به گزارش قدس آنلاین، در هفته‌ای که گذشت (۱۳ و ۱۴ اردیبهشت ماه) شهر دمشق پایتخت سوریه میزبان آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور و هیأت همراه سیاسی و اقتصادی بود. سفری بعد از ۱۳ سال در این سطح و در پاسخ به دعوت رسمی بشار اسد رئیس جمهور سوریه. آیت‌الله رئیسی در مدت دو روز حضورش در این شهر ضمن دیدار و گفت‌وگو با رئیس جمهور سوریه، برنامه جامع همکاری‌های راهبردی و بلندمدت ایران و سوریه را امضا کرد و ۱۴ سند همکاری در حوزه‌های همکاری‌های تجاری، نفت و انرژی، فنی و مهندسی، مسکن، حمل و نقل ریلی و هوایی، مناطق آزاد و بخش خصوصی، ارتباطات و فناوری و زلزله و امدادرسانی و تسهیل امور زیارتی نیز توسط مقامات ارشد دو کشور به امضا رسید.
سفری که آماده سازی آن در پنجمین حضور امیرعبداللهیان در دمشق بعد از تصدی وزارت خارجه و در دی ماه ۱۴۰۱ انجام شد. رئیس دستگاه دیپلماسی در آن سفر از آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای تدوین و امضای برنامه جامع همکاری‌های بلندمدت دو کشور خبر داد و همچنین بر لزوم زمینه سازی مناسب برای همکاری‌های دو و چند جانبه به منظور کمک و مشارکت در بازسازی سوریه تأکید کرد.(اینجا بخوانید)
سفری که بنا به گفته امیرعبداللهیان بیانگر تجلی پیروزی اراده سیاسی مقاومت و موفقیت دیپلماسی دولت در تکمیل روند همگرایی منطقه بود. علی بهادری جهرمی هم درباره این سفر گفته بود: این سفر پس از ۱۳ سال صورت خواهد گرفت و در استمرار دیپلماسی همسایگی دولت سیزدهم و با محوریت تقویت مناسبات اقتصادی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران و سوریه و محور مقاومت خواهد بود.
آیت‌الله رئیسی همچنین در نشست خبری مشترک با بشار اسد با اشاره به اعتراف رسمی آمریکایی‌ها به شکست مفتضحانه سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی ایران، تصریح کرد: وضعیت امروز ایران و سوریه گواه حقانیت و درستی مقاومت و ایستادگی جمهوری اسلامی ایران و سوریه در مقابل فشارها است. رئیس جمهور با اشاره به اینکه روابط ایران و سوریه با خون شهدا بخصوص شهید حاج قاسم سلیمانی گره خورده و این اسم رمز پایداری و استحکام روابط دو کشور است، یادآور شد: دولت و ملت سوریه دشواری‌ها و مشکلات بزرگی را پشت سر گذاشتند و امروز می‌توانیم بگوییم که شما این مشکلات را پشت سر گذاشتید و با وجود تهدیدها و تحریم‌هایی که علیه شما تحمیل شد، توانستید پیروز شوید. در این سفر جمعی از فرماندهان مقاومت فلسطینی، علمای بلاد شام، «حسین عرنوس» نخست وزیر سوریه و وزیر خارجه سوریه و فعالان اقتصادی ایران و سوریه نیز با رئیس جمهور در دمشق دیدار و گفت‌وگو کردند.
در همین خصوص نیز حسین امیرعبداللهیان رئیس دستگاه دیپلماسی روز پنجشنبه ۱۴ اردیبهشت و همزمان با حضور در دمشق به همراه آیت‌الله رئیسی در گفت‌وگویی با ذکر این نکته که امضای سند برنامه جامع همکاری‌های مشترک ایران و سوریه برای اولین بار در تاریخ روابط دو کشور رخ داد و در سطح روسای جمهور امضا شد، اظهار داشت: در این سند جامع همه موضوعات فیمابین با نگاه بلندمدت و راهبردی و چند ده ساله مورد توجه قرار گرفت که امیدواریم از دستاوردهای این سفر مهم دو ملت سود ببرند و در شرایط جدید بتوانیم در راستای گشایش‌های اقتصادی هر چه بیشتر و در چارچوب سیاست توجه دولت آقای رئیسی به همسایگان و منطقه، ملت عزیز ایران از این دستاوردها سود لازم را ببرند. (اینجا بخوانید)
«مهرداد بذرپاش» رئیس کمیسیون مشترک همکاری اقتصادی ایران و سوریه، تأسیس بانک و بیمه مشترک ایران و سوریه و اعزام سالانه ۵۰ هزار زائر به دمشق را بخشی از سند همکاری تهران و دمشق برشمرد. وزیر راه و شهرسازی درباره تأسیس بانک و بیمه مشترک بین ایران و سوریه، افزود: «در نشستی با حضور وزیر اقتصاد ایران قرار است بانک و بیمه مشترک برای فعالیت‌های اقتصادی دو کشور راه‌اندازی شود. با تأسیس بانک و بیمه مشترک بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی انجام خواهد شد اما تا زمان تأسیس بانک قرار است یک بانک عامل از طرف ایران و سوریه عملیات تبادل مالی آسان را به منظور تسهیل اقدامات مالی برای تجار فراهم کنند.»
در پایان این سفر نیز بیانیه مشترکی منتشر شد. تأکید بر اهمیت تقویت روابط دوجانبه از طریق تداوم همکاری‌های سیاسی، اقتصادی، کنسولی و سایر زمینه‌های همکاری و همچنین استمرار تبادل هیأت‌های عالیرتبه بین دو کشور، آمادگی و تمایل برای انجام هرگونه اقدام به منظور توسعه روابط تجاری و اقتصادی بین دو کشور از طریق سازوکارهای موجود از قبیل کمیسیون عالی مشترک و همکاری‌های موجود فیمابین در زمینه بازسازی سوریه، ابراز خوشنودی از همکاری مشترک در زمینه مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی و تأکید بر تداوم همکاری مشترک جهت نابودی نهایی تمامی گروه‌های تروریستی، محکومیت تجاوزات رژیم صهیونیستی به سوریه و تأکید بر حق مشروع سوریه برای پاسخ به این تجاوزات با روش مناسب، محکومیت حضور غیرقانونی نیروهای نظامی خارجی در سوریه و هچنین سرقت منابع طبیعی این کشور توسط آمریکا، محکومیت اقدامات قهرآمیز، یکجانبه و غیرمشروع اعمال شده از سوی آمریکا و اروپا علیه ایران و سوریه از جمله مواردی بود که در این بیانیه به آن اشاره شد. دو طرف همچنین از برقراری ارتباط بین سوریه و کشورهای عربی و توافق ایران و عربستان هم استقبال کردند. (جزئیات بیشتر)
* همکاری چندجانبه در بازسازی سوریه
در همین زمینه «صباح زنگنه» تحلیلگر مسائل غرب آسیا در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری فارس، با بیان اینکه سفر مقامات دو کشور ایران و سوریه باید عرف جاری و ساری باشد، به سوابق همکاری دو کشور در بحران‌های بزرگ همچون جنگ تحمیلی صدام علیه ایران و همکاری ایران در مقابله با داعش در سوریه و عراق، اشاره کرد و گفت: سوریه کشوری تاریخی و قدیمی است که جایگاه مهمی در منطقه غرب آسیا داشته و دارد.
وی با بیان اینکه مدتی روابط به دلیل بحران‌هایی که وجود داشت عمدتا جنبه امنیتی، نظامی و شبه نظامی داشته است، اظهار داشت: با توجه به اینکه تا حدودی گرد و غبار بحران‌ها فرونشست، نوبت بازسازی سوریه می‌رسد و سوریه نیازمند بازسازی در همه زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، تجاری و حمل و نقل و شبکه‌های ارتباطی است و ایران می‌تواند در این زمینه‌ها همکاری کند.
صباح زنگنه به شرکت‌های بزرگ ایران و تجارب آنها اشاره کرد و افزود: این شرکت‌ها می‌توانند در بازسازی سوریه نقش ایفا کنند. البته بازسازی نیازمند تامین مالی، سرمایه و سرمایه گذاری است. با توجه به علائمی که اخیرا از سوی امارات عربی متحده و عربستان سعودی دیده شده که رفتاری مثبت دارند و در صورت تحقق این علائم، شاید بتوان از همکاری چندجانبه صحبت کرد که به عنوان مثال ایران، عربستان و امارات با دولت سوریه برای بازسازی این کشور اقدام کنند یا چین و ایران برای کمک به روند بازسازی سوریه وارد عمل شوند.
به باور این کارشناس مسائل منطقه، هر چه ثبات، استقرار و امنیت در سوریه بیشتر برقرار شود، جایگاه سوریه در منطقه بالاتر خواهد رفت و نسبت به تعدیات رژیم صهونیستی که گهگاهی اتفاق می‌افتد، می‌تواند با قدرت ایستادگی کرده و به مردم فلسطین که تحت ستم و اشغال رژیم صهیونیستی قرار دارند، هم کمک کند و سفر مقامات ایرانی به سوریه می‌تواند در این زمینه کمک کننده باشد و چشم انداز بزرگ‌تری در زمینه همکاری‌های منطقه‌ای و جهانی ایجاد کند.
صباح زنگنه به تاثیر این سفر بر محور مقاومت و ایجاد فضای جدیدی در این خصوص نیز اشاره کرد و گفت: سفر رئیس جمهور به دمشق فضای جدیدی ایجاد کرده و باعث روحیه دادن به محور مقاومت می‌شود و اینکه ایران، سوریه، لبنان و عراق مدافع حق و حقوقشان هستند و بر همین اساس محور مقاومت در برابر تعدی‌ها و تجاوزهای رژیم صهیونیستی یا سیاست‌های تحمیلی آمریکا بر این کشورها مقاومت کرده و می‌کنند و باعث می‌شود مقاومت و محور مقاومت از استواری بیشتری برخودار باشد.
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی بعدازظهر پنجشنبه ۱۴ اردیبهشت ماه در دیدار «فیصل المقداد» وزیر امور خارجه سوریه با بیان اینکه ایران دوست روزهای سخت کشورهای منطقه است، گفت: ایران در دوران مقاومت دوست و حامی ملت و دولت سوریه بود و برادری بین دو ملت مقاوم ایران و سوریه تداوم خواهد داشت.جریان مقاومت، به‌ویژه در فلسطین رژیم صهیونیستی را زمین‌گیر کرده و رویکرد توسعه‌طلبی و اشغالگری امروز شکست خورده است. رژیم صهیونیستی همچنین با حمایت آمریکا و کشورهای غربی و نیز میدان‌داری گروهک‌های تروریستی دست ساخته آمریکا قصد داشتند سوریه را تجزیه کنند، اما موفق نشدند.
رئیس جمهور همچنین پس از بازگشت به تهران در جمع خبرنگاران گفت: بعد از ۱۲ سال مقاومت مردم و دولت سوریه در مقابل توطئه‌ها و فتنه‌های دشمنان و حمایت‌های جمهوری اسلامی ایران از این مقاومت و ایستادگی، این سفر اهمیت بالایی برای دو کشور و منطقه داشت.
گفتنی است، سفر آیت‌الله رئیسی به دمشق با واکنش آمریکایی‌ها روبرو شد و «ودانت پاتل» معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا شامگاه چهارشنبه از این سفر و نتایج آن ابراز نگرانی کرد و گفت: «باید بگویم که رژیم ایران و رژیم اسد به تعمیق روابط خود ادامه می‌دهند که این نه تنها برای متحدان و شرکای ما و کشورهای منطقه، بلکه برای جهان به طور گسترده‌ای نگران‌کننده است». این واکنش با پاسخ ناصر کنعانی روبرو شد. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه پنجشنبه ۱۴ اردیبهشت ماه در پیامی توئیتری با انتشار تصویری از بشار اسد و آیت‌الله رئیسی و در واکنش به این نگرانی نوشت: آمریکا از سفر رئیس جمهور ایران به سوریه و نتایج آن ابراز نگرانی کرده و آنها را شرور توصیف کرد! البته عصبانیت رژیم شروری که شاخ آن در سوریه و کل منطقه توسط ایران و محور مقاومت شکسته شده و باید به حضور متجاوزانه خود در سوریه پایان دهد، طبیعی است. کنعانی خطاب به این عصبانیت و نگرانی آمریکا از این سفر اضافه کرد: «عصبانی باش و از این عصبانیت بمیر.»
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین روز جمعه ۱۵ اردیبهشت ماه در توئیتر با انتشار تصویر دیدار آیت‌الله رئیسی با جمعی از فرماندهان مقاومت فلسطینی در دمشق نوشت: جمهوری اسلامی ایران همواره با حمایت قاطع از قضیه فلسطین به عنوان راهبردی‌ترین مسئله جهان اسلام، مانع هضم آن در هاضمه نظام سلطه و حذف آن از اولویت‌های مهم بین‌المللی شده است. اینک ملت فلسطین همچنان مظلوم، اما مقتدر و قادر به دفاع از خود بوده و جبهه مقاومت، متحدتر و قوی‌تر از هر زمان دیگری است.
پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم و در روزهای نخست تصدی وزارت خارجه توسط حسین امیرعبداللهیان، او هفتم شهریور ۱۴۰۰ و در رأس هیأتی و بعد از سفر به عراق برای شرکت در نشست بغداد یک (کنفرانس منطقه‌ای حمایت از عراق) به دمشق رفت و با بشار اسد رئیس جمهور و فیصل المقداد وزیر خارجه سوریه دیدار و گفت‌وگو کرد. رئیس دستگاه دیپلماسی یک ماه و نیم بعد هم برای دومین بار راهی دمشق شد و البته این بار بعد از حضور در مسکو و بیروت به سوریه سفر و باز هم با بشار اسد و فیصل المقداد دیدار و گفت‌وگو کرد. در سال گذشته (۱۴۰۱) نیز حسین امیرعبداللهیان چهار بار به دمشق رفت. سوم فروردین ۱۴۰۱ برای سومین بار و در رأس هیأتی راهی دمشق شد و از آنجا به بیروت سفر کرد. ۱۱ تیرماه ۱۴۰۱ نیز چهارمین سفر امیرعبداللهیان به دمشق انجام شد. پنجمین سفر او نیز روز شنبه ۲۴ دی ماه و بعد از سفرش به بیروت انجام شد. او همچنین چند روز بعد (۲۷ دی ماه) به ترکیه رفت و تحول در روابط سوریه و ترکیه را به سود منطقه خواند.حسین امیرعبداللهیان برای ششمین بار و در ۱۸ اسفند ماه ۱۴۰۱ و در ادامه سفرش به منطقه در پی زلزله اخیر در ترکیه و سوریه و بازدید از مناطق زلزله زده در ترکیه و سوریه به منظور دیدار و گفت‌وگو با مقامات عالیرتبه سوریه وارد دمشق شد و در فرودگاه این شهر مورد استقبال فیصل المقداد وزیر خارجه سوریه قرار گرفت. وی پیش از این هم به شهر لاذقیه رفت و از مناطق زلزله دیده در این شهر و از جمله کمپ زلزله زدگان بازدید کرد. رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین ضمن حضور بر مزار مرحوم حافظ اسد با نثار تاج گل ادای احترام کرد. وزیر خارجه در دمشق با بشار اسد رئیس جمهور و فیصل المقداد وزیر خارجه سوریه دیدار و گفت‌وگو کرد. (اینجا بخوانید)
گفتنی است در دولت سیزدهم، تلاش‌هایی برای پیشبرد عادی سازی مناسبات سوریه و ترکیه انجام شد و مقامات ایرانی بارها و بارها بر خروج نیروهای خارجی از جمله آمریکایی‌ها از خاک سوریه تأکید کردند. حسین امیرعبداللهیان سال گذشته در گفت‌وگو با شبکه تی.آر.تی ترکیه گفت: ماه‌ها قبل وقتی در ترکیه سخن از این در میان بود که ترکیه قصد دارد عملیات نظامی را در داخل خاک سوریه و در مناطق مرزی انجام دهد، من سفری را به آنکارا داشتم و در آن سفر جمهوری اسلامی ایران این مسئله را دنبال می‌کرد که ترکیه و سوریه بر گفت‌وگو و راه‌حل سیاسی تمرکز یابند. خرسندیم که آن تلاش‌ها منجر به این شد که عملیات نظامی در مناطق مرزی دو کشور شکل نگیرد. در ادامه آن مسیر، جمهوری اسلامی ایران همواره از نزدیکی روابط سوریه و ترکیه استقبال کرد تا اینکه امروز شاهد پیشرفت‌هایی در این مسئله هستیم. این هفته در دمشق و آنکارا با آقای بشار اسد و آقای اردوغان و وزرای خارجه دو کشور گفت‌وگوهای مهمی داشتیم و هدفمان این بود که ببینیم چه راه‌حلی وجود دارد برای اینکه روابط نیرومندتری بین ترکیه و سوریه برقرار شود. طرفین نگرانی‌هایشان کاهش یابد و با طرف روس در تماس و مشورت مستمر و مستقیم هستیم. وی گفت: در ماه سپتامبر در نیویورک در نشست سه جانبه وزرای خارجه روسیه، ترکیه و ایران ایده‌ای را از سوی جمهوری اسلامی ایران مطرح کردم مبنی بر اینکه اکنون زمان آن فرارسیده سوریه به عنوان موضوع فرمت (روند) آستانه به جمع ما بپیوندد. بخشی از این ایده در گفت‌وگوهایی که در سطح امنیتی و نظامی بین ترکیه و سوریه انجام شد، محقق شده است. ما به جمع بندی و ایده‌های بهتری دست یافتیم که این مشورت‌ها و نقش موثر ایران و روسیه در کمک به ترکیه و سوریه برای برون رفت از این چالش بیش از گذشته تقویت شود.
در همین راستا مسکو در فروردین سالجاری میزبان نشست ایران، روسیه، ترکیه و سوریه در سطح معاونان وزرای خارجه بود و چندی پیش نیز نشست وزرای دفاع چهار کشور در مسکو برگزار شد و قرار است چهارشنبه هفته جاری (۲۰ اردیبهشت ماه) نشست وزرای خارجه روسیه، سوریه، ترکیه و ایران در مسکو برگزار شود. ایران همچنین از گشایش‌های ایجاد شده در روابط سوریه و کشورهای عربی استقبال کرد و در همین خصوص نیز ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گشایش‌های اخیر در روابط کشورهای عربی با سوریه را گامی مثبت در مسیر همبستگی اسلامی خواند.
پایان پیام/
نظر شما