دولت سیزدهم با تأکید بر حفظ و صیانت از این منابع، گام‌های ارزشمندی را در این زمینه برداشته، به‌گونه‌ای که اقدامات بر زمین مانده بسیاری را در این حوزه در دستور کار قرار داد.
آزادسازی سواحل، عملیات اجرایی مقابله با گردوغبار، امضای قراردادهایی که با اجرایی شدن آن‌ها حدود ۵۰۰میلیون فوت‌مکعب گازهای مشعل جمع‌آوری می‌شود، تدوین موافقت‌نامه همکاری در حفاظت و پیشگیری از آلودگی رودخانه ارس میان ایران و ارمنستان، تأسیس بیش از ۵۰۰خانه محیط زیست در سراسر کشور، افتتاح مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیط‌بان، برگزاری اجلاس سران محیط زیست کشورهای همجوار و اسلامی به میزبانی ایران در راستای توسعه دیپلماسی محیط زیست و کنترل پدیده گردوغبار با حضور ۱۱کشور و چندین نهاد بین‌المللی تنها بخشی از اقدامات دولت سیزدهم در طول این مدت است.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع‌زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در گفت‌وگو با ما از گام‌هایی می‌گوید که این دولت برای حفظ و احیای گونه‌های درخطر برداشته است.
بازگشت گونه‌های در خطر به طبیعت
حسن اکبری در گفت‌وگو با قدس با بیان اینکه چهارگونه در خطر را در یک سال گذشته به طبیعت مناطق برگردانده‌ایم که یکی از این گونه‌ها آهو است، می‌افزاید: این گونه حدود ۳۰سال پیش، از طبیعت دشت مغان در استان اردبیل حذف شده بود که سال گذشته این گونه نادر را به طبیعت برگرداندیم که خوشبختانه با طبیعت پیوند خورده و امسال زادآوری هم داشته‌اند.
همین احیا و بازگشت به طبیعت برای جبیر در پارک ملی نایبند بوشهر هم اتفاق افتاد و ۲۰رأس جبیر به طبیعت برگردانده شد و امسال به جمعیت این دوگونه آهو و جبیر افزوده خواهد شد تا از لحاظ ژنتیکی تقویت شده و بقای آن‌ها بیشتر شود.
گورخرایرانی را هم در دو زیستگاه توران سمنان و بهرام گور استان فارس احیا کردیم. گورخر ایرانی گونه‌ای بوده که قبلاً در اغلب دشت‌های ایران مرکزی از سمنان گرفته تا جنوب فارس و بخش‌هایی از شرق کشور وجود داشته، اما به واسطه شکار بی‌رویه و تخریب زیستگاه به دو لکه یکی در توران سمنان و دیگری در بهرام گور فارس محدود شده است.
اکبری از اجرای طرح‌های تکثیر گورخرایرانی در چندین استان و بازگرداندن این گونه در سه نقطه به طبیعت می‌گوید و آن را اتفاق بزرگی می‌داند که به‌تازگی در پارک ملی کویر بین استان‌های سمنان و تهران نیز افتاده است.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست به وضعیت بحرانی برخی از گونه‌ها مثل یوزپلنگ آسیایی و میش مرغ اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: در گذشته یوزپلنگ در کشورهای اطراف ما و در اغلب مناطق ایران مرکزی و شرق کشور وجود داشت، اما درحال حاضر این گونه جانوری در کشورهای همسایه ایران به‌طورکلی منقرض و در ایران هم به بخش‌هایی از استان‌های یزد، خراسان جنوبی، کرمان و سمنان محدود شده که البته جمعیت آن در سه استان یزد، خراسان جنوبی و کرمان بسیار ناچیز است، اما در استان سمنان چند خانواده از این یوز زندگی می‌کنند.
وی می‌گوید: در مورد یوزپلنگ ایرانی یک برنامه عمل ویژه طراحی کردیم که پس از یک دهه رایزنی با وزارت راه، ایمن‌سازی جاده میامی – سبزوار برای کاهش تلفات جاده‌ای یوزپلنگ نتیجه داد؛ در تلاش هستیم در اطراف توران نیز یک شبکه زیستگاهی را برای یوزپلنگ حفاظت کنیم تا بهتر حفظ شود. در جنوب شرقی پارک ملی توران تفاهم‌نامه‌ای را برای تکثیر و حفاظت آن محدوده‌ها با بخش خصوصی امضا کردیم تا به مدیریت توران کمک کند؛ همین کار را در حوزه شمال و غرب توران هم در حال انجام دادن هستیم تا بتوانیم اطراف این منطقه را بهتر محافظت کنیم.
وی برنامه‌ریزی برای افزایش جمعیت آهوی کوهی و یا آهوی عربی را که تنها جمعیت آن در جزیره فارو در خلیج‌فارس است هم از دیگر برنامه‌های محیط زیست عنوان می‌کند و می‌گوید: در مورد میش مرغ هم که یکی از گونه‌های در خطر انقراض ما بود جلسات کارشناسی مفصل برگزار شد و اقداماتی را تقویت کردیم؛ مشکل گونه میش‌مرغ زیستگاه آن است که الان تنها جمعیت باقیمانده این گونه در بوکان آذربایجان غربی است که به حدود ۲۰ قطعه رسیده است.
وی ادامه می‌دهد: این منطقه محدوده کشتزارهای دیم کشاورزان منطقه است و در زمان زادآوری، ماشین‌های برداشت محصولات کشاورزی به تخم‌ها و جوجه‌های این گونه ارزشمند آسیب می‌زند که این یک تهدید بزرگ برای آن است.
ارتباط با مرجع بین‌المللی برای حفظ گونه‌ها
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست به ارتباط این سازمان با دست‌کم ۱۰ مرجع بین‌المللی برای حفظ گونه‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: مهم‌ترین این مراجع، کنوانسیون تنوع‌زیستی است، ما با این مراجع تبادل داده داریم، یعنی هم از آن‌ها اطلاعات می‌گیریم و هم به آن‌ها اطلاعات می‌دهیم.
وی خاطرنشان می‌کند: اگرچه این ارتباطات درچند سال اخیر کاهش یافته، اما ما در دولت سیزدهم و با مدیریت جدید سازمان محیط زیست به‌شدت در تلاشیم با دنیا تعامل سازنده داشته باشیم تا هم از ظرفیت‌های علمی و فناورانه دیگر کشورها برای حفاظت از حیات‌وحش استفاده کنیم و هم داده‌های خود را با آن‌ها به اشتراک بگذاریم.
نظر شما