به گزارش قدس خراسان، از اواسط تابستان بود که بحث پاییز پر بارش مطرح شد؛ پاییزی که قرار بود با بارش‌های پر بارش دشت‌های رنگ و رو رفته را سیراب کند و جانی تازه به طبیعت ببخشد. تحلیل‌های هواشناسی از زبان کارشناسان این حوزه مُهر تأیید می‌زد بر این موضوع. 

تحلیل جدیدترین نقشه‌های پیش‌بینی فصلی بیانگر آن است که در پاییز متوسط دمای هوا نیم تا یک درجه بالاتر از نرمال برآورد شده و متوسط بارش‌ها در حد نرمال است و برای دو ماه آبان و آذر با تمایل به بیشتر از حد نرمال پیش‌بینی می‌شود. این تقریباً چکیده تمام پیش‌بینی‌های کارشناسان هواشناسی درباره پاییز پر بارش بود. نه النینو که قرار بود غول خشکسالی را از بین ببرد تا به امروز برای خراسانی‌ها خودی نشان داده و نه بارش آنچنانی دشت‌های خشکیده را سیراب کرده است. ذخایر منابع سطحی نیز هر روز کمتر و خطر کم‌آبی و بی‌آبی همچنان احساس می‌شود! موضوع  نگران‌کننده‌تر، ادعای جدید کارشناسان هواشناسی کشور است که گفته‌اند کم‌بارشی‌ها تا پایان پاییز احتمالاً ادامه خواهد داشت! 

هواشناسان همچنان امیدوار به بارش در پاییز

با وجود این معاون پیش‌بینی اداره کل هواشناسی خراسان رضوی نظری متفاوت از این گفته دارد. 

یحیی قائنی‌پور با بیان این مطلب که پیش‌بینی‌های فصلی بر اساس اعلام مرکز ملی اقلیم‌شناسی انجام می‌شود، می‌گوید: در مجموع بارش‌هایی که در برخی از نقاط کشور از ابتدای پاییز داشتیم، بارش‌های خوبی بوده و با اینکه آن حجم از بارش‌ها را در خراسان رضوی شاهد نبودیم؛ اما میانگین بارش‌ها در پاییز امسال نسبت به سال گذشته بهتر بوده است.

شروع بارش‌ها از نیمه دوم آذر

وی در واکنش به این موضوع که تمام پیش‌بینی‌ها با قاطعیت از پاییز پر بارش و شروع بارش‌ها از نیمه دوم آبان در استان خبر می‌داد؛ اما در واقعیت این اتفاق تا امروز نیفتاده، بیان کرد: آنچه در علم هواشناسی درباره پیش‌بینی‌های فصلی وجود دارد، وقوع ۶۰ تا ۶۵ درصدی پیش‌بینی‌هاست نه ۱۰۰درصدی آن. با در نظر گرفتن این موضوع، پس بحث خطا نیز وجود دارد. گرچه طبق آخرین به روزرسانی پیش‌بینی‌ها از نیمه دوم آذر به بعد بارش‌های خوبی برای استان روی نقشه‌های پیش‌یابی وجود دارد که این روند تا پایان سال و حتی ابتدای سال آینده نیز با احتمالات زیاد پیش‌بینی می‌شود. ضمن اینکه مدل‌های جهانی نیز این موضوع را تأیید می‌کنند و باید به وقوع این بارش‌ها امیدوار باشیم.

در انتظار فعالیت سیستم‌های سودان و مدیترانه‌ای

معاون پیش‌بینی اداره کل هواشناسی خراسان رضوی همچنین در خصوص این مطلب که گفته می‌شد با فعال شدن پدیده النینو بارش‌های خوبی را در پاییز شاهد خواهیم بود، اظهار کرد: النینو فاصله زیادی با کشور ما دارد و تأثیرات آن ممکن است خودش را با متغیرهای زیادی در اینجا نشان دهد و آنچنان دقیق روی صحت آن نمی‌شود حساب کرد.

همچنان که پیش از این نیز مواردی مشابه این بحث را درباره النینو شاهد بودیم؛ اما برای اینکه سیستم‌های بارشی به شرق کشور برسد، باید سیستم‌های بارشی متأثر از سودان و مدیترانه‌ای فعال شده و شکل بگیرند که این دو سیستم به ویژه سیستم سودان هنوز فعال نشده‌اند. به همین دلیل به عنوان فعالان حوزه هواشناسی خیلی نگران نیستیم. با فعال شدن این سیستم‌ها همان‌طور که بیان شد، بارش‌های خوبی را از نیمه‌های آذر شاهد خواهیم بود.

تأثیرات مخرب بر تغییر اقلیم 

درباره وقوع پیش‌بینی‌ها یا واقع نشدن آن در موضوع بارش‌ها می‌توان گفت طبق نظر کارشناسان عوامل متعددی در تغییر اقلیم و کم‌بارشی یا بی‌بارشی‌ها تأثیرگذارند که تمامی آن‌ها متأثر از تغییراتی است که انسان در محیط اطراف خود به وجود آورده یا می‌آورد. طبق کارشناسی‌های انجام شده، وجود نیروگاه عظیمی همچون نیروگاه توس که اتفاقاً سوخت آن در فصل‌های سرد سال از گازسوز به سوخت‌های سنگین همچون مازوت تغییر می‌یابد، تردد چند میلیون خودرو در سطح شهر مشهد، ترافیک زیاد در پرواز هواپیماها از مشهد یا به مقصد مشهد در شبانه‌روز آن هم از آسمان شهر، عبور خط ‌آهن از مرکز مشهد و آلودگی فوق‌العاده زیادی که برای هوای شهر دارد، کوه‌خواری‌ها و ساخت و سازهای بی‌ضابطه‌ای که منجر به از دست رفتن کانال‌های تنفسی مشهد شده، در کنار جدی نبودن در اجرای سیاهه انتشار آلاینده‌های هوا، همگی شرایط را برای به هم خوردن اقلیم کلانشهری مثل مشهد فراهم می‌کند و حتی نتایج آن می‌تواند بر سایر نقاط استان نیز اثر منفی بگذارد. گرچه در شهر بزرگی چون نیشابور که برحسب اتفاق نیروگاه بزرگی را در همسایگی خود می‌بیند نیز اثرات مخرب تغییر اقلیم از سال‌ها پیش قابل مشاهده بوده و هست.

خبرنگار: هاشم رسائی‌فر