «مؤسسه موقوفه خدمات زائر رضوی» تشکیل و بهره‌برداری از این مجموعه‌ها به آن واگذار شد.

حسینی پیرامون وضعیت این زائرسراها هم توضیح می‌دهد: «زائرشهر» در زمینی به مساحت ۳۵ هزار متر سال ۱۳۹۵ احداث شد. این مجموعه در ابتدای شهرک طرق مشهد با زیر بنایی به مساحت ۲۲۰ هزار مترمربع احداث گردید و شامل فضای اقامتی خدمات رفاهی و فرهنگی است. هم ‌اکنون ۳۲ بلوک هر کدام با ظرفیت بیش از ۴۰۰۰ نفر و ۴ سالن بزرگ ویژه زائران گروهی هرکدام با ظرفیت ۱۵۰ نفر در حال خدمت رسانی می باشد. زائر سرا در ۳فاز توسعه و تکمیل گردید و ظرفیت فعلی آن ۲۰۰۰ زائر می‌باشد.

چطور می‌توان در زائرسرا و زائرشهر اقامت کرد؟

مدیرعامل مؤسسه موقوفه خدمات زائر بنیاد کرامت رضوی در مورد زائرسرا نیز توضیح می‌دهد: زائرسرا مجموعه‌ای کاملاً مجزا از زائرشهر در بلوار چمن احداث شده است. این مجموعه در زمینی به مساحت ۸ هکتار و زیربنای ۴۴ هزار متر مربع دارای فضای اقامتی، فرهنگی، خدماتی و رفاهی است. فاز اول آن در ۶ بلوک و هر بلوک به ظرفیت ۱۲۵ نفر همچنین به همراه دو سالن زائران گروهی هر کدام به ظرفیت ۱۵۰ نفر به بهره‌برداری رسیده است. مجموعه زائرسرا امکاناتی شامل سالن غذاخوری، تالار پذیرایی ویژه مراسم، نمازخانه، دارالشفا، نانوایی، فروشگاه،کافی‌شاپ، زمین بازی کودکان، پارکینگ با ۲۰درصد بیشتر از ظرفیت یک پارکینگ به ازای هر اتاق دارد.

او پیرامون نحوه ارائه خدمات به زائران اسکان داده شده در این مجتمع‌ها هم اینگونه توضیح می‌دهد: زائرانی که می‌توانند از امکانات مجموعه‌های زائرشهر و زائرسرا استفاده کنند، در چند گروه دسته‌بندی می‌شوند. زائر ‌اولی‌ها که به همت معاونت اجتماعی بنیاد کرامت آستان قدس رضوی و همینطور دفاتر آستان قدس رضوی در استان‌ها شناسایی می‌شوند، به مشهد مقدس اعزام شده و به مدت سه شبانه‌روز و کاملاً رایگان در مجموعه زائرشهر پذیرش می‌شوند. گروه دیگر زائرانی هستند که معاونت اماکن متبرکه و امور زائران آستان قدس رضوی معرفی می‌کند. این گروه نیز در مجموعه زائرشهر اسکان داده شده و آن‌ها نیز از امکانات این مجموعه استفاده می‌کند. گروه بعدی زائرانی هستند که قصد دارند به صورت گروهی به مشهد مقدس سفر کند. این عزیزان باید با مراجعه به سامانه طراحی شده برای رزرو اقدام و پس از تعیین تاریخ در زمان معین به نشانی که برای آن‌ها ارسال می‌شود، مراجعه نموده و از امکانات اسکان گروهی استفاده کنند. آخرین گروه، خانواده‌هایی هستند که قصد دارند با حضور در شهر مشهد مقدس از امکانات آستان قدس رضوی برای اسکان استفاده کنند. این عزیزان هم می‌توانند با مراجعه به سایت مذکور نام‌نویسی کرده و با رزرو جا و تعیین زمان اقامت در زمان تعیین شده مراجعه و از امکانات آستان قدس رضوی بهره‌مند شوند.

حسینی یادآور می‌شود: عموم مردم در سراسر کشور می‌توانند با مراجعه به سامانه اقامت رضوی به نشانی «https://zaer.razavi.ir» جهت نام‌نویسی و رزرو سوئیت و یا رزرو سالن‌های زیارت گروهی اقدام کنند. همچنین عزیزان می‌توانند با مراجعه به دفاتر آستان قدس رضوی در تمام استان‌های کشور برای ثبت‌نام و رزرو سوئیت‌های اقامتی ثبت‌نام و از یک تا 5 روز در دو مجموعه زائرسرا و زائرشهر اقامت داشته باشند. هزینه دریافتی از موارد مذکور به جز زائر اولی‌ها، برابر با ضوابطی است که مصوب زائر سراهاست. با این حال، هزینه آن کاملاً به صرفه و ارزان است. همان مبلغ کم نیز صرف نگهداری و تجهیز این مجموعه‌های وقفی می‌شود.

خدمت رسانی به زائران امام رضا(ع) در جاده‌های منتهی به مشهد

این خادم آستان قدس درباره امکانات و خدماتی که در دو مجموعه زائر شهر و زائر سرا به زوار حرم امام رضا(ع) ارائه می‌شود، می‌گوید: هر دو مجموعه زائرشهر و زائرسرا، از امکانات و تجهیزات به‌روز برخوردارند. سوئیت‌ها همگی دارای امکاناتی مانند یخچال، تلویزیون، مبلمان، میز و صندلی، سرویس تخت خواب و حمام و سرویس بهداشتی مجزا هستند. سوئیت‌ها مرتب بازبینی و نظافت می‌شوند. همچنین در این مجموعه‌ها امکانات عمومی مانند پارکینگ، رستوران، مسجد و فضای بازی طراحی شده تا زائران بتوانند لحظات خوبی را در ایام اقامت مقدس سپری کنند. در هر دو مجموعه، یک تکنسین بهداشت به همراه یک دستگاه آمبولانس به صورت شبانه‌روزی حضور دارد تا در صورت نیاز به زائران خدمات ارائه کند. البته در این زمینه خدمات دیگری مانند ارائه ویلچر و خدماتی از این دست هم به زائران کم توان و سالمند ارائه می‌شود.

حسینی با اشاره به بعد مسافت این زائرسراها تا حرم مطهر هم می‌گوید: ۲ دستگاه اتوبوس زائرسرا و همچنین سرویس حمل و نقل عمومی از داخل زائرشهر برای تردد زائران از مجموعه‌های اقامتی به حرم مطهر پیش‌بینی شده است. البته این وسایل نقلیه در زمان‌های معین و در ‌ایستگاه‌های تعریف شده از این دو مجموعه به سمت حرم حرکت و در زمان‌های تعیین شده از حرم به سمت مجموعه‌های اقامتی بازمی‌گردند. بنابراین زائران هیچ مشکلی برای تردد به حرم مطهر امام رضا(ع) نخواهند داشت.

اما خدمات سفر تنها محدود به زائرسراهای داخل شهر نیست. ۲۱مجتمع رفاهی بین‌راهی امام رضا(ع) هم توسط مؤسسه موقوفه خدمات زائر بنیاد کرامت رضوی با امکاناتی نظیر نمازخانه، سرویس بهداشتی مجزا برای خواهران و برادران ، فضای بازی کودکان، پارکینگ و فضای مناسب جهت اقامت کوتاه مدت و چندین مغازه جهت فراهم بودن توشه سفر و... احداث شده تا زائرانی که بعد مسافت دارند، بتوانند با اقامت در استراحتگاه‌های بین راهی، رنج سفر و زیارت را کاهش دهند.