قصد دارم پس از زیارت، به بست شیخ طبرسی بروم و از آنجا به بازار عباسقلی خان. به یاد گشت زنی‌های پس از زیارت در این بازار دوره صفویه وقتی نوجوان بودم. همراه داشتن وسایل اضافی که تحویل بخش امانت می‌دهی، مجبورت می‌کند دوباره همان مسیر را برگردی، آن هم در حیاط‌های بزرگ و توسعه پیدا کرده حرم امام مهربان.
سبک بار و بی‌کوله بار اضافی به زیارت می‌روم. دختر کوچکم مثل همیشه عروسکش را بغل کرده و آهسته گام بر می‌دارد. این عروسک گویا دوست خیالی اوست. همیشه همراهش است. در خواب و بیداری، به وقت استحمام و حالا هم در سفر. اصرار من برای گذاردن عروسک در هتل بی‌فایده بود و به ناچار عروسک را هم در گیت حرم بررسی کرده و به دستش می‌دهند.
در ایوان طلا، برای زیارت دست به ادب می‌ایستم. خواندن زیارت نامه و نماز و دعا برای آرزومندان و طالبان زیارت طولانی می‌شود. خستگی راه سفر و حیاط‌های وسیعی که زیر پای گام‌های کودکانه طی شده است، حالا دخترک را خسته کرده و در گوشه سجاده به خواب می‌رود. نمازم را تمام می‌کنم. کیفم را روی دوشم می‌گذارم اما سنگینی کودکی که دیگر خردسال نیست و پیاده رفتن تا بست شیخ طبرسی، شانه‌ام را آزرده می‌کند.
اداره‌ای برای امانات و اشیای پیدا شده زائران
نمی‌دانم به کدام وقت و در کدام حیاط بود که متوجه گم شدن عروسکش می‌شود. عروسک محبوب او از دستش رها شده و گریه بی‌امانش، امان همه را بریده است. حالا کمی پس از بیرون آمدن از حرم و گریه‌های بی‌امان دخترک دوباره مسیر رفته را باز می‌گردم، شاید بتوانم عروسک را پیدا کنم. اما انگار قطره آبی است که بر سنگ مرمرهای حیاط فرو رفته است. بهانه‌گیری‌های او از یک طرف و خستگی پاهایم از طرف دیگر خسته‌ترم می‌کند. خادمی راهنمایی می‌کند که برای یافتن عروسک به دفتر اشیای پیدا شده بروم و شماره تماس دفتر را به من می‌دهد و تأکید می‌کند که ۲۴ ساعت شبانه‌روز پاسخگو هستند.
اگر چه امیدی ندارم و تصورم این است که این بخش مربوط به اشیای گران قیمت می‌شود ولی تلفن همراهم را در می‌آورم، شماره ۳۲۰۰۲۸۴۰-۰۵۱ روی صفحه گوشی نقش می‌بندد و کمی بعد پاسخ متصدی مثبت است که اسباب بازی با مشخصات عروسک دخترک به تازگی توسط یکی از خدام حرم به این دفتر سپرده شده است.
برق امید در نگاه دخترم موج می‌زند و من با وجود خستگی، گام‌هایم را تا «صحن غدیر» و رسیدن به اداره امانات و اشیاء پیدا شده حرم مطهر تندتر می‌کنم.
۲۰۰هزار وسیله گمشده به دست صاحبانش می‌رسد
اینجا در دفتر اشیای پیدا شده، همه جور وسیله جا مانده از زائران نگهداری می‌شود.
محمدرضا سبزعلی، رئیس اداره امانات و اشیای پیدا شده حرم مطهر رضوی می‌گوید: تمامی وسایل شخصی جامانده در اماکن متبرکه حرم مطهر رضوی، توسط خادمان یا زائران این آستان مقدس به دفتر مرکزی اشیای پیدا شده در ضلع شمال شرقی صحن غدیر تحویل داده می‌شود.
او می‌افزاید: سالانه حدود ۲۰۰ هزار شیء گمشده به این دفتر می‌رسد. این دفتر در قالب ۷ باجه وجوه نقد، مدارک، تلفن همراه، طلا، ساعت و زیورآلات، پوشاک و کفش، اقلام متفرقه مانند عینک و ارسال مرسلات طبقه‌بندی و نگهداری می‌شود و در صورت مراجعه افراد با ارائه نشانی تحویل داده می‌شود.
سبزعلی با بیان اینکه خادمان این بخش، شبانه روز پاسخگوی مراجعه‌کنندگان هستند، اضافه می‌کند: وسایل رسیده به اداره نگهداری اشیای پیدا شده، بررسی و طبقه‌بندی می‌شود و اطلاعات مربوط به هر وسیله‌ای در سیستم ثبت می‌شود تا مالک با توجه به اطلاعات موجود، وسیله گمشده خود را شناسایی کند.
او می‌گوید: بیش از ۹۰ درصد از مدارک، بیش از ۹۸ درصد از تلفن‌های همراه و در مجموع حدود ۶۵ درصد از اقلام پیدا شده با پیگیری‌های کارشناسان این اداره، همچنین با ارتباط و پیگیری از طریق سازمانهای دولتی و انتظامی در خارج از حرم مطهر به زائران و مجاوران بازگردانده می‌شود.
رئیس اداره امانات و اشیای پیدا شده حرم مطهر رضوی می‌افزاید: اشیای پیدا شده متعلق به افرادی که در مشهد سکونت دارند به صورت حضوری به آنان تحویل داده شده و وسایل زائرانی که امکان مراجعه حضوری ندارند، به صورت رایگان به آدرس محل اقامت‌شان در گوشه و کنار کشور پست می‌شود. به گفته او هر ساله بیش از ۱۵۰۰ شیء جامانده در آستان قدس به این شیوه برای زائران پست می‌شود.
سبزعلی در مورد اشیای متعلق به زائران خارجی هم می‌گوید: اگر همراه وسیله پیدا شده نشانی یا شماره تماسی بود، مترجم‌های حرم مطهر با آن تماس گرفته و اطلاع می‌دهند و اگر در مشهد نبودند آنها می‌توانند هنگام سفر بعدی برای تحویل مراجعه کنند چون برای خارج از کشور ارسال پستی نداریم.
وسایل پیدا شده چطور به دست صاحبانشان می‌رسد؟
چند وقتی است که اداره امانات و اشیای پیدا شده حرم مطهر رضوی با هدف تسهیل خدمات رسانی، امکانی را ایجاد کرده تا زائرانی که احتمال می‌دهند اشیاء خود را در حرم مطهر گم کرده باشند، بتوانند از طریق ارسال پیام در شبکه‌های اجتماعی و دادن مشخصات، با خادمان مرتبط شوند. البته تا همین چند وقت پیش هم زائران می‌توانستند مشخصات و تصویر وسیله گمشده را به کارشناسان بخش اشیای پیدا شده ایمیل کنند و از پیدا شدن آن مطلع شوند اما برای بعضی زائران، خصوصاً زائرانی که سن و سالی از آنها گذشته بود یا آنها که از روستاهایی دور دست مشرف می‌شدند، این کار آسان نبود.
رئیس اداره امانات و اشیای پیدا شده حرم مطهر رضوی به راهکار جدید اداره اشاره کرده و توضیح می‌دهد: اگر در حرم مطهر امام رئوف وسیله‌ای را گم کردید نگران نباشید. کافی است شماره ۹۹۰۵۰۹۹۰۲۰ را در گوشی تلفن همراهتان ذخیره کنید و در یکی از پیام‌رسان‌های نسیم رضوان، بله، ایتا یا سروش، اطلاعاتی از آن شیء گم شده را ارسال کنید. شک نکنید که با سرعت درخواست‌تان توسط کارشناسان این اداره بررسی شده و به آن پاسخ داده می‌شود. البته همچون گذشته شماره تماس۳۲۰۰۲۸۴۰-۰۵۱ برای ارتباط با سامانه اطلاع‌رسانی اشیای پیدا شده در حرم مطهر رضوی، در اختیار زائران است.
سرنوشت وسایل گمشده‌ای که کسی سراغشان را نمی‌گیرد
اما چه بر سر وسایلی می‌آید که کسی به دنبال آن نمی‌آید؟ سبزعلی، رئیس اداره امانات و اشیای پیدا شده حرم مطهر رضوی در این باره می‌گوید: اشیای با ارزشی مثل زیورآلات که هیچ نشانه و اطلاعاتی برای یافتن مالک آنها وجود ندارد، یک سال در دفتر مرکزی اشیای پیدا شده نگهداری می‌شود تا در صورت مراجعه و دادن نشانی درست، به صاحبانش تحویل شود. بعد از گذشت یک سال و پیدا نشدن صاحب این اشیاء از طرف صاحبانشان معادل ریالی این اشیاء به عنوان رد مظالم و صدقه به وجوهات داده می‌شوند. اشیای کم ارزش‌تر مانند پوشاک و کفش هم حدود دو ماه در این دفتر نگهداری و در صورت عدم مراجعه صاحب آنها، به بنیاد کرامت رضوی تحویل داده شده تا به افراد نیازمند اهدا شود.
امانت داری برای ۴.۵۰۰.۰۰۰ امانت زائران
رئیس اداره امانات و اشیای پیدا شده حرم مطهر رضوی به بخش امانات هم اشاره کرده و می‌گوید: دریافت امانات و وسایل زائرین و مجاورین در مبادی ورودی حرم مطهر قبل از تشرف به حرم در سال بیش از ۴.۵۰۰.۰۰۰ شیء است. استرداد امانات و تحویل آن به زائرین در زمان برگشت از زیارت همینطور جمع‌آوری، بررسی، تفکیک و پیگیری اقلام و وسایل جامانده زائرین و در صورت نیاز ارسال و رساندن آنها به دست صاحبانش، پیگیری و پشتیبانی امور استراحت زائرین مانند توزیع پتو و اقلام خواب و نیز انجام امور مربوط به خشکشویی و دریافت امانات ارزشمند همراهشان، دریافت وسایلی که حضور آنها حرم مطهر ممنوع است، تحویل و دریافت صندلی‌های چرخدار امانی به زائرین و مجاورین معلول در مبادی ورودی حرم مطهر قبل از تشرف به حرم با دریافت کارت شناسایی و ساماندهی و انجام تعمیرات اولیه و در صورت نیاز انتقال صندلی‌های چرخدار معیوب به کارگاه فنی تنها بخشی از کارهای اداره امانات حرم مطهر است.
سبزعلی ادامه می‌دهد: پیگیری و بررسی چرخهای سرقتی از طریق کارتهای جامانده، تحویل رو تابوتی به همراهان اموات جهت تشرف و طواف در حرم مطهر در قبال دریافت کارت شناسایی، پشتیبانی امور متفرقه از جمله بررسی و رفع نواقص جایگاه‌های شارژ موبایل در رواقهای حرم مطهر و اقدامانی مانند توزیع پک افطاری سبک در ماه مبارک رمضان، برف‌روبی و... از دیگر اقداماتی است که نیروهای اداره با خلوص دل انجام می‌دهند.
از تحویل وجوه نقد تا شارژ تلفن همراه
دفاتر امانات وسایل حرم مطهر با ۳۳ امانتدار و با ۹ دفتر در مبادی ورودی صحنها و رواقهای حرم مطهر یکی دیگر از مراکز مهم دیگری است که شبانه‌روزی در حال ارائه خدمت به زائران بارگاه منور رضوی است.
سبزعلی در این خصوص می‌گوید: هر چند که همیشه توصیه می‌شود زائران وجه نقد و اشیای ارزشمند را با خود همراه نداشته باشند اما اگر به هر دلیلی هنگام ورود به حرم مطهر شیء ارزشمندی همراهشان بود می‌توانند به دفاتر امانات نقدی و اشیاء ارزشمند مراجعه و در قبال دریافت رسید، اشیاء خود را به امانت بگذارند و با آرامش خاطر به زیارت و کسب فیض معنوی بپردازند. این روزها که تلفن همراه جزو لاینفک زندگی ما شده است، دریافت تلفن همراه زائران که نیاز به شارژ مجدد دارند، از کارهای خوب دیگری است که در دفاتر امانات حرم مطهر انجام می‌شود.
**
حالا با خیالی آسوده می‌توان به زیارت آقا علی بن موسی‌الرضا(ع) رفت. خادمان بارگاه منور امام رضا(ع) با خدمت رسانی در بخش نگهداری از وسایل و رسیدگی به امور اشیاء پیدا شده شرایطی را برای زائران و مجاوران فراهم کرده‌اند که آنان زیارتی مطلوب بدون دغدغه و نگرانی از گم شدن وسایل ارزشمند خود داشته باشند.
نظر شما