مجتبی همتیفر، رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک در مورد خدمات به کودکان اتباع گفت: در اهداف سازمان به موضوع خدمترسانی به مهاجران اشاره نشده است. ما خودمان را موظف میدانیم که به همه کودکان در ایران خدمترسانی کنیم ضمن اینکه در حال طراحی فعالیتهایی برای ظهور و بروز بین المللی و در راستای نگاه تمدنی هستیم.
رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک تصریح کرد: امروز با مسئله حضور مهاجران افغانستانی مواجه هستیم که به دلیل شرایط خاصی که برای آنها پیش آمده، اقتضا میکند از وجوه مختلف به آن بیندیشیم. موضوع امنیت، معیشت و زندگی، آموزش و فرهنگ این افراد وجود دارد. ما با این نگاه که اتباع قرار است در کشور ما چند سال زندگی کنند و یا مدتی بعد به کشورشان بر میگردند برنامهریزی میکنیم و تلاش میکنیم راهکار تعلیم و تربیتی و کنشگری فعال داشته باشیم.
همتیفر ادامه داد: باید کمک کنیم تا کودکان و نوجوانان افغانستانی و خانوادههای آنها به لحاظ دینی، اعتقادی، علمی و آموزشی ارتقا پیدا کنند و تا زمانی که به کشورشان برمیگردند و مسائل افغانستان حل میشود و به پایداری همراه با امنیت میرسد، نیاز به جامعهسازی در ایران دارند.
او افزود: ما به صورت غیرمستقیم با تربیت نسل به این مسیر کمک میکنیم. این نسل کودک اتباع مقیم ایران، در آینده مدیران، کنشگران فرهنگی و معلمانی خواهند شد که در افغانستان کار میکنند. همچنین والدین آنها نیز تا زمانی که شرایط زندگیشان به وضعیت پایداری برسد، نیاز دارند در جامعه ایران به لحاظ فرهنگی آمادگی پیدا کنند.
همتیفر تاکید کرد: یکی از تکالیف ماموریتی مطرح که مقام معظم رهبری بر عهده ما قرار دادند، این بود که قرار شد آموزش و پرورش، بخش آموزش اتباع را برعهده بگیرد که این کار انجام شد و هم اکنون دانش آموزان اتباع در مدارس ما درس میخوانند، ولی مباحث کودکان پیش از دبستان کمتر مورد توجه بود.
رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک اظهار کرد: سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک با همه مشکلاتی که داشت به این موضوع ورود پیدا کرد و کار اولیهای هم به صورت آزمایشی با همکاری مرکز امور بین الملل آموزش و پرورش شروع شد تا به ارزیابی برسیم. تابستانی که گذشت ما در دورهای کوتاه مدت، ۴ هزار کودک اتباع را که در طرح جای گرفتند شناسایی کردیم. هم اکنون در مورد ضرورت موضوع آموزش فرهنگی کودکان اتباع توجیه هستیم و چند کار مقدماتی انجام دادهایم که در فاز آزمایشی خود را نشان داد. یکی از موارد این است که باید محتوای ویژه برای اتباع تولید کنیم.
همتیفر عنوان کرد: مجموع محتواهای ویژهای که در مناطق دو زبانه کشور خودمان داشتیم مثلا به زبان کردی و فارسی بوده است، اما کودکانی که از افغانستان به ایران آمدهاند، از قومیتها و فرهنگهای گوناگونی هستند و حتی شاید با زبان فارسی دری هم آشنا نباشند و در بین آنها کودک از قوم پشتو، ازبک و… هم هست. این تفاوتها موجب مواجهه ما با مسائل جدیدی شده است که پیشتر در مقوله اتباع با آن مواجه نبودیم.
به گفته رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک؛ ماجرای تازه مهاجران با کسانی که در ایران متولد شدهاند کاملا متفاوت است. او تصریح کرد: چرا که آنها کاملا با فرهنگ ایران انس گرفته اند و در مواردی، اینکه یک کودک افغانستانی متولد ایران، در کدام شهر ایران متولد شده باشد، روی گویش و لهجه او اثرگذار است و کودک رنگ و بوی فرهنگ آن شهر را به خود گرفته است.
همتیفر افزود: شرایطی که شرح دادم پیچیدگی کار را ما با کودکان اتباع را زیاد میکند و ما سعی میکنیم به نحوی برای تولید محتوا در این بخش برنامهریزی کنیم. برای خدمترسانی، پیشبینیهایی در ضوابط خود داشتهایم چراکه از قبل نگاه بینالمللی به برنامههای سازمان داشتهایم و در آیین نامه تاسیس، اداره و انحلال کودکستانها این پیشبینی را داشتیم که برای اتباع، کودکستانهای ویژه و با مجوز سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک تاسیس شود.
رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک گفت: البته تا به حال درخواستی از سوی اتباع برای تاسیس کودکستان نداشتهایم و هیچ کودکستان رسمی و مجوزداری هم برای اتباع در کشور وجود ندارد. البته ممکن است برخی مراکز به صورت غیررسمی فعالیتهایی داشته باشند، اما آماری از آن وجود ندارد. حتی بر اساس قوانین قبلی، اگر این مراکز میخواستند به عنوان مرکز پیش دبستانی هم فعالیت رسمی داشته باشند، باید از سازمان مدارس غیردولتی که پیش از سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک در این زمینه مسئولیت داشت، مجوز میگرفتند.
همتی فر ادامه داد: در این مراکز غیررسمی برای کودکان اتباع، بیشتر فعالیتهای غیررسمی و فوق برنامه ارائه میشود، البته تاکید میکنم که این مراکز رسمی نیستند.
رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک با بیان اینکه وقتی از خدمترسانی به کودکان اتباع صحبت میشود، منابع این خدمترسانی اهمیت پیدا میکند، گفت: ما در تلاش هستیم تا منابع بینالمللی برای این بخش جذب کنیم، اما با نظارت و برنامهریزی جمهوری اسلامی، وزارت آموزش و پرورش و سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک که مطابق با چهارچوبها و محتواهای خودمان و همراه با مربیانی باشد که زیر نظر سازمان هستند.
همتیفر در آخر اظهار کرد: امیدواریم در این سال تحصیلی و سال های بعد، پوشش تعلیم و تربیت کودکان اتباع را به صورتی پیش ببریم تا هم از نظر فرهنگی انسجام ایجاد شود، هم جذب در کودکان اتباع داشته باشیم، هم این کودکان از فرهنگ خود دور نشوند. این کار پیچیدگی خاص خود را دارد. قرار نیست کودکان اتباع، ایرانی شوند بلکه قرار است با ایرانیها آشنا شوند.
نظر شما