به گزارش قدس خراسان، اولین فیلم از رویداد ۶۰ سال سینمای ایران و ارادت به امام رضا(ع)، یکشنبه شب، ۳۱ اردیبهشت ماه در سینما مهر کوهسنگی مشهد به نمایش درآمد، نام این فیلم اخت‌الرضا به کارگردانی مجتبی طباطبایی که پیرامون زندگی حضرت معصومه (س) و سفر ایشان به قم است.
قائم مقام مدیر بنیاد بین‌المللی امام رضا (ع) در نشست تخصصی این فیلم بیان کرد: حضرت معصومه(س) با وجود اینکه معصوم نیستند اما در اوج قله عرفان قرار دارند و ساخت این اثر بسیار حائز اهمیت است.
محمد جواد قاسمپور موسیقی و برخی صحنه‌های ماندگار و فیلمبرداری خوب این اثر را ویژگی شاخص فیلم برشمرد و گفت: ضعف فیلمنامه و نداشتن قصه و روایت خوب از نقاط ضعف فیلم است.
کمبود منابع تاریخی، چالشی مهم در ساخت فیلم اخت‌الرضا
کارگردان این فیلم در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار قدس خراسان بیان کرد: پیش‌تولید و تولید فیلم اخت‌الرضا حدود چهار سال زمان برد و فیلمبرداری آن در ۵۰ جلسه انجام شد. کار در پنج لوکیشن اصلی شهرک سینمایی نور تابان، شهرستان بافق، شهرستان‌های یزد، اطراف قم و حوالی تهران و اراک ضبط شده است. این فیلم درواقع یک مستند داستانی درمورد زندگی حضرت معصومه (س) است و بار مستند آن نسبت به سینمایی بودن آن سنگینی می‌کند.
طباطبایی مهم‌ترین چالش در ساخت این فیلم را کمبود منابع درمورد زندگانی حضرت معصومه (س) بیان کرد و گفت: منابع تاریخی درخصوص زندگانی حضرت معصومه (س) یا کم است یا به راحتی در دسترس نیست. مساله و نکته دیگر ما، عدم امکان نمایش چهره حضرت معصومه بود. برای حل این مسائل، تصمیم گرفتیم بافت اجتماعی و مسائل روز آن دوران را نیز به تصویر بکشیم. در این فیلم محوریت قصه، ماجرای یک سفر است که به بهانه آن، مسائل سیاسی و اجتماعی آن دوران و ماهیت حرکت زینب‌وار حضرت، که هدف اصلی ما از ساخت فیلم است، به مخاطب منتقل خواهد شد.
این فیلم آغازگر مسیری تازه برای ساخت فیلم‌های مذهبی است
وی در مورد واکنش مخاطبان بعد از اولین اکران این فیلم گفت: فیلم اخت‌الرضا اولین تجربه سینمایی من بود و بالطبع، نقاط ضعف و قوت زیادی داشت که باید بررسی شود. از این رو واکنش‌های مثبت و منفی متفاوتی به همراه داشت. ما باید این فیلم را در ظرف و سطح خودش ببینیم. قرار بود یک مستند داستانی بسازیم و با توجه به محدودیت‌هایی که داشتیم، به فرم پیش رو رسیدیم. محبان و علاقه‌مندان اهل بیت معمولا درمورد فیلم‌های این چنینی انتظار یک کار فاخر و بیگ پروداکشن دارند، اما درخصوص این فیلم باید بدانند که فیلمی است با بضاعت محدود و بار مستند آن از درام بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه این فیلم، اولین فیلم مشترک آستان‌های مقدس حضرت معصومه (س) و امام حسین (ع) است گفت: به دلیل پتانسیل و پایگاه اجتماعی قوی این دو آستان مقدس، این فیلم می‌تواند یک فتح باب و آغازگر مسیر باشد برای تولید آثاری درخور شآن اهل بیت و آستان‌های مقدس، ما با درنظر گرفتن حساسیت‌های این دو آستان و با حفظ بار هنری فیلم، سعی کردیم اثری را تولید کنیم که فتح بابی برای تولیدات بهتر و درخورتر باشد.
۶۰ سال فیلم سازی و تنها ۱۰ فیلم امام رضایی!
در طول دهه کرامت، یعنی از ۳۱ اردیبهشت ماه تا ۹ خرداد، قرار است فیلم‌هایی با موضوع مرتبط با امام رضا (ع) در شهرهای مشهد، قم، ری و شیراز به نمایش دربیاید. در این رویداد، ۱۰ فیلم منتخب در این حوزه اکران می‌شود و نکته قابل توجه، تعداد محدود فیلم‌های تولید شده در این موضوعات است، تهیه کننده اخت‌الرضا با اشاره به این نکته افزود: تولید آثاری با این مضامین کار سختی است و ملاحظات پیچیده‌ای دارد. همین چالش‌ها فیلم سازان و مسئولان فرهنگی را وادار می‌کند تا سمت این حوزه نیایند و این یک ضعف بزرگ به حساب می‌آید. آن هم درحالی که دشمنان با دقت و برنامه ریزی شده وارد این حوزه شده‌اند و به شکلی مستقیم، مقدسات را نشانه می‌روند. در عصری که رسانه و فیلم می‌تواند تاثیر زیادی به خصوص بر قشر جوان بگذارد، فیلم‌هایی از سوی دشمن ساخته می‌شود که به طور مستقیم مفاهیم موهونی را به مخاطب منتقل می‌کند.
برخی محدودیت‌ها برای فیلمساز بازدارنده است
وی افزود: جای خالی تولیدات سینمایی در این شرایط به شدت حس می‌شود. از طرفی هم ملاحظات و محدودیت‌ها رغبت دو طرف را تضعیف کرده است. نسل جدید متاسفانه این روزها فقط با ولادت و شهادت ائمه آشنا می‌شود و از سیره عملی و اجتماعی آن‌ها فاصله می‌گیرد. ماجرای دیگری که خیلی مغفول مانده، زنان شاخص تاریخ اسلام هستند که خیلی کم به آن‌ها پرداختیم و جز در چند اثر انگشت‌شمار، از آن‌ها صحبت نکردیم. من ساخت این فیلم را با همین نیت شروع کردم. به عنوان فیلمساز باید این سختی‌ها را به جان بخریم و محدودیت‌ها را درک کنیم. از طرفی متولیان فرهنگی به خصوص در آستان‌های مقدس، باید به هنرمندان اعتماد کنند و حمایت‌های لازم را انجام دهند. اما اگر در دوطرف ماجرا کاری صورت نگیرد، تبعاتی خواهد داشت که این روزها شاهد آن هستیم.
طباطبایی با تاکید بر این نکته که یک سری محدودیت‌ها و ملاحظات بازدارنده است ادامه داد: بخشی از این ملاحظات لازم و جدی است. من در جلسه نقد و بررسی فیلم هم در پاسخ به نقدی عنوان کردم که عدم نمایش چهره یا صدای حضرت معصومه(س)، با وجود این که ایشان جزو معصومین نیستند، خواست خود من بوده است. برخی از این محدودیت‌ها لازم است اما بخشی خودسانسوری‌های بی‌جهت است که دست فیلمساز را حتی در تخیل و دراماتیک کردن قصه می‌بندد، این یک ماجرای دوسویه است؛ برخی ملاحظات قابل چشم‌پوشی است و به برخی دیگر هم باید احترام گذاشت.
جای خالی فیلم‌های امام رضایی در فضای هنری مشهد
این کارگردان سینما درخصوص فضای فیلم‌سازی و سینما در مشهد عنوان کرد: من با فضای مشهد غریبه نیستم و در ایام مختلف در فضای مشهد و حرم کار کردم. حرم مطهر یک ظرفیت بزرگ برای فیلم سازی است. قصه‌ها و اتفاقاتی که در فضای حرم یا در ارتباط با آن اتفاق می‌افتد، بار درام بالایی دارد. این ماجرا را می‌توان به اندازه کل کشور بسط و گسترش داد. اما انقدر این کار خطیر و سخت به نظر می‌رسد که دوستان کارهای گزارشی را به ساخت فیلم ترجیح می‌دهند.
وی ادامه داد: برای مثال بحث شفا گرفتن در حرم امام رضا(ع) اتفاق تازه‌ای نیست اما ما خروجی رسانه‌ای خوبی از آن شاهد نیستیم. این موضوع را بسط بدهید به تمام مسائل و مبانی دینی، ثمره ۶۰ سال فیلم سازی در ایران شده است ۱۰ فیلم شاخص امام رضایی که اغلب سال‌هاست از زمان اکران آن‌ها گذشته است. چرا نباید این قبیل تولیدات را بیشتر ببینیم؟ ما ظرفیت دراماتیک در حوزه فیلم‌سازی کم نداریم ولی یک توان مضاعف و مدیریت خوب لازم است تا به فیلم‌سازان جوان و دغدغه‌مند اعتماد شود و این مدل کارها بیشتر شوند.
طباطبایی افزود: آستان قدس رضوی کارهای رسانه‌ای خوبی در سال‌های اخیر انجام داده اما جای تولیدات آن در حوزه فیلم و سینما خالی است. باید به این نیاز برسیم که تولیدات سینمایی را با موضوعات امام رضایی افزایش بدهیم، اما گویا هنوز این نیاز به طور جدی احساس نشده است.
کارگردان اخت‌الرضا در نشست نقد و بررسی فیلم از اکران عمومی آن در مهرماه خبر داد و افزود: فیلم به عربی ترجمه شده و قرار است در عراق و چند کشور عربی اکران شود که مقدمات آن در حال انجام است. فیلم برای زبان‌های مختلف نیز زیرنویس خواهد داشت.
نظر شما