اصولاً میلیونها میلیون سیارک و شهاب ریز و درشت و سرگردان آسمانی یکسره دارند برای خودشان در فضای لایتناهی و بینسیارهای چرخ میزنند. پس نمیشود توقع داشت هیچکدامشان در مسیر زمین قرار نگیرند، از بغل گوشمان رد نشوند و یا حتی جایی روی این کره خاکی سقوط نکنند.
وحشتزدایی
اما برای اینکه بیشتر از اینها وحشتزدایی کرده باشیم و بگوییم بالاخره سقوط شهابسنگ و یا برخورد فلان جسم و جرم آسمانی به زمین تقریباً پدیدهای طبیعی مثل سیل، زلزله و... است این نکته را یادآوری میکنیم که دانشمندان میگویند از انبوه شهابسنگهایی که طی یک سال بر سر زمین و لابد دیگر سیارههای منظومه شمسی میبارند، فقط حدود ۱۰ هزارتای ناقابلش، جو را رد میکنند، میسوزند و به زمین میرسند و ما آدمها هم شاید فقط حدود هفت یا هشت موردش را متوجه شده و گزارش میکنیم. این را هم بگوییم که سقوط شهابسنگهایی با اندازه حدود ۱۰متر ممکن است هر ۶ تا۱۰ سال یکبار اتفاق بیفتد.
وحشتزدایی
اما برای اینکه بیشتر از اینها وحشتزدایی کرده باشیم و بگوییم بالاخره سقوط شهابسنگ و یا برخورد فلان جسم و جرم آسمانی به زمین تقریباً پدیدهای طبیعی مثل سیل، زلزله و... است این نکته را یادآوری میکنیم که دانشمندان میگویند از انبوه شهابسنگهایی که طی یک سال بر سر زمین و لابد دیگر سیارههای منظومه شمسی میبارند، فقط حدود ۱۰ هزارتای ناقابلش، جو را رد میکنند، میسوزند و به زمین میرسند و ما آدمها هم شاید فقط حدود هفت یا هشت موردش را متوجه شده و گزارش میکنیم. این را هم بگوییم که سقوط شهابسنگهایی با اندازه حدود ۱۰متر ممکن است هر ۶ تا۱۰ سال یکبار اتفاق بیفتد.
برخورد شهابسنگها از نوعی که سال ۱۹۰۸ در «تونگوسکا»ی روسیه اتفاق افتاد و چیزی حدود ۸۰میلیون درخت در مساحت ۲هزار کیلومترمربع از جنگلهای منطقه را از بین برد هم هر ۵۰۰ سال یکبار ممکن است اتفاق بیفتد. تخمینها میگویند این سیارک با سرعت ۵۵هزار کیلومتر در ساعت وارد جو زمین شده، آتش گرفته و بخشی از آن از بین رفته و باقیماندهاش که شهابسنگی به قطر ۵۰ تا۸۰ متر بوده، خدا را شکر به زمین نخورده و در ارتفاع ۱۰ تا۱۴ کیلومتری از سطح زمین منفجر شده است. یعنی خسارتهای ایجاد شده به آن گستردگی، ناشی از انفجار بوده برای همین هیچ اثری از شهابسنگ مذکور روی زمین پیدا نشده است. همین تخمینها میگویند برخورد شهابسنگی مثل آنچه در دوران «کرتاسه» ۶۶ میلیون سال پیش موجب انقراض نسل دایناسورها شد، هر ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون سال یکبار ممکن است اتفاق بیفتد!
حوضچه آب گرم
البته شهابسنگها فقط مقصران انقراض نسل دایناسورها و متهم احتمالی پایان بخشیدن به زندگی انسان روی کره زمین نیستند. خیلی از دانشمندان در فرضیه «حوضچه آب گرم» میگویند علت شکل گرفتن حیات روی کره زمین هم شهابسنگها بودهاند. یعنی برخورد پی در پی شهابسنگها به زمین و فرود آنها در حوضچههای آب گرم روی زمین موجب واکنشهای زنجیرهای شیمیایی شده که سبب ایجاد نخستین قطعه از کد ژنتیکی موجود در زمین شده است. سیارک «بنو» که مدتی است میگویند ممکن است مثلاً سال۲۱۸۲ به زمین برخورد کند، پدیده تازهای نیست. سال۱۹۹۹ برای نخستین بار دانشمندان متوجه سرگردان بودنش در فضا شدند و از همان زمان آن را زیر نظر گرفتند. البته این ۱۰۱هزار و نهصد و پنجاه و پنجمین سیارک کشف و رصد شده بود که احتمال داشت روزی با زمین برخورد کند یا از کنار گوشش بگذرد. دانشمندان این همه شهابسنگ یا سیارک کشف شده را مثلاً از حیث خطرناک بودن برای کره زمین تقسیم و رتبهبندی کردهاند و گویا «بنو» با بیش از ۴۰۰ متر قطر که ابتدا میگفتند یک در۲هزارو۷۰۰ احتمال دارد به زمین بخورد حالا میگویند یک درهزارو۷۵۰، در رتبه سوم سیارکهای خطرناک قرار دارند.
قدرت آن هم، زبانم لال، در صورت برخورد با زمین برابر با ۲۲ بمب اتمی است که میتواند دهانهای به قطر ۱۰ کیلومتر و امواجی ویرانگر تا شعاع هزار کیلومتری ایجاد کند. برای همین و با وجود احتمال یک در هزارو۷۵۰، «ناسا» اعلام کرده به فکر مقابله با این شهابسنگ افتاده که مثلاً وسط منظومه شمسی بزند آن را بپوکاند یا دستکم مسیرش را منحرف کند. از آنجا که ما با وجود احترام به تلاشهای علمی و حتی علمی و تخیلی، ذاتاً آدم بدبینی هستیم و ذهنمان دائم میرود سمت فیلمهای فضایی تخیلی و اینکه آخرفیلم معمولاً آمریکاییها زمین را از یک تهدید بزرگ نجات میدهند، توقع نداشته باشید به خاطر این اقدام «ناسا» اینجا بنویسیم: «ناسا متشکریم!» مثل برخی از نویسندگان بدبینتر و همیشه مأیوس البته این را هم نمینویسیم که: بیخیال...بگذار شهابسنگی مثل آن که دایناسورها را منقرض کرد بخورد به زمین، نسل انسان فعلی را منقرض و مثل ماجرای فرضیه حوضچههای آب گرم موجب ایجاد حیات جدید و یک جور انسان دیگر بشود!
خبرنگار: مجید تربتزاده
حوضچه آب گرم
البته شهابسنگها فقط مقصران انقراض نسل دایناسورها و متهم احتمالی پایان بخشیدن به زندگی انسان روی کره زمین نیستند. خیلی از دانشمندان در فرضیه «حوضچه آب گرم» میگویند علت شکل گرفتن حیات روی کره زمین هم شهابسنگها بودهاند. یعنی برخورد پی در پی شهابسنگها به زمین و فرود آنها در حوضچههای آب گرم روی زمین موجب واکنشهای زنجیرهای شیمیایی شده که سبب ایجاد نخستین قطعه از کد ژنتیکی موجود در زمین شده است. سیارک «بنو» که مدتی است میگویند ممکن است مثلاً سال۲۱۸۲ به زمین برخورد کند، پدیده تازهای نیست. سال۱۹۹۹ برای نخستین بار دانشمندان متوجه سرگردان بودنش در فضا شدند و از همان زمان آن را زیر نظر گرفتند. البته این ۱۰۱هزار و نهصد و پنجاه و پنجمین سیارک کشف و رصد شده بود که احتمال داشت روزی با زمین برخورد کند یا از کنار گوشش بگذرد. دانشمندان این همه شهابسنگ یا سیارک کشف شده را مثلاً از حیث خطرناک بودن برای کره زمین تقسیم و رتبهبندی کردهاند و گویا «بنو» با بیش از ۴۰۰ متر قطر که ابتدا میگفتند یک در۲هزارو۷۰۰ احتمال دارد به زمین بخورد حالا میگویند یک درهزارو۷۵۰، در رتبه سوم سیارکهای خطرناک قرار دارند.
قدرت آن هم، زبانم لال، در صورت برخورد با زمین برابر با ۲۲ بمب اتمی است که میتواند دهانهای به قطر ۱۰ کیلومتر و امواجی ویرانگر تا شعاع هزار کیلومتری ایجاد کند. برای همین و با وجود احتمال یک در هزارو۷۵۰، «ناسا» اعلام کرده به فکر مقابله با این شهابسنگ افتاده که مثلاً وسط منظومه شمسی بزند آن را بپوکاند یا دستکم مسیرش را منحرف کند. از آنجا که ما با وجود احترام به تلاشهای علمی و حتی علمی و تخیلی، ذاتاً آدم بدبینی هستیم و ذهنمان دائم میرود سمت فیلمهای فضایی تخیلی و اینکه آخرفیلم معمولاً آمریکاییها زمین را از یک تهدید بزرگ نجات میدهند، توقع نداشته باشید به خاطر این اقدام «ناسا» اینجا بنویسیم: «ناسا متشکریم!» مثل برخی از نویسندگان بدبینتر و همیشه مأیوس البته این را هم نمینویسیم که: بیخیال...بگذار شهابسنگی مثل آن که دایناسورها را منقرض کرد بخورد به زمین، نسل انسان فعلی را منقرض و مثل ماجرای فرضیه حوضچههای آب گرم موجب ایجاد حیات جدید و یک جور انسان دیگر بشود!
خبرنگار: مجید تربتزاده
نظر شما