به گزارش قدس انلاین، از اسفندماه سال گذشته تاکنون موضوع توزیع عوارض آلایندگی صنایع مستقر در شهرستان زرقان به یک چالش تبدیل شده است. در همان زمان بر اساس تصمیم سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی فارس، اعلام شد که تنها ۹ درصد از عوارض ناشی از آلایندگی سهم شهرستان زرقان است و ۹۱ درصد، سهم شهرهای دیگری همچون شیراز است. 

بر اساس شاخص‌های تعیین شده از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی و محیط زیست، عوارض آلایندگی باید به شهرستان‌هایی که در شعاع ۳۰ کیلومتری پالایشگاه هستند تعلق گیرد و با این تفاسیر شهرهای شیراز و دو شهر مجاور نیز از سهم عوارض آلایندگی بهره می‌برند. 

میزان جمعیت یک شهر، فاصله و شدت تاثر، شاخص‌هایی هستند که بر اساس آن، سهم عوارض آلایندگی صنایع مشخص شده و نکته اینجاست که با توجه به شاخص جمعیت، کلانشهر دو میلیون نفری شیراز، سهم عوارض آلایندگی شهر ۵۰ هزار نفری زرقان را می‌بلعد! 

در صورتی بر اساس شاخص‌های لحاظ شده، شیراز به عنوان وارث سهم قابل توجهی از عوارض آلایندگی انتخاب شده که با استناد به شواهد قابل اتکا می‌توان گفت که آلایندگی پالایشگاه به هیچ عنوان به این شهر سرایت نمی‌کند. گواه این ادعا سخنان دکتر محمدحسن اسدی، شهردار شیراز است که ۱۱ تیرماه سال گذشته در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد که شیراز در طول ۵ سال گذشته حتی یک روز آلوده هم نداشته است.

در هر حال حدود ۲۴ درصد از صنایع فارس در شهرستان زرقان مستقر است و محمود صانعی، شهردار زرقان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم از شیراز، نیز معتقد است صنعت در قبال آلایندگی‌هایی که به شهر و سلامتی مردم تحمیل می‌کند باید عوارضی به شهرداری و دهیاری‌ها پرداخت کند تا این مجموعه‌ها بتوانند از این محل، اقداماتی برای توسعه و حفظ فضای سبز انجام دهند و آب بر آتش اثرات آلاینده‌ها بریزند. 

وی تاکید کرد که شهرستان زرقان با بیش از ۳۰۰ هکتار فضای سبز، به ازای هر نفر ۸۰ تا ۸۵ متر مربع سرانه فضای سبز دارد، حال آنکه استاندارد سرانه فضای سبز کشور بین ۱۵ تا ۲۰ متر مربع است. در واقع زرقان حدود ۵۰ برابر استاندارد سرانه کشور، فضای سبز دارد و حفظ این ۳۰۰ هکتار فضای سبز، مستلزم صرف هزینه است.

به گفته شهردار زرقان، در طول سال‌های گذشته عوارض آلایندگی صرفا به این شهرستان تعلق می‌گرفت و بین سه شهرداری و ۳۰ تا ۴۰ دهداری توزیع می‌شد. بر همین اساس تعداد نیروهای انسانی در شهرداری زرقان نیز بیشتر از شهرداری‌های هم تراز خود است، چرا که این نهاد حداقل ۸۰ نیروی انسانی فعال در حوزه فضای سبز دارد. 

صانعی با انتقاد از سهم اندک شهرستان زرقان از عوارض آلایندگی، یادآور شد که محیط زیست، ضابطه‌هایی برای شهرهای متاثر از آلایندگی تعریف کرده و طبق این ضابطه، شهرهایی که در شعاع ۳۰ کیلومتری صنایع آلاینده هستند متاثر از آلایندگی قلمداد شده و به تبع آن شیراز و دو شهر مجاور دیگر نیز در جرگه دریافت کننده عوارض آلایندگی قرار گرفته‌اند.

به قول صانعی شدت تاثر، میزان جمعیت و فاصله نسبت به صنایع آلاینده، شاخص‌هایی است که بر اساس آن هر شهر، عوارض آلایندگی دریافت می‌کند و بر همین اساس، جمعیت دو میلیون نفری شهر شیراز تمام عوارض آلایندگی را در مقایسه با جمعیت ۵۰ هزار نفری شهرستان زرقان می‌بلعد.

وی معتقد است این شاخص ها، شاخص‌های صحیحی برای ارزیابی نیستند، ضمن آنکه چهار کوه بین شیراز و پالایشگاه وجود دارد که اجازه نمی‌دهد آلایندگی به سمت این کلانشهر برود. نکته قابل تامل اینکه سال گذشته بودجه شهرداری شیراز روی ۲۳ هزار میلیارد تومان بسته شده و ۱۰۰ میلیارد تومان عوارض آلایندگی در این بودجه، عددی اندک و ناچیز است و حتی دکتر پاک فطرت، نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس تاکید کرده که شهرداری شیراز به این رقم نیاز ندارد.

شهردار زرقان به این نکته نیز اشاره کرد که سال گذشته، مجموع عوارض آلایندگی پالایشگاه که در این شهرستان، توزیع شده ۸۵ میلیارد تومان بوده که ۵۰ میلیارد تومان به شهرداری زرقان و مابقی به لپویی، رحمت آباد و سایر دهداری‌ها تعلق است.

به گفته وی، هر چند با جلسات مکرر و متعددی که برگزار شده، فرمول‌های دیگری نیز به شاخص‌های ارزیابی تعیین عوارض آلایندگی اضافه شده و ممکن است سهم زرقان از ۹ درصد به ۳۰ درصد برسد، اما در عین حال این عدد و رقم، گرهی از مشکلات این شهرستان باز نمی‌کند. 

صانعی اذعان داشت: عوارض آلایندگی سال ۱۴۰۲ همچنان توزیع و واریز نشده و نفس‌های فضای سبز شهرستان زرقان به شماره افتاده است.

وی با اشاره به اینکه از ابتدای امسال تاکنون حتی یک ریال عوارض آلایندگی به زرقان تعلق نگرفته، یادآور شد که ۵۰ درصد از عمده درآمدهای شهرداری، عوارض آلایندگی است که اگر قطع شود چاره‌ای جر تعدیل نیرو باقی نمی‌ماند.