به گزارش قدس خراسان، در حالی که قرار بود هزینه خدمات شهرداری برای شهروندان مشهد در سال ۱۴۰۲ حداکثر ۴۰درصد(برابر با نرخ تورم کشور) افزایش داشته باشد؛ اما صبح شنبه ۲۶ فروردین وقتی شهروندان مشهدی به خیابان آمدند، دیدند نرخ پارکینگ‌های حاشیه‌ای با افزایش ۳۸۰درصدی از ساعتی ۹۵۰ تومان به ۳ هزار و ۶۲۵ تومان افزایش یافته است! به عبارت دیگر شهروندان مشهدی بر اساس جدولی که شهرداری مشهد در اختیار ما گذاشت(جدول شماره یک)، باید بابت پنج ساعت توقف در معابر گروه الف(پرتردد) مانند احمدآباد ۵۱هزار و ۴۷۸ تومان بپردازند؛ موضوعی که همچنان پس از گذشت حدود سه ماه از اجرا، با نارضایتی‌های زیادی از سوی برخی شهروندان مواجه است.
رئیس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شورای شهر مشهد با بیان اینکه مهمترین مسئله کلانشهرها آلودگی هواست، سهم خودروهای شخصی را در آلودگی هوای مشهد ۳۳ درصد اعلام می‌کند و معتقد است سیاست‌ها باید به سمتی برود که مردم به استفاده کمتر از خودروهای شخصی تشویق شوند و شیوه‌های دیگر حمل و نقل مانند دوچرخه‌سواری و حمل و نقل عمومی را جایگزین کنند.
ایمان فرهمندی ادامه میدهد: برای تحقق این هدف باید هم سیاست‌های تشویقی مانند افزایش ناوگان و کیفیت حمل و نقل عمومی و ارزان کردن این خدمات و هم سیاست‌های سلبی که مانع استفاده از خودرو شخصی است، به صورت متوازن با هم در پیش گرفته شود.
وی اضافه می‌کند: عادت اجتماعی ما و راحتی خودرو شخصی نسبت به حمل و نقل همگانی موجب می‌شود گزینه نخست، خودرو باشد که این موضوع در کنار قیمت پایین سوخت تشدید می‌شود. موضوع قیمت سوخت یک بحث کشوری است؛ اما در مدیریت شهری یکی از ابزارهایی که در اختیار داریم، مدیریت پارک حاشیه‌ای، محدودیت‌های ترافیکی در برخی محدوده‌ها، نرخ‌گذاری معابر و برخی خدمات ویژه در حوزه حمل و نقل همگانی است که باید در راستای کاهش استفاده از خودرو شخصی انجام شود.
۱۰ ساعت در ماه فقط ۱۰ درصد هزینه پارکینگ حاشیه‌ای پرداخت کنید
رئیس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شورای شهر مشهد، افزایش پرحاشیه نرخ پارکینگ‌های حاشیه‌ای را اقدامی همراستا با این سیاست عنوان می‌کند و می‌گوید: مهمترین کار برای کاهش هزینه‌های پارک حاشیه‌ای هم برای مردم و هم مدیریت شهری، خوداظهاری شهروندان توسط اپلیکیشن «شهر من» است. این سبب می‌شود فرد در هر ماه به مدت ۱۰ ساعت مشمول ۹۰ درصد تخفیف شود و پس از پر شدن این ۱۰ ساعت نیز اگر شهروند باز هم خوداظهاری کند، تا پایان ماه مشمول ۳۰ درصد تخفیف می‌شود. بنابراین از همه مردم می‌خواهیم توسط این اپلیکیشن خوداظهاری کنند تا هزینه‌هایشان کاهش یابد. از طرفی پارک زیر نیم ساعت هم مشمول ۹۰ درصد تخفیف است.
فرهمندی خاطرنشان می‌کند: شارژ الکترونیک برای پارک حاشیه‌ای نیز ۲۰ درصد شارژ رایگان به شهروندان میدهد و اگر پلاک بدهی نداشته باشد(منفی نباشد) و شهروند اقدام به شارژ الکترونیک کند، ۳۵درصد دیگر هم تخفیف می‌گیرد.
وی می‌گوید: برای اینکه بتوانیم فضای پارک محدودی را که داریم، عادلانه بین همه مردم تقسیم کنیم، مجبوریم هزینه دریافت کنیم. اگر رایگان باشد، یک کاسب یا کارمند خودرواش را ساعت‌های طولانی در حاشیه خیابان پارک می‌کند در حالی که به طور مثال ۱۰ ساعت پارک یک خودرو برابر با ۲۰ توقف نیم‌ساعته برای انجام کارهای ضروری شهروندان دیگر است.
نرخ پارکینگ‌های عمومی مشهد یک‌سوم تا یک‌چهارم پارکینگ‌های حاشیه‌ای است
رئیس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شورای شهر مشهد ادامه میدهد: در قانون به صراحت عنوان شده درآمدهای حاصل از پارک حاشیه‌ای باید صرف ساخت پارکینگ‌های عمومی برای شهروندان شود و به تازگی افزون بر این، توسعه حمل و نقل همگانی نیز اضافه شده؛ اما مسئله این است که تا امروز مدیریت پارک حاشیه‌ای در مشهد همواره زیان‌ده بوده به طوری که حتی نتوانسته در این سال‌ها خرج خود را در بیاورد. بنابراین پارکینگی هم از این محل ساخته نشده است. مهمترین هزینه شرکت، حقوق و دستمزد است که اگر با روش خوداظهاری کم شود، پول برای ساخت پارکینگ‌های عمومی و توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی خواهیم داشت.
فرهمندی با اشاره به اینکه تعرفه پارکینگ‌های غیرحاشیه‌ای در مشهد حدود یک‌سوم تا یک‌چهارم پارکینگ‌های حاشیه‌ای است، اظهار می‌کند: اتفاق خوبی که امسال افتاده این است که تقاضا برای پارکینگ حاشیه‌ای کم شده و به همان میزان تقاضا برای استفاده از پارکینگ‌های غیرحاشیه‌ای بالا رفته است. این یک گام به جلو است.
موضوع را از رئیس شورای شهر مشهد نیز پیگیری می‌کنم.
حسن موحدیان می‌گوید: به من نیز گلایه‌های مردمی زیادی در خصوص نرخ‌گذاری‌های پارک حاشیه‌ای منعکس می‌شود. اگر چه من هم قبول دارم باید فکری برای این موضوع کرد؛ اما تعدادی از این افراد درباره تخفیفات توجیه نیستند.
وی قول پیگیری تخفیف هزینه‌های پارکینگ‌های حاشیه‌ای را میدهد؛ اما بیان می‌کند: اینجا شوراست و باید سایر اعضا هم همراهی کنند. من هم موضوع را پیگیری می‌کنم.
رئیس شورای شهر مشهد بیان می‌کند: این موضوع در تغییر رفتار ترافیکی شهروندان و استفاده کمتر از پارکینگ‌های حاشیه‌ای تأثیر داشته؛ اما در کاهش بار ترافیکی اثری نداشته است.
اما وضعیت پارکینگ‌های حاشیه‌ای در دیگر کلانشهرهای کشور چگونه است؟ پاسخ این پرسش را از مسئولان کلانشهرهای تهران، قم، اصفهان، شیراز و اهواز پیگیری می‌کنیم.
وضعیت نابسامان پارکینگ‌های حاشیه‌ای در تهران
رئیس شورای شهر تهران می‌گوید: در تهران پیش از این پارکومتر وجود داشت و بابت پارک حاشیه‌ای از خودروها هزینه دریافت می‌شد؛ اما به خاطر اختلاف بین شهرداری و پلیس راهنمایی و رانندگی، الان انجام نمیشود و پارکینگ حاشیه‌ای سامان‌یافته نیست؛ یعنی هر کسی در هر جایی که توقف ممنوع نباشد، خودرواش را پارک می‌کند و حق شهر و شهروندان دیگر را ضایع می‌کند.
مهدی چمران ادامه میدهد: این نابسامانی سبب شده برخی افراد خودروشان را از صبح تا شب جلو مغازه یا محل کارشان پارک کنند و جای پارک برای شهروندانی که در طول روز چند دقیقه برای انجام کارهای ضروری نیاز به جای پارک دارند، نباشد.
وی با بیان اینکه پارک در حاشیه خیابان حق همه شهروندان است، یادآور می‌شود: زمانی که یک نفر می‌خواهد ۱۲ ساعت در شبانه‌روز از این فضا استفاده کند، باید هزینه‌اش را بپردازد.
به گفته رئیس شورای شهر تهران، شهرداری پایتخت در حال تهیه طرحی برای ساماندهی پارک حاشیه‌ای است؛ اما هنوز به نتیجه عملیاتی نرسیده است.
هزینه مصوب پنج ساعت پارک حاشیه‌ای در اصفهان ۸۷ هزار تومان
عضو هیئت رئیسه شورای شهر اصفهان هم به خبرنگار قدس خراسان می‌گوید: از سال ۹۸ پارک حاشیه‌ای را در اصفهان داشتیم؛ اما به دلیل برخی مشکلات قانونی متوقف شد. اکنون با توجه به قانون درآمدهای پایدار و وضعیت ترافیکی شهر، شورای شهر تعرفه جدید را مصوب کرده و از شهرداری هم خواسته آن را زودتر به اجرا درآورد. بنابراین امسال این طرح با اجرای آزمایشی در یک محور آغاز شده و با تکمیل موضوع ارزیابی و نتیجه مثبت اجرای آزمایشی، به ۱۴ خیابان تسری می‌یابد.
علی صالحی عنوان می‌کند: در اصفهان نرخ پارکینگ‌های حاشیه‌ای مشخص شده؛ اما هنوز به مرحله اجرا درنیامده؛ چرا که مقدمات اجرا و چگونگی پایش در حال بررسی است. ضرورت دارد مجوز وسیله نقلیه‌ای که باید پایش و مدیریت پارکینگ‌های حاشیه‌ای را انجام دهد، از پلیس بگیریم. کنترل و پایش توسط موتور و پارکبان انجام می‌شود.
وی توضیح میدهد: این وسیله، موتورسیکلتی است که به کمک یک شرکت دانش‌بنیان مجهز به چند دوربین است و در زمان عبور از خودروهای پارک شده هزینه‌ها را اعمال می‌کند. تقریباً مقدمات این کار انجام شده و فکر می‌کنم تا پیش از شروع مهر ماه این اتفاق رقم بخورد.
محاسبه نرخ پارکینگ‌های حاشیه‌ای در معابر شهر اصفهان نیز مانند مشهد و شیراز بر اساس میزان ترددها و شلوغی معابر در سه گروه الف(خیابان‌های پرتردد)، ب(تردد متوسط) و ج(تردد کمتر) محاسبه می‌شود.
هزینه پارک حاشیه‌ای در معابر اصفهان نیم ساعت اول در تمام معابر رایگان است. ساعت اول در معابر گروه‌های (الف و ب) ۴هزار تومان و معابر گروه (ج) ۳هزار و ۳۰۰ تومان محاسبه می‌شود. ساعت دوم در خیابان‌های پرتردد ۸هزار تومان، خیابان‌های با تردد متوسط ۵هزار و ۵۰۰ تومان و خیابان‌های کم‌تردد ۳هزار و ۵۰۰ تومان است. ساعت سوم برای دسته (الف) هزینه پارک حاشیه‌ای به ۱۵ هزار تومان می‌رسد. برای دسته (ب) معادل ۷هزار و ۵۰۰ تومان است و معابر گروه (ج) در ساعت سوم هزینه ۴ هزار ۵۰۰ تومانی دارند و برای ساعت چهارم و بیشتر در اصفهان ۳۰ هزار تومان هزینه توقف در حاشیه معابر گروه (الف) است، ۱۲ هزار تومان برای گروه (ب) و ۷ هزار تومان برای گروه (ج) محاسبه می‌شود.
هزینه مصوب پنج ساعت پارک حاشیه‌ای در اهواز ۶۰ هزار تومان
به سراغ رئیس اداره سامانه‌های هوشمند حمل و نقل شهرداری اهواز می‌رویم.
سعید حمیداوی می‌گوید: نرخ پارکینگ‌های حاشیه‌ای از نرخ پارکینگ‌های عمومی بیشتر است تا خودروها کمتر در حاشیه خیابان پارک کنند و توزیع عادلانه پارک صورت بگیرد و همه شهروندان بتوانند بر حسب ضرورت از آن استفاده کنند.
وی عنوان می‌کند: کار مطالعاتی در زمینه اجرای این طرح سنگین است. باید تجربه شکست این طرح در اهواز و شهرهای دیگر را دقیق بررسی کنیم؛ اما برآورد می‌شود در دو سه ماه آینده به مرحله اجرا دربیاید.
رئیس اداره سامانه‌های هوشمند حمل و نقل شهرداری اهواز می‌گوید: به این جمع‌بندی رسیده‌ایم که به صورت سیستماتیک و مکانیزه با استفاده از خودروهای مجهز به دوربین، ساماندهی پارکینگ‌های حاشیه‌ای اهواز را مدیریت کنیم.
حمیداوی اظهار امیدواری می‌کند پس از دو سه ماه از اجرای طرح، یا پارک‌های نیم‌ساعته بیشتر شود یا اینکه خودروها در معابر غیراصلی پارک شوند.
طبق اعلام رئیس اداره سامانه‌های هوشمند حمل و نقل شهرداری اهواز، نرخ پارکینگ حاشیه معابر این شهر در سال ۱۴۰۲ برای نیم ساعت اول رایگان، تا یک ساعت ۱۰ هزار تومان، تا یک و نیم ساعت ۱۵ هزار تومان، تا دو ساعت ۲۰هزار تومان، تا دو و نیم ساعت ۲۵ هزار تومان، تا سه ساعت ۳۰ هزار تومان، تا سه و نیم ساعت ۳۵ هزار تومان، تا چهار ساعت ۴۰ هزار تومان و پس از آن به ازای هر نیم ساعت مازاد ۱۰ هزار تومان اضافه می‌شود.
طرح ساماندهی پارکینگ‌های حاشیه‌ای قم در ایستگاه مطالعات
مسئول روابط عمومی معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم نیز به خبرنگار قدس خراسان می‌گوید: از سال ۹۰ طرح ساماندهی پارکینگ‌های حاشیه‌ای در قم آغاز و به تدریج کمرنگ شد تا اینکه در سال ۱۴۰۱ به خاطر نبود همکاری و هماهنگی بین دستگاهی حذف شد.
محمدصادق معارف‌وند ادامه میدهد: جلسات، پیگیری‌ها و مطالعاتی در حال انجام است تا به زودی این طرح به صورت کارشناسی احیا شود.
خوشا شیراز و پارکینگ‌های حاشیه‌ای ارزانش...
مسئول پارکینگ‌های معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری شیراز اظهار می‌کند: نرخ پارکینگ‌های حاشیه‌ای در شیراز از سال ۱۳۹۴ تا سال ۱۴۰۱ تغییری نداشت تا اینکه سال گذشته معابر را بر اساس میزان تردد و ترافیک به سه دسته (الف، ب و ج) گروه‌بندی و نرخ جدید را اعلام کردیم.
یوسف احمدی می‌گوید: قیمت‌ها بر اساس نرخ پارکینگ‌های عمومی محاسبه شده به این ترتیب که نرخ مصوب پارکینگ‌های حاشیه‌ای در شیراز ۳۰درصد بیشتر از هزینه پارکینگ‌های عمومی است.
(مطابق جدول شماره دو)
وی با بیان اینکه مدیریت پارک حاشیه‌ای از حدود ۶ ماه پیش به خاطر اختلاف با پیمانکار متوقف شده و این هزینه‌ها هنوز اجرایی نشده است، می‌گوید: قرارداد جدید این ماه منعقد و این نرخ‌ها اعمال می‌شود. بحث مکانیزاسیون باید انجام شود تا پارکبان بتواند محاسبه این قیمت‌ها را انجام دهد.
ضرورت ساماندهی و مدیریت پارکینگ‌های حاشیه‌ای واضح‌تر از آن است که بخواهیم درباره‌اش چیزی بنویسیم؛ اما لازم است به موازات آن اقدام‌های مؤثری در راستای توسعه حمل و نقل عمومی و ترغیب شهروندان به استفاده کمتر و سنجیده‌تر از خودرو شخصی انجام شود. از طرفی اگرچه تخفیف‌های شهرداری مشهد برای خوداظهاری و شارژ هوشمند منصفانه به نظر می‌رسد؛ اما باید گفت اقدام‌های لازم برای اطلاع‌رسانی و آموزش شهروندان در این خصوص بسیار ضعیف بوده و نیاز به تدبیر دارد.
خبرنگار: مـعصـومـه مـؤمنیـان
نظر شما