شرکت های دانش بنیان برای فروش محصولات خودشان با مشکلات جدی مواجه هستند. شرکت دانش بنیان باید برای فروش محصولش وارد فرآیند مناقصه شود. لازمه ورود به فرآیند مناقصه این است که شرکت دانش‌بنیان موفق شده باشد محصولات خود را در لیست بلند دستگاه متقاضی محصول ثبت نماید یا دارای رتبه پیمانکاری قابل قبول برای ورود به مناقصه باشد. به دلیل نداشتن مرجع و سابقه فروش قابل قبول، این امر برای بسیاری از شرکت‌های دانش بنیان میسر نیست.

این مساله وقتی بغرنج تر می شود که محصول شرکت دانش بنیان برای اولین بار در کشور عرضه شود و مشابه آن در کشور قبلا تولید و تجاری نشده باشد. واقعیت این است که متقاضی محصول، عادت به خرید از خارج از کشور (مستقیم یا غیرمستقیم) دارد و ترک این عادت همواره زمان‌بر و هزینه‌زا است. علاوه بر این، محصولات با فناوری بالا که از نظر عملیاتی نیز ریسک بالایی دارند، به خودی خود مانع بزرگی بر سر راه بومی سازی و استفاده از ظرفیت شرکت های داخلی خواهند بود.

نکته مهم دیگری که در این جا وجود دارد این است که اثبات فناوری در مقیاسی فراتر از تحقیق و توسعه و با نگاه تجاری‌سازی و فروش، نیاز به تامین زیرساخت‌هایی از نوع ماشین آلات و تجهیزات پرهزینه دارد که در نبود بازار تضمین شده، شرکت دانش‌بنیان انگیزه لازم برای ورود به این سطح از سرمایه گذاری و ریسک پذیری را نخواهد داشت. 

با توجه به تمامی مشکلاتی که در بالا به آن ها اشاره شد، در قالب قانون ترک تشریفات و اجرای طرح موفق تولیدات بار اول توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، حمایت های جدی از دانش بنیان ها در راستای متصل کردن آن ها به صنایع بزرگ کشور در دستور کار قرار گرفته است.

در ادامه نظرات سیدمحمدرضا میرتاج الدینی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس را در خصوص حمایت از دانش بنیان ها و بازارسازی برای آن ها می خوانید.

میرتاج الدینی با اشاره به این موضوع که تولیدات بار اول در ابتدا پشتوانه ی قانونی نداشت اما در قالب قانون جهش تولید دانش بنیان از آن ها حمایت به عمل آوردیم، تصریح کرد: لازم است با اعمال سیاست هایی مانند تولیدات بار اول به حمایت از شرکت های داخلی و دانش بنیانی بپردازیم تا جان بگیرند و به کمک اقتصاد کشور بیایند.

وی ادامه داد: شرکت هایی که به تازگی روند تولید محصولات خود را آغاز کرده اند، قطعاً نمی توانند با شرکت های قدیمی و بزرگ رقابت کنند. به همین دلیل در قالب قانون ترک تشریفات مناقصه برای تولیدات بار اول به حمایت ویژه از آن ها پرداختیم تا روند رشدشان را تسهیل کنیم.

میرتاج الدینی گفت: در سایه ی قانون ترک تشریفات، افزایش بازارهای در دسترس شرکت های دانش بنیان اتفاق می افتد. دسترسی شرکت های نوپای دانش بنیان به بازارهای وسیع برایشان کار آسانی نیست اما با حمایت های قانونی همچون طرح حمایت از تولیدات بار اول می توانیم این بازار را در اختیار شرکت های دانش بنیان قرار دهیم.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس خاطرنشان کرد: یکی از کارهایی مهمی که در عرصه ی تولید در کشورمان باید صورت بگیرد، این است که بخش پژوهش و صنایع با یکدیگر مرتبط شوند. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عنوان یک واسط بین دانش بنیان ها و صنایع عمل می کند.

میرتاج الدینی گفت: به پشتوانه ی قانون ترک تشریفات مناقصه برای تولیدات بار اول توانستیم به بازارسازی وسیعی برای دانش بنیان ها بپردازیم. در حال حاضر، شاهد بازارسازی بیش از ۷ هزار میلیارد تومانی برای شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه تولید بار اول تجهیزات راهبردی هستیم.  این طور حمایت ها از شرکت ها و موسسات دانش بنیان در نهایت به اعتلای اقتصاد ملی کشور کمک می کند.

وی ادامه داد: دستاورد مهم دیگری که حمایت از تولیدات بار اول و دانش بنیانی برای کشور دارد، این است که زمینه برای مقابله با تحریم ها مهیا می شود. در شرایطی که به رفع نیازهای داخلی خود از طریق ظرفیت های دانش بنیانی بپردازیم، تا حد زیادی از وابستگی خود به دیگران می کاهیم و به این ترتیب، خنثی سازی تحریم ها را خواهیم داشت.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس خاطرنشان کرد: حمایت از تولیدات بار اول به ویژه برای شرکت های دانش بنیان باید با حساسیت بالاتری دنبال شود. اعمال قانون ترک تشریفات مناقصه برای این دسته از شرکت ها کمک می کند که هزینه های مناقصه را برای دانش بنیان ها حذف کنیم و به این ترتیب به آن ها برای رشد بیشتر کمک می کنیم.