بر اساس یک مطالعه جدید به رهبری دانشگاه ژجیانگ (ZJU) و دانشگاه کمبریج ارتباط قابل توجهی بین دو مورد از ‌اصلی‌ترین نگرانی‌های بهداشت عمومی در جهان، یعنی تشدید آلودگی هوا و افزایش مقاومت آنتی بیوتیکی وجود دارد.

در این مطالعه، با استفاده از مدلی که رابطه میان آلاینده‌های PM۲.۵ و سطوح مقاومت آنتی بیوتیکی در ۱۶۶ کشور را در طی یک دوره زمانی ۱۸ ساله بررسی کرد، محققان دریافتند که با افزایش آلودگی هوا، سطح مقاومت آنتی بیوتیکی نیز افزایش می‌یابد.

عوامل ایجادکننده مقاومت آنتی بیوتیکی اخیراً به یک مشکل بزرگ در سراسر جهان تبدیل شده که باعث مرگ حدود ۷۰۰ هزار نفر در سال می‌شود و دانشمندان را بر آن داشت تا در مورد یک «همه‌گیری خاموش» که مخفیانه سلامت عمومی را ویران می‌کند، هشدار دهند.

تا همین اواخر، محققان شواهدی پیدا کردند که نشان می‌دهد افزایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی که در حال حاضر شاهد آن هستیم، عمدتاً ناشی از عواملی مانند تجویز بیش از حد یا استفاده نادرست آنتی‌بیوتیک‌ها، استفاده بیش از حد از آنتی‌بیوتیک‌ها در حیوانات مزرعه، کنترل ضعیف عفونت در بیمارستان‌ها و بهداشت نامناسب است.

حال این مطالعه جدید، افزایش آلودگی هوا در سراسر جهان را به عنوان عامل اصلی دیگری را در افزایش مقاومت آنتی بیوتیکی شناسایی می‌کند.

بر اساس این گزارش، در حال حاضر تقریباً کل جمعیت جهان هوای بیش از حد کیفیت تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی را تنفس می‌کنند. علاوه بر این، تعداد روزهای کیفیت هوای «بسیار ناسالم» یا «خطرناک» به میزان قابل توجهی افزایش یافته است و خطر ابتلا به انواع بیماری‌ها از جمله سرطان، سکته، زوال عقل، افسردگی و مشکلات قلبی عروقی را افزایش داده است.

بر اساس تحلیل‌های اخیر، آلودگی هوا نیز عامل ۱۱ درصد تغییرات در سطح متوسط ​​مقاومت آنتی بیوتیکی در سراسر جهان است. با بررسی ۹ پاتوژن باکتریایی و ۴۳ نوع آنتی بیوتیک، محققان دریافتند که هر یک درصد افزایش آلودگی هوا با افزایش مقاومت آنتی بیوتیکی بین ۰.۵ تا ۱.۹ درصد بسته به عامل بیماری‌زا مرتبط است.

اگرچه این یافته‌ها نیاز به آزمایش بیشتری دارند اما اگر دقیق باشند و آلودگی ذرات PM۲.۵ با همان سرعت ادامه یابد، سطح مقاومت آنتی بیوتیکی در سراسر جهان در سال ۲۰۵۰ حدود ۱۷ درصد بیشتر از اکنون خواهد بود؛ به این معنی که ۸۴۰ هزار نفر دیگر ممکن است به دلیل مرگ زودرس جان خود را از دست بدهند.

دانشمندان می‌گویند، آلودگی ممکن است با عمل به عنوان منبع انرژی که باکتری‌ها را همراه خود حمل می‌کند، به گسترش باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک کمک کند. علاوه بر این، خود آلودگی ممکن است باکتری‌ها را تغییر داده و آن ها را در برابر آنتی بیوتیک‌ها بدخیم‌تر و مقاوم‌تر کند.

گفتنی است مقاومت آنتی بیوتیکی که یک نگرانی مهم برای سلامت جهانی است، زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها یا سایر میکروب‌ها برای مقاومت در برابر اثرات آنتی بیوتیکی که زمانی به آن حساس بودند، تکامل می‌یابند.

مقاومت آنتی بیوتیکی می‌تواند از طریق استفاده بیش از حد یا سوء‌استفاده از آنتی بیوتیک‌ها ایجاد شود. هنگامی که باکتری‌ها در معرض آنتی بیوتیک قرار می‌گیرند، آن هایی(باکتری‌هایی) که به دارو حساس هستند کشته می‌شوند اما برخی ممکن است دارای جهش های طبیعی باشند که باکتری‌ها را قادر به زنده ماندن می‌کند. سپس این سویه‌های مقاوم می‌توانند تکثیر شوند.

زمانی که باکتری‌ها به آنتی بیوتیک‌ها مقاوم می‌شوند، مدیریت عفونت‌هایی که زمانی به راحتی قابل درمان بودند، دشوارتر می‌شوند که این مورد می‌تواند منجر به بیماری‌های طولانی‌تر، بستری شدن بیشتر در بیمارستان و حتی افزایش مرگ و میر شود.

اقدامات برای مبارزه با مقاومت آنتی بیوتیکی شامل ترویج استفاده مناسب از آنتی بیوتیک‌ها، توسعه داروهای جدید، افزایش شیوه‌های کنترل عفونت در مراکز مراقبت‌های بهداشتی و اجرای سیستم‌های نظارتی برای ردیابی الگوهای مقاومت است.