به گزارش گروه فرهنگی قدس آنلاین، مسعود اطیابی، فیلمساز نامآشنای گونه کمدی این روزها «هتل» را با بازی پژمان جمشیدی، محسن کیایی، غلامرضا نیکخواه، ریما رامینفر، صدف اسپهبدی و ... در سینماها اکران کرده و با استقبال قابل توجهی روبهرو شده است. فیلمی که برخلاف کمدیهای رایج از شوخیهای سخیف در آن خبری نیست و برای خنداندن مخاطبش به هر چیزی متوسل نمیشود. اما در این میان، اطیابی به سختیهایی اشاره میکند که کمتر دیده میشود و همیشه در ساخت فیلم کمدی با آنها روبهرو بوده و میگوید: سر صحنه اصلاً خبری از خنده نبود چون نگران نتیجه کار بودیم. او که این روزها در تب و تاب پیشتولید «تگزاس۳» است، قرار است «هتل» را به چند جشنواره خارجی هم بفرستد. در گفتوگوی پیش رو به روند ساخت این فیلم و مرارتهایی که از آن سخن میگوید بیشتر پرداختیم.
اطیابی درباره ایده داستان «هتل» و شباهتش به کمدیهای رایج هالیوودی میگوید: فیلمنامه «هتل» حدود هفت هشت سال پیش نوشته شده است. در این مدت هم آقای شایسته چند باری میخواست آن را بسازد و موضوع ساخت آن را با من مطرح کرد. من هم فیلمنامه را چندین مرتبه خواندم، اما همان سالها وقتی قصد داشتیم فیلم را بسازیم متوجه شدم همکارانمان مشابه این قصه را کار کردند و تصمیم گرفتیم قدری با تأخیر سراغ آن برویم؛ اما در سه چهار سال اخیر همچنان روی آن متمرکز بودیم که این کار را انجام دهیم که بنا به دلایلی همچون کرونا و... امکان آن فراهم نشد تا اینکه اسفند ۱۴۰۱ تصمیم گرفتیم «هتل» را کلید بزنیم. چندین سال از نگارش فیلمنامه گذشته بود و طبیعتاً باید آن را بهروز میکردیم. در مذاکراتی که با چند نویسنده داشتیم در نهایت امیر برادران با ما همراه شد و فیلمنامه را با حال و هوای امروز تطبیق داد و آن را بازنویسی کرد که خوشبختانه فیلمنامه خوبی هم شد و سعی کردیم در ساخت هم با دقت بیشتری کار را انجام دهیم.
هیچ کدام از فیلمهایم به هم شبیه نیستند
وی در واکنش به اینکه «هتل» با فضای فیلمهای قبلیاش تفاوتهای محسوسی دارد، میگوید: «خروس جنگی»، «دینامیت» و «هتل» با بقیه کارهایم متفاوت است و به نظرم این سه فیلم به هم نزدیکترند و در سبک طنز هستند اما اساساً هیچ کدام از فیلمهایم شبیه به هم نیست. در هتل هم چندان تغییر رویه ندادم و معمولاً آن چیزی که فکر میکنم مردم در لحظه نیاز دارند را میسازم.
وی در ادامه با اشاره به ویژگیهای کمدی موقعیت اظهار میکند: نوع طنزی که در کمدی موقعیت وجود دارد با گونههای دیگر کمدی تفاوتهایی دارد و باید ساخت، مونتاژ و صداگذاری آن با دقت بیشتری انجام شود و حتماً ساختار را رعایت کنیم. ما هم تلاشمان را کردیم تا این کار را با تمرکز بیشتری انجام بدهیم. به طور مثال کافی است یک پلان را کش بدهیم یا با سرعت زیادتری بگیریم، در این شرایط نشان دادن کنش و واکنشها سخت میشود به همین دلیل در تدوین هم کار سختی داشتیم که به نظرم نتیجه آن موفقیتآمیز بوده است.
اطیابی در پاسخ به این پرسش که آیا این فیلم هم مانند سایر آثارش با ممیزی روبهرو شده، پاسخ میدهد: بله این فیلم هم با سانسور مواجه شد که البته تعداد موارد آن کم هم نبود. بخشی از آن را با تفاهم حل کردیم و بخشی از ممیزی هم نظرات اعضای شورا بود که شخصاً به من گفتند و مواردی که توصیهای بود را لحاظ کردم. در مجموع تعداد ممیزیهایی که با شورای پروانه نمایش بر سر آنها اختلاف نظر داشتم کمتر از سه چهار مورد بود اما در کل تعداد سانسورهای انجام شده کم هم نیست.
در برابر ممیزی منطقی مقاومت نمیکنم
وی با تأکید بر اینکه اگر سانسور برای من توجیه داشته باشد در برابر آن مقاومت نمیکنم و مسئله با گفتوگو قابل حل است، تصریح میکند: به نظرم وقتی قرار است ممیزی صورت بگیرد باید فیلمساز را در جریان آن قرار بدهند و حرفهای او را بشنوند شاید در اثر همین تعامل نظر شورا تغییر کند. خوشبختانه این اتفاق میافتد، به ویژه آقای سهرابی که مدیرکل نظارت است این زمینه را به خوبی فراهم میکند و در دو فیلم اخیرم هم با وجود اینکه روی برخی ممیزیها فشار آوردند اما به دلیل اینکه روند مذاکرات و گفتوگوی ما تعاملی بود، موقعیت ناراحتکنندهای وجود نداشت و در نهایت همه چیز به گونهای پیش رفت که آسیبی به فیلم وارد نشد.
براساس آمار منتشر شده، هتل سهشنبه گذشته رکورد پرمخاطبترین روز سینما را زده و نزدیک به ۱۴۵ هزار بلیت فروخته است، اطیابی درباره علت اقبال مخاطب به فیلمهایش میگوید: این موفقیت با کمک نویسندگان، بازیگران، عوامل پشت دوربین و... بدست میآید. شاید یکی از کارهای اثرگذار در موفقیت فیلمهای من این باشد که نیروی جوان و ردههای سنی متفاوتی کنار من هستند و سعی میکنم اگر فیلمبرداری باتجربه دارم در کنار او یک صدابردار جوانتر داشته باشم و از هر دو استفاده کنم. مثلاً دختر خودم تدوین فیلم را انجام داده و آهنگساز باتجربهای مثل امیر توسلی را هم داشتیم و یا فیلمبرداری را افشین علیزاده انجام داده است. اینها خیلی به بهتر شدن روند کار کمک میکنند و من تنها نیستم و گروهی که کنارم هستند همراهی خوبی دارند.
این کارگردان که در این فیلم پنجمین همکاری مشترک خود را با پژمان جمشیدی تجربه میکند درباره حضور حداکثری برخی بازیگران در اغلب فیلمهای کمدی معتقد است این تکرار هیچ اشکالی ندارد و تا جایی که خوب کار میکنند و مردم به آنها اقبال دارند، میتوانند در فیلمهای کمدی باشند.
حتی به یک پلان از هتل هم نخندیدیم
اطیابی در ادامه از سختیهایی که در طول ساخت فیلم کمدی وجود دارد میگوید: من در گونههای مختلفی فیلم ساختم اما تاکنون به سختی کار کمدی تجربه نکردهام و هر بار هم میگویم دیگر نمیسازم. وقتی فیلم کمدی میسازیم در پشت صحنه اصلاً خبری از خنده نیست. در همین فیلم هتل حتی به یکی از صحنههایش هم نخندیدیم. این سختی به این خاطر است که شما نمیدانید آیا میتوانید مخاطبتان را بخندانید یا نه. این نگرانی وجود دارد که به سمت ابتذال نروی و از یک طرف میترسی خودت یک چیزی را سانسور کنی و آن کمدی را از بین ببری. همه اینها در طول ساخت آدم را اذیت میکند و برای پلان به پلان آن باید نگران باشی و واقعاً هم معلوم نمیشود که آیا در نهایت موفق است یا نه.
وقتی فیلم کمدی میسازیم به برداشتهای متعددی نیاز داریم و باید چندین زاویه و دکوپاژ را در نظر بگیریم؛ کنترل گروه برای این کارِ خستهکننده اصلاً راحت نیست. از صبح تا غروب یکسره باید کار کنیم و فرصت ناهار خوردنمان هم کوتاه است اما هیچ کس اینها را نمیداند. شاید این موارد در فیلمهای ملودرام کمرنگتر باشد چون برداشتهای کمتری داریم و حس و حال بازیگر هم کمک میکند اما همان بازیگر در کمدی باید کاری کند که مردم را بخنداند در عین حال که شاید خودش حال خوبی هم نداشته باشد. مثلاً در زمان فیلمبرداری هتل خانم رامینفر بیمار شد و فقط دو سه جلسه به ایشان فرصت استراحت دادیم و تقریباً هشت جلسه با مریضی سر صحنه بود و چهره او را با گریم شاداب میکردند در حالی که این سختیها در نتیجه کار نمایان نیست و کسی متوجه آن نمیشود.
هر جایی که موفق باشید حتماً حملاتی هم در کار است
اطیابی حالا که تبدیل به یک چهره شناخته شده در گونه کمدی شده است درباره برچسبزنیهایی که به سینمای کمدی میشود و آن را مایه تنزل سطح سلیقه مخاطب میدانند میگوید: به نظرم اینها کار دشمن است؛ دشمن کسی است که نشاط مردم ایران را نمیخواهد و سعی میکند آن چیزی که به نفع مردم است را با ذهنیتسازی و کار رسانهای از میان ببرد.
این کارگردان ادامه میدهد: آنها همیشه به داشتههای شما حمله میکنند و هر جایی که موفق باشید حتماً حملاتی هم در کار است که به طور سیستماتیک اتفاق میافتد. شما دقت کنید اینها معمولاً بین فیلمی که مایه نشاط اجتماعی است و فیلمی که ترویج خیانت میکند، دومی را تبلیغ میکنند اما مردم باهوشتر از این حرفها هستند و متوجهاند و دیدهایم که عموماً آن فیلمها هم اقبالی ندارند اما تلاش میکنند با انگ زدن ریشهها را بزنند که خوشبختانه موفق هم نمیشوند.
ما کار خودمان را میکنیم!
به نظرم تلاش برای از بین بردن ژانر در یک سینمای ملی خودش از بین بردن سینماست. سینما یعنی ژانرهای مختلف؛ از ژانر کودک، کمدی خانوادگی، اجتماعی گرفته تا ژانر سیاسی، دفاع مقدس و ... همه باید با کیفیت بالا تولید شوند که در شأن مردم باشند. اما عدهای سعی میکنند فیلمهای خوبی که موثرند را با انگهای مختلف به عقبنشینی وادار کنند و آنها را از بین ببرند اما ما کار خودمان را میکنیم!
نظر شما